Strandapósturinn - 01.06.2020, Blaðsíða 114
113
fjárréttinni. Ég man eitt sinn að ég var skilin eftir sofandi á ullarpokunum
á meðan sóttar voru fleiri kindur sem enn voru í ullinni. Ég vaknaði og hélt
að allir væru farnir heim og hefðu skilið mig eftir og þá var orgað hátt og
mikið. Erfitt var oft að láta ærnar lemba sig eftir aftekninguna því lömbin
þekktu ekki mæður sínar svona ullarlausar og æddu um í leit að mömmu.
Stundum komu þær heim aftur og var þetta mikil vinna að fást við, þar til
allir voru sáttir.
Ullin var þvegin við ána, sunnan við hól handan árinnar sem ber nafnið
Einbúi og hefur hann alla tíð verið leikvöllur krakka. Grafið var úr árbakk-
anum og gerðar hlóðir, sem gríðarstór járnpottur var settur í. Þar var hitað
vatn og ullin sett þar í. Þvottaefnið sem notað var kallaðist keyta og varð
þannig til að hlandinu úr koppunum, sem pissað var í um nætur, var hellt
í stóra tunnu, sem stóð úti í hjalli með hlemmi yfir. Man ég að þegar ég
var send út með koppinn fannst mér ægileg stækjan úr tunnunni þegar
lokinu var lyft. En betri sápu var ekki hægt að fá, ullin varð mjallhvít og
hrein. Hún var færð upp úr pottinum með priki, sett í tágakörfur, út í á og
skoluðust þá öll óhreinindi burt. Síðan var ullin breidd út á grasbakkann
og þurrkuð í sólskini. Reyndar var líka búin til svokölluð flotsápa, sem varð
til þegar flot var brætt, eitursóda hellt saman við og gekk mikið á þegar
þetta var að blandast, en það var ekki góð lykt af þeirri sápu.
Skítnum undan skepnunum var dreift á túnin að haustinu. Hann var
settur í hestakerru, mokað í svokölluð hlöss og síðan mokað úr sem kallað
var. Þannig dreifðist jafnt og vel yfir flatirnar. Á vorin (í júní) var svo slóða-
dregið. Var til þess gerður slóði, sem samanstóð af staurum fremst og
aftast, þvert, og gaddavír strengdur þvers og langs á milli stauranna. Grjóti
og torfi var hlaðið á vírnetið til að þyngja slóðann og hesti beitt fyrir. Hann
var svo teymdur fram og til baka um túnið, til að mylja skítinn sem best,
þá gaf hann mestan áburð. Svo þurfti að raka saman þeim skít sem ekki
muldist ofan í túnsvörðinn og nefndist það afrakstur. Hann var fluttur á
kerru heim í eldiviðarkofa og síðan notaður í miðstöðvarketilinn eða elda-
vélina eftir þörfum.
Mikil tilhlökkun var þegar kúnum var hleypt út á vorin eftir margra
mánaða innistöðu. Þá hlupu þær og skvettu upp rassinum lengi vel, með
halana á háalofti, við mikla kátínu okkar krakkanna. Þetta var hluti af
okkar skemmtun í sveitinni. Eftir u.þ.b. hálfan mánuð var svo hætt að setja