Sjálfsbjörg - 01.07.1966, Side 37

helztu málefnin sem á dagskrá eru hjá
samtökum okkar.
Til tryggingamála heyrir flest af þeirri
hjálp og fyrirgreiðslu sem hið opinbera
veitir öryrkjum. Umbætur á Almanna-
tryggingarlögunum er því eitt af helztu
áhugamálum öryrkja. Enda þótt margs-
konar breytingar hafi verið gerðar á lög-
um þessum á undanförnum árum, stendur
þó enn margt til bóta. Sem dæmi um
ávantanir Almannatryggingarlaganna eins
og þau eru nú má nefna, að börn, sem eru
ósjálfbjarga allt til 16 ára aldurs og dvelja
í heimahúsum, fá ekki sjálf eða foreldrar
þeirra neinar sérstakar bætur vegna ör-
orku þeirra umfram heilbrigð börn, nema
hvað foreldrar barns í þessu tilfelli mega
draga frá skattskyldum tekjum sínum
smáupphæð, ef þau hafa svo háar tekjur
að það komi þeim að notum.
Samgöngumál fatlaos fólks eru fjölþætt
viðfangsefni. Þeir sem ekki eru gangfærir
þurfa við ýmisleg vandamál að glíma, sem
venjulegu heilbrigðu fólki eru varla ljós.
Það eru ekki einungis farartæki utan húss
og innan, heldur varðar einnig miklu gerð
bygginga, að snyrtingar séu nægilega
rúmgóðar, að engar dyr séu of þröngar,
að ekki séu háir þröskuldar eða tröppur
í íbúðinni o. fl.
Það er mikið áhugamál fatiaðra að allar
stærri byggingar séu þannig úr garði gerð-
ar að fólk, sem ekki er gangfært geti án
sérstakra erfiðismuna komist þar út og
inn. Þetta á þó að sjálfsögðu einkum við
um opinberar byggingar.
Allt það, sem unnið er markvíst og
skipulega til þess að gera öryrkja vinnu-
færa á ný eftir slys eða veikindi, nefnist
nú á tímum einu nafni Endurhœfing. Til
endurhæfingar telst í þessu tilfelli læknis-
hjálp, sjúkraþjálfun, verkmenntun og
hvers konar vinnuþjálfun. Þetta mál er
því eitt mikilvægast allra þeirra, er ör-
yrkja varða sérstaklega.
Um endurhæfingu hefur enn ekki verið
sett nein heildarlöggjöf á Islandi, en það
verður nú með hverju ári sem líður æ
brýnna. Sjálfsbjörg — landssamband fatl-
aðra hefur unnið undirbúningsstarf á
þessu sviði, með því að gera drög að lög-
um um endurhæfingu, þar sem stuðzt er
við reynslu hinna norðurlandaþjóðanna,
en þar er fyrir nokkru komin til fram-
kvæmda heildariöggjöf um endurhæf-
ingu.
Aimenn menntun er öllum nauðsynleg
nú á tímum, en fyrir öryrkja er menntun
lífsnauðsyn, ekki aðeins sú menntun, sem
snýr að atvinnulegri sjálfsbjargarvið-
leitni, heldur einnig hvers konar listræn
menntun, sem gerir lífið auðugra fyrir þá,
sem háðir eru meiri takmörkunum líkam-
lega. Það hefur orðið hefð að styðja ör-
yrkja, sem stunda skólanám, með því að
veita þeim tvöfaldan örorkulifeyri, meðan
þeir eru í skóla. Þetta er að vísu mikil-
vægur styrkur og nægir í sumum tilfell-
um, en í öðrum tilfellum nægir hann
hvergi til.
Að endurbótum á þessum málum mun
verða unnið á næstu árum, enda mikið
í húfi að fatlað fólk, sérstaklega ungling-
ar, hljóti alla þá menntun, sem þeir geta
tileinkað sér og kostur er á í hverju til-
felli.
Atvinnumál. Allt frá stofnun Sjálfs-
bjargar-félaganna og landssambandsins
hefur það verið eitt aðaláhugamál samtak-
anna að koma upp vinnustofum, þar sem
félagar úr samtökunum gætu unnið, eink-
um þeir sem ekki komast á almennan
vinnumarkað.
Nú eru starfandi vinnustofur á ísafirði,
Siglufirði, Sauðárkróki og í Reykjavík og
ráðgert að vinnustofa Sjálfsbjargar á Ak-
ureyri hef ji starf á þessu ári.
Þessar vinnustofur allar eru að vísu
ekki stórar í sniðum enn sem komið er
og erfiðleikar hafa verið á að finna verk-
SJÁLFSBJÖRG 37