Fréttablaðið - 03.02.2022, Qupperneq 13

Sveitarstjórnarkosningar eru ekki
eins pólitískar og þingkosningar.
Alþingi ræður að mestu verkefn-
um og tekjum sveitarfélaganna.
Pólitískt svigrúm þeirra er því
takmarkað.
Yfirleitt hefur þó verið býsna
góður pólitískur hiti í kosningum
til borgarstjórnar í Reykjavík.
Þrætur um sátt
Eitt helsta þrætueplið í borgar-
málaumræðunni nú á rætur í
ólíkri hugmyndafræði um einka-
bíla og almenningssamgöngur. Að
jafnaði er það merki um pólitískt
heilbrigði þegar kosningaum-
ræður snúast um prinsipp.
En þessi hugmyndafræðilega
kosningadeila er aftur á móti
merki um einstaka þrætubók. Það
eru nefnilega aðeins tæp þrjú ár
síðan einhver stærsta pólitíska
sátt aldarinnar var einmitt gerð
um sameiginlega samgöngustefnu
á höfuðborgarsvæðinu öllu.
Ríkisstjórnin er stærsti stjórn-
sýsluaðilinn að samkomulaginu
ásamt Reykjavíkurborg og fimm
nágrannabæjum.
Sjálfstæðisflokkurinn er lang-
samlega stærsti pólitíski aðilinn
að sáttinni með fjármálaráðherr-
ann og fimm bæjarstjóra. Næst
koma Samfylkingin með borgar-
stjórann og Framsókn með inn-
viðaráðherrann og svo Viðreisn,
VG og Píratar.
Miðflokkurinn og Flokkur
fólksins eru á móti.
Grasrót Sjálfstæðisflokksins í
höfuðborgarsveitarfélögunum
sex hefur síðan gert almennings-
samgönguhlutann í sáttmálanum
að hugmyndafræðilegu átakaefni
gegn eigin formanni og borgar-
stjóra.
Jafnvægi
Stóra spurningin er: Hvernig
getur samkomulag með svo mikla
pólitíska breidd orðið að slíku
kosningamáli?
Svarið við þessari spurningu
verður enn f lóknara þegar efni
samgöngusáttmálans er skoðað.
Hann felur í sér fjárfestingar fyrir
120 milljarða króna á 15 árum.
Skiptingin er þannig milli
einkabíla og almenningssam-
gangna að rúmir 52 milljarðar
króna fara í hraðbrautir, stokka og
gatnamót en tæpir 50 milljarðar
króna í borgarlínu. Jafnvægið
getur ekki verið betra.
Svo fara lægri upphæðir í stíga,
undirgöng, öryggisaðgerðir og
stafræna umferðarstýringu.
Glundroðakenningin snýst við
Borgarstjórnarflokkur Sjálfstæð-
isf lokksins hefur verið klofinn
í málinu. En miðjumeirihluti
vinstrif lokkanna og Viðreisnar
hefur verið samstæður allan
tímann. Þetta eru mikil pólitísk
umskipti.
Áður sýndi Sjálfstæðisflokkur-
inn styrk með því að benda á
glundroða vinstri f lokka og svo á
Framsókn, sem gjarnan var bæði
með og móti stærstu málum. Nú
er það hann, sem er bæði með og á
móti mestu framkvæmdaáætlun í
samgöngumálum, sem gerð hefur
verið.
Með og móti pólitíkin ein-
skorðast ekki við þetta mál. Þessi
veikleiki hefur einnig komið fram
í því, að Sjálfstæðisflokkurinn
hefur verið bæði með og á móti
sóttvarnaákvörðunum, þingmenn
hans töluðu bæði með og á móti
þriðja orkupakkanum og fram-
bjóðendur hans mæla bæði með
og á móti aðild Íslands að innri
markaði Evrópusambandsins.
Flókið að stöðva
Til að stöðva borgarlínuna þyrfti
óklofinn borgarstjórnarflokkur
sjálfstæðismanna að fá meirihluta
með Miðflokki og Flokki fólksins.
Jafnframt yrðu bæjarfull-
trúar Sjálfstæðisflokksins í fimm
nágrannabæjarstjórnum að skipta
um skoðun eða falla fyrir Mið-
flokknum.
Loks yrði að knýja fjármála-
ráðherra til að rjúfa samkomulag
stjórnarflokkanna um málið. Það
gæti svo sett stjórnarsamstarfið í
uppnám.
Flóknara getur það tæpast verið
að vinna hugsjónamáli framgang.
Hin hliðin er lítið rædd
En það er önnur hlið á samgöngu-
sáttmálanum, sem lítið hefur
verið rædd. Það þarf nefnilega að
borga brúsann. En þá heitu kart-
öflu vilja færri snerta.
Sáttmálinn kveður á um, að
sérstök f lýti- og umferðargjöld
á einkabíla eigi að standa undir
helmingi kostnaðarins. Allir
samningsaðilar eru eðlilega
skuldbundnir til að styðja þetta
prinsipp. Að auki stendur fyrir
dyrum heildarendurskoðun á
bílasköttum.
Ábyrgðin á útfærslu þessa hluta
sáttmálans hvílir á fjármálaráð-
herra og innviðaráðherra. Sá bolti
veltur nú fram og til baka á skrif-
borðum þeirra.
Þótt senn sé fimmtungur samn-
ingstímans liðinn bólar ekkert á
tillögum um útfærslu á þessum
eldfima hluta sáttarinnar.
Seinagangur
Umferðaskattar geta ekki síður en
önnur skattlagning verið efni-
viður í hugmyndafræðileg átök.
Ríkisstjórnarflokkarnir ákváðu
að halda þessu heita máli utan
við alþingiskosningarnar. Og nú
virðast þeir líka ætla að draga til-
lögugerð fram yfir sveitarstjórnar-
kosningar og kjarasamninga.
Það er augljóslega snúið að
koma fram með lagafrumvarp um
nýja umferðarskatta þegar stærsti
stjórnarflokkurinn er bæði með
og á móti framkvæmdasamkomu-
laginu, sem skattheimtan á að
standa undir.
Að réttu lagi á ríkisstjórnin
að sæta gagnrýni fyrir þennan
seinagang. Það gæti verið alvöru
kosningamál. ■
Þorsteinn
Pálsson
■ Af Kögunarhóli
Að vera bæði
með og á móti
Undir hatti samstarfs utanríkisráðuneytisins við íslensk félagasamtök
í þróunarsamvinnu auglýsir ráðuneytið eftir umsóknum um styrki
til þróunarsamvinnuverkefna og eru allt að 55 milljónir króna til
úthlutunar til nýrra verkefna.
Hafa þín félagasamtök áhuga á að leggja sitt af mörkum til að
ná heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna?
Markmið styrkjanna er að draga úr fátækt, bregðast við
neyðarástandi og styðja við atvinnusköpun og sjálfbæran vöxt í
þróunarríkjum. Sérstök áhersla er lögð á mannréttindi, jafnrétti
kynjanna og loftlagsmál í samræmi við stefnu Íslands um alþjóðlega
þróunarsamvinnu. Sérstök áhersla er lögð á verkefni sem koma til
framkvæmdar í samstarfslöndum Íslands eða nágrenni þeirra í
tvíhliða þróunarsamvinnu.
Opið er fyrir umsóknir vegna styrkja til þróunarsamvinnuverkefna til
14. mars 2022.
Nánari upplýsingar um umsóknarferlið ásamt verklagsreglum á
www.utn.is/felagasamtok
Óskir um nánari upplýsingar og frekari fyrirspurnir skal senda
á netfangið felagasamtok.styrkir@utn.is
Þróunarsamvinna:
Styrkir til félagasamtaka
Flóknara getur það
tæpast verið að vinna
hugsjónamáli fram-
gang.
Það er mikilvægt að skólarnir okkar
bjóði upp á fjölbreytta þjónustu
fyrir börn með ADHD. Ég er 32ja ára
gamall og var greindur með ADHD
þegar ég var 4ra ára. Mamma mín
var í Fósturskóla Íslands á þessum
tíma og held ég að það hafi verið
ástæða þess að hana hafi grunað
að ekki væri allt með felldu hjá litla
drengnum hennar.
Það var ekki algengt á þessum
árum að vera greindur með ADHD
og sennilega hef ég verið í fyrstu
bylgjunni. Um var að ræða nokkuð
týpískan ADHD-strák, að ég held.
Ég var með frammistöðukvíða, átti
auðvelt með að eignast vini en erfið-
ara gekk að halda í þá, ég þurfti að
takast á við þráhyggju, stjórnsemi
og lélega tilfinningastjórnun – og ég
var utan við mig og tíndi öllu sem ég
og aðrir áttu og þar fram eftir göt-
unum. Á mínu heimili fann ég aldrei
fyrir þeirri tilfinningu að ég væri að
bregðast. Það var ekki leyndarmál
að ég væri með ADHD. Mamma
mín sagði mér það og ég túlkaði það
sem svo að það væri eitthvað aðeins
öðruvísi við mig og að ADHD væri
eitthvað sem ekki allir voru með.
Stundum skammaðist ég mín smá
fyrir það, en oftast ekki.
Frá því að ég var barn var reynt
að setja mig alls konar íþróttastarf.
Ég man sérstaklega eftir því þegar
ég var sendur í dans. Þegar tíminn
var hálfnaður var mamma mín
vinsamlegast beðin um taka mig af
æfingunni, snarpur dansferill hjá
mér. Margir af mínum vinum voru
í íshokkí og sló ég til og fann mig
um leið og ég prófaði að vera mark-
vörður. Þá þurfti ég ekki að bíða
í röð eftir að fá að vera með, skilja
neinar æfingar eða leikkerfi – mark-
miðið var einfalt! Að æfa íshokkí
var mikil gæfa fyrir mig. Þar átti ég
félaga, fékk útrás og tilheyrði. Ég
æfði íshokkí í 12 ár, var í landsliðinu
en hætti þegar ég byrjaði í háskóla.
Fyrir tveim árum byrjaði ég aftur og
er meistaraflokksmarkvörður hjá
Skautafélagi Reykjavíkur.
Þegar þú ert með ADHD er ekki
ólíklegt að þú upplifir þig svolítið á
skjön. Þú virðist ekki geta gert neitt
alveg rétt, þú gefur annað hvort of
mikið af þér eða of lítið og þú ert
of áhugasamur eða of áhugalaus.
Skilningsleysi er mesta ógnin, að
gera ráð fyrir að viðkomandi geti
gert allt á sama hátt og aðrir. Það
var mikil gæfa í mínu lífi að hafa
fengið greiningu snemma og eiga
mömmu með bein í nefinu. Ég man
óljóst eftir fundum á stofnunum,
foreldraviðtölum og þar fram eftir
götunum, en ég gleymi aldrei hversu
staðföst mamma mín var þegar á
þurfti að halda í þessum aðstæðum,
en það þurfti svo sannarlega að
ganga á eftir hlutunum. Nánast alla
mína skólagöngu fékk ég viðeigandi
þjónustu. Þegar ég fann fyrir mikl-
um spenningi í skólastofunni fékk
ég að ganga út í nokkrar mínútur,
án þess að þurfa að láta kennara sér-
staklega vita. Traustið sem ég hafði
frá starfsfólki skólans gerði það að
verkum að ég misnotaði þessi for-
réttindi aldrei svo ég muni. Auka
íþróttatímar voru í boði fyrir mig og
blöð í mismunandi litum, sem áttu
að auðvelda mér við einbeitingu. Ég
fékk hljóðbækur á kassettum þegar
ég var á miðstigi og stuðningsaðila
í unglingadeild, í þeim fögum sem
ég átti erfitt með að einbeita mér í.
Ég fékk sérkennslu, auka tölutíma
og að taka próf í sérstöku rými, svo
eitthvað sé nefnt. Ég var oftast einn
í þessum úrræðum.
Þetta virkaði! Öll þessi ótrú-
lega vinna sem allt þetta frábæra
fólk innti af hendi til þess eins
að hjálpa mér að geta tekist á við
lífið, allur þessi tími, peningar, til-
raunir og samtöl. Í dag ölum við
sambýliskona mín upp þrjú börn,
ég er lærður málarameistari, bygg-
ingafræðingur, stundaði meistara-
nám í skipulagsfræði og starfa sem
borgarfulltrúi og myndlistarmaður.
Ég á í góðum samskiptum við fólk,
á vini, þekki mínar takmarkanir og
styrkleika. Ég vinn stöðugt með þau
verkfæri sem ég hef fengið í gegnum
árin, meðvitað og ómeðvitað.
Ég veit að það eru ekki allir svona
lánsamir. Eins og ég nefndi í upphafi
þá var mamma mín afar meðvituð
um þessi mál frá því ég var mjög
ungur og naut ég góðs af því. En það
er ekki nóg að foreldrar séu meðvit-
aðir um vandann, skólarnir okkar
verða einnig að geta tekið á málum
hjá krökkum eins og mér. Það er
aldrei of seint. Við kennara í Hamra-
skóla, Foldaskóla og Langholtsskóla,
vil ég segja takk. Sama má segja um
barna- og unglingageðdeild Land-
spítalans, þjálfara og síðast en ekki
síst vil ég þakka mömmu minni
fyrir það ótrúlega þrekvirki sem
það hefur verið að koma mér ekki
ruglaðri en þetta út í lífið. ■
Þakkarbréf frá strák með ADHD
Aron Leví Beck
borgarfulltrúi
og frambjóða ndi
Samfylkingar-
innar í Reykjavík
Traustið sem ég hafði
frá starfsfólki skólans
gerði það að verkum
að ég misnotaði þessi
forréttindi aldrei
svo ég muni.
FIMMTUDAGUR 3. febrúar 2022 Skoðun 13FRÉTTABLAÐIÐ