Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1943, Qupperneq 49

*5
abesse, cum repente densissima nubes ex arena et cinere vi ventorum
coactis, a puppi oboriretur. Qvæ qvo levior erat qvam oneraria navis,
qva vehebamur, eo cursu ferebatur concitatiore: et nobis leni aura
procedentibus magis magisqve appropinqvabat, donec delapso cinere
vela nigrescerent, atqve in foro discurrentium vestigia apparerent. 5
Mox nautæ vasa lintresqve collecta manibus arena compleverunt:
qvam postea demonstrandam asservari curårunt. Idem cinis pascua
Foerøiensium tune temporis infeeit, non sine magno colonorum
damno. Similiter in boreali qvadam Norvegiæ plaga magnam resoluti
cineris copiam cum vivis carbonibus eodem tempore decidisse IO
inaudivi. Unde nemo non colligere potest, qvanta insit subterraneo
igni vis et vehementia, præsertim a furentibus ventis incenso et
excitato. De monte sacro, qvi nobis Helgafell, et altero illo nescio
qvo, qvem Germani Creutzberg, nos montem crucis vertimus, nihil
simile unqvam audivi. Qvin imo, ut testatur Amgrimus Ionas, mons I5
seu potius collis Helgafell nulla sui parte tempore æstivo nive obduc-
tus est, neqve unqvam de incendio suspectus. Itaqve flammarum
illam eruptionem qvæ Anno 1581 accidit Dn. Arngrimus non monti
Helgafell, qvi ad occidentem insulæ vergit, sed alteri cuidam australi
ascribit, qvem non nominat, forte eidem, qvem meo tempore disrup- 20
tum modo narravi.
11. Spectra vero ista et manes, qvi circa montem Helgafell ap-
parere feruntur commentum fuisse existimo ociosorum qvondam
monachorum, qvi iniqvo studio rudi plebeculæ persvadere sategerunt,
ut omnibus potius fidem, qvam ipsi veritati adhiberet. Movet nempé 2S
me inter alia etiam hæc ratio, qvod illucente ecclesiis nostris radio
solis evangelici et fugatis per sinceram de Christo prædicationem
superstitionum pontificiarum tenebris, unå etiam id genus et umbræ
prorsus evanuerint, adeo ut hodie omnes plane spectrorum ap-
paritiones desierint. 3Q
12. Fodinæ autem sulphureæ, qvæ nostratibus non ita multis
anté annis in usu fuerunt, ab his montibus longe remotissimæ sunt,
nempé in provincia Islandiæ septentrionalis vid Mivatn1, qvibus non
integra respublica, sed pauci qvidam terræ istius domini et vicini
1 vid Mivatn del. manus recentior et in marg. add. (minus recte) : midvatn.