Fréttabréf Siglfirðingafélagsins í Reykjavík og nágrenni - okt. 2020, Blaðsíða 4

Siglfirðingablaðið4
1. atriði. Á að gerast í baðstofu norður í Hólum og
drengur situr og les.
Guðbrandur, lítill: „Pabbi, pabbi krakkarnir eru
allir að fara á skauta, má ég ekki fara líka?“
Magnús faðir hans: „Nei, nei Brandur minn, þú
þarft að hjálpa mér við bókbandið.“
Svona var lífið á þeim tíma. Lestur var kenndur
heima og lesið það sem til var.
(Drengurinn situr og les Grettiskvæði upphátt).
Þannig liðu árin og þar kom að piltur vildi læra
meira. Á þeim tímum var það ekki sjálfsagt mál
og ekki auðvelt fyrir blásnautt bændafólk að koma
börnum sínum til mennta.
Guðbrandur hélt að heiman með nesti og nýja skó
og settist í Gagnfræðaskólann á Akureyri. Lauk
þaðan prófi 1920. Á sumrin vann hann í vegavinnu,
t.d. á Holtavörðuheiði og víðar, til að geta kostað
frekara nám sitt við Kennaraskólann og síðar í
Englandi (London).
2. atriði.
Þann 7. júlí 1920 leit dagsins ljós í Vestmannaeyjum
lítil falleg stúlka sem fékk nafnið Anna Júlía, dóttir
Filippíu Þóru, ættaðri úr Svarfaðardal, og Magnúsar
manns hennar úr Landeyjum.
(Hérna kemur Anna inn sem lítil stúlka, og er klædd
að þeirra tíma sið. Hún sest og lagar fötin sín).
Þau bjuggu í Vestmannaeyjum og þaðan sótti faðir
hennar sjóinn.
Þau systkinin urðu þrjú, en systir hennar dó ung og
faðir þeirra lést af slysförum um sama leyti og voru
þau jarðsett á sama degi. Þá var Anna aðeins 7 ára.
Það var því sorgmædd ekkja sem hélt norður í
Eyjafjörð með börnin sín tvö þar sem hún vann fyrir
fjölskyldunni með saumaskap og fleiru.
3. atriði.
Anna óx úr grasi og varð snemma undurfríð. Svo
söng hún eins og engill.
Strax og hún gat varð það hennar hlutskipti að
vinna, og það mikið. Hún var t.d. í kaupavinnu og
vist hjá frænku sinni í Möðrufelli.
Þar var þrælað og púlað alla daga og vinnudagurinn
var langur, sérstaklega hjá stúlkunum. Þær þurftu að
þjóna vinnumönnunum á meðan þeir hvíldu sig.
(Hérna eru þær saman á sviðinu Anna og Fríða
frænka í Möðrufelli og eru klæddar í samræmi við
tíðarandann).
Anna: „Má ég ekki fá svolítið frí í dag frænka mín
það er nú sunnudagur?“
Fríða frænka: „Nei, nei, Anna mín. Þú þarft að þvo
af piltunum á meðan þeir eru að hvíla sig. Hérna
færðu svo launin þín gæskan.“ (Setur fáeinar krónur í
lófann á henni. )
Anna: (Hálf óánægð á svipinn ) „Voða er þetta
lítið. Ég vinn mikið meira en piltarnir, en fæ miklu
minna kaup.“
Fríða frænka: „Já Anna mín. Þetta má samt kallast
gott. Þú ert nú stúlka.“
4. atriði
Árin líða við störf og leiki. Þar kemur að Anna fer
í Húsmæðraskólann að Laugalandi. Langyngst
námsmeyja. Þar lærir hún allar kvenlegar dyggðir,
svo sem að matbúa, vefa og skella bót á fat.
Og ekki er að spyrja að, hún stendur sig með stakri
prýði.
Þar takast kynni góð með henni og systrum tveim
frá Hólum í Steingrímsfirði.
(Hér sjást þær saman Anna og Bogga í Húsmæðra-
skólafötum, þ.e. með hvítar skuplur og hvítar svuntur
og eru að sýsla eitthvað).
Þetta er um það leyti sem stríðið er að skella á í
Evrópu.
Önnu hafði staðið til boða að fara utan til
móðursystur sinnar í söngnám þegar hún lyki
Húsmæðraskólanum. Vegna stríðsins varð ekkert
af utanlandsförinni og má segja að það hafi orðið
vendipunktur í hennar lífi.
Um svipað leyti barst henni bréf frá systrunum frá
Hólum. Þær biðja hana þar um að gerast ráðskona
hjá bróður þeirra, Guðbrandi, sem þá var orðinn
virðulegur kaupfélagsstjóri á Hólmavík. Hann væri
ókvæntur og vantaði sárlega ráðskonu til að standa
fyrir búi.
Ólyginn sagði mér að Guðbrandur hafi verið
einn eftirsóttasti piparsveinn landsins. Maðurinn
stórglæsilegur (eins og reyndar allir hans afkom-
endur) og allar hafi meyjarnar viljað eiga hann!