Skessuhorn - 14.07.2021, Blaðsíða 17

MiðViKudAgur 14. júLÍ 2021 17

Krossgáta Skessuhorns
Síðdegi
Spurn
Kropp
Mynni
Hvíld
Hindrun Lag
Þrep
Dropi
Ónæði
Ásaka
Gerð
Sýl
Glaumur
1000
Gáleysi
Litar-
efni
Eldur
Kögur
Leyfist
Happ
Læti
Skref
Hnoða
7
Tímabil
Óttast
Bönd
Kylfa
50
Skjökt
Áhald
Elfur
Ílát
Fyrr
Runur
Knæpa
Þátt-
takanda
Samhlj.
4 Barn
Skop-
leikari
Hnöttur
Stóra
Gufa
Sál
Glaða
Berg-
mála
Skelin
Æsta
Bit
Rétt
Grípa
Hnoða
Kraftur
Dró úr
8 Alúð-
lega
For
2
Gæði
Fugl
550
Aðstoð
Ekra
Kjána
Raska
Ótta
Lumma
Röð
Poki
Leit
Góðar
Maður
Slóða
Meiður
Dæs
Keikur
Kvaka
Ergir
1
Leik-
fang
Virðir
Runa
Óþæg
Málm-
þynnan
Mjöður
Næði
Fundur
Svefn
6
Gramur
3
Tók
Karl
Hálsa
Fruma
Tangi
Laðaði
Skýr
Læti
Eld-
stæði
Sérhlj.
9
Dæld
5
Hása
Skelin
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Hér er ný krossgáta fyrir lesendur að spreyta sig á. Athygli er vakin á því að krossgáta er birt í blaðinu aðra
hverja viku. Þeir sem vilja geta sent Skessuhorni lausnarorð/in á netfangið: krossgata@skessuhorn.is fyr-
ir klukkan 15:00 á mánudögum, 12 dögum eftir að hún birtist. Athugið að fullt nafn og heimilisfang þarf
að fylgja með lausninni. Þeir sem ekki hafa aðgang að tölvupósti sendi lausnir á: „Skessuhorn - krossgáta,
garðabraut 2A, 300 Akranesi (póstleggja þarf lausnir í síðasta lagi á fimmtudegi í vikunni eftir að hún birt-
ist). dregið er úr réttum innsendum lausnum og fær vinningshafinn bók að launum.
Í síðustu krossgátu var rétt lausn „Vorkoman“. Heppinn þátttakandi var Þórir Finnsson, Hóli Norðurár-
dal, 311 Borgarnes.
Vísnahorn
Séra Emil Björnsson var uppalinn í
Breiðdal og ekki við neina auðlegð.
Í viðtali sem Valgeir Sigurðsson tók
við hann fyrir Tímann kom fram
að þegar hann hélt suður til náms
átti hann ekki koffort til að geyma
í jarðneskar eigur sínar heldur hélt
á þeim í poka. Þá kvað gamall sveit-
ungi hans gísli Björgvinsson í
Þrastahlíð:
Blaðið sagna klerkinn krafði.
Kom þá fram í ræðu hans
að pokann með að heiman hafði
en hempuna fékk hann
sunnanlands.
Sá ágæti klerkur séra Hjálmar
jónsson hefur lengst af notið tölu-
verðra vinsælda bæði sem kenni-
maður og einstaklingur enda mað-
urinn heldur skemmtilegur. Þegar
hann útskrifaðist sem guðfræðingur
fékk hann þessa kveðju frá frænku
sinni Nönnu Bjarnadóttur:
Út á brautir auðs og frama
ertu stiginn.
Prýðisefni í það sama
eins og striginn.
Það er nú þetta með auðinn.
Prestaköllin höfðu mismikil hlunn-
indi og áttu „laxveiði alla í tilteknum
hyl“ eða „fjaðratekju alla á tiltekinni
heiði“ og ýmislegt fleira þarflegt.
Laufás í Eyjafirði mun hafa átt hval-
reka í Fjörðum og eitt sinn er þar
rak hval varð hreppstjórinn að fara
á vettvang til að gæta allra lögform-
legra hagsmuna og hafði með sér
sóknarprestinn til trausts og halds.
Þá kvað Sigfús á grýtubakka:
Hreppstjórinn á hræið reið,
hafði með sér poka.
Rataði ávallt rétta leið
þótt rigning væri og þoka.
Séra Þorvarður Þormar í Lauf-
ási hafði góða kímnigáfu og skildi
skensið. Hann hafði gaman af að
hafa þetta fyrir aðra og bætti þá
gjarnan við: „Ég skil ekkert í Fúsa
að nefna mig ekki.“ Þessi vísa hefur
reyndar orðið þekktari í lítilshátt-
ar breyttri útgáfu en eftir því sem
ég kemst næst mun þessi vera upp-
runalegust. Það var hinsvegar Sig-
urður Helgason á jörfa eða Fitjum
sem grunaði strák nokkurn um að
hafa stolið frá sér skötu og kvað:
Stal hér mötu stór sem jötunn
strákur grófur.
Beygði af götu bölvaður skötu-
barða þjófur.
Næsta vísa er að minnsta kosti um
áttrætt en gæti sem best hafa verið
ort á meðan útrásarvíkingarnir voru
upp á sitt besta eða stuttu fyrir hrun
en höfundurinn mun hafa verið
Skarphéðinn Einarsson:
Sá sem aldrei krækti kló
í kjaftbita frá hinum
horaður við hungur bjó,
hafði fátt af vinum.
Á sínum tíma sáu hreppsnefnd-
ir eða skattanefndir um niðurjöfn-
un útsvara og var alltítt að menn
kærðu útsvar sitt og tóku þá gjarnan
samanburðarmenn sem kallað var
og tíndu til flest sem hægt var til að
styðja mál sitt en ekki þótti það vin-
sælt að vera valinn samanburðar-
maður. Bóndi einn í Staðarsveit sem
átti heilsulitla konu bar sig saman
við jón g. Sigurðsson í Hofgörðum
en kona hans var hinn mesti dugn-
aðarforkur og hafði bóndi orð á því
meðal annars. Stuttu síðar kom-
ust eftirfarandi vísur á flot og voru
eignaðar jóni í Hofgörðum:
Ég kenni það konunni minni
að kemst ég í skuldir og basl,
því hún er mér alónýt inni
og eins til að haf´ana í drasl.
Öll störf hennar griðkan má gera
þótt gildi mig fjármunatjón,
en verk þessi vott um það bera
að verr er ég giftur en Jón.
Og útsvar mitt ætti að lækka
svo eðli mitt neytt geti sín.
Hjá Jóni það helst ætti að hækka
því hans kona er duglegri en mín.
Meðan þjóðfélagið byggði mest
á lífrænum manns- eða hest-öflum
var góður og duglegur hestur hin
mesta afbragðseign á hverju heim-
ili. Norður í Þingeyjarsýslu lifði
langa hestsævi fyrir um það bil 100
árum eða svo grár hestur hin mesta
þrek- og þarfaskepna og uppáhalds-
gripur á heimilinu. Nú fór þó svo
að gráni gjörðist saddur lífdaga
og var honum lógað. Bræður tveir
ungfullorðnir sáu mjög eftir þess-
um grip og kváðu um hann erfiljóð
sem að vísu stenst kannske tæplega
stífustu bragreglur en „meningen er
god nok“ það þarf ekki að efa:
Nú er Gráni fallinn frá
föðursonur pabba.
Áratugi lifði þrjá
hættur er nú að labba.
Dauður er gamli Gráni nú,
gloppa kom þar í pabba bú.
Oss er því töpuð Lútherstrú
og mamma huggar ei pabba nú
sem skyldi.
Og Gráni var góður vinur hans
þess vitrasta og besta manns
og margan fór hann í darraða-
dans
við djöflaskara og þrælafans
á þeim gráa.
Og fyrir mun koma að faðir minn
fer sömu leiðina og Gráni hinn
og hittir þar gamla vininn sinn
og verður feginn að skríða inn
-hjá þeim gamla.
Að nýloknu fjórðungsmóti hesta-
manna í Borgarnesi væri nú ekki
alvitlaust að rifja upp eitthvað frá
fornum tímum síðan bæði ég og
stórmót hestamanna vorum með
örlítið öðru sniði en nú og menn
sóttu slíkar samkomur ríðandi. Þeir
voru tímar að menn héldu reiðhesta
til þess að spara sjálfum sér sporin
en það er liðin tíð og menn halda
nú úti jeppum og dýrum hestakerr-
um til þess að spara reiðhestinum
sporin. um þessa þróun kvað guð-
mundur Stefánsson:
Úr fola má oft góðhest gera.
Glíma við hann marga snerru.
Fyrir mestu finnst mér vera
að fari hann vel í hestakerru.
Sá siður að hafa hestakaup á
svona samkomum mun nú að mestu
aflagður hvort sem mönnum þykir
það jákvætt eða neikvætt. Enda er
mér tjáð að þegar rætt er um hesta-
verslun sé yfirleitt fyrsta spurning
„Hvað er hann mikið keyrður.“
Höskuldur Eyjólfsson kom eitt sinn
að Veiðilæk og teymdi þá með sínu
lagi tvo með annarri hliðinni en
þrjá með hinni. Hitti þar úti Sigurð
Sigurðsson og skipti við hann ein-
hverjum orðum en studdi hendi á
meðan á makka taumhests og segir
þá Sigurður:
Þeir flengríða á fegurðinni - en færast lítt úr stað
Tengir saman tvo og þrjá,
tauma lætur frjálsa,
styður hendi ofan á
allvel reista hálsa.
Eyjólfur í Sólheimum var stadd-
ur á Landsmóti hestamanna og
þótti sem fleirum hrossin falleg en
afköst á gangi eitthvað minni en
hann hafði vonast eftir:
Verður lengi mér í minni
mér varð á og kvað.
Þeir flengríða á fegurðinni
en færast lítt úr stað.
Kannske hefur eitthvað skilað
betur hjá jóhanni Ólafssyni í Mið-
húsum þegar hann var að koma
ásamt tveimur félögum sínum frá
því að gera við fjallgirðinguna. Og
þó! Þeim hefur ekkert legið á:
Dags úr bætir brasinu
bjartar næturstundir
að eiga glætu á glasinu
og góða fætur undir.
Með þökk fyrir lesturinn,
Dagbjartur Dagbjartsson
Hrísum, 320 Reykholt
S 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is