Rökkur - 01.04.1949, Síða 8

8
R Ö K Iv U R
lmn héldi því ekki föstu við
sig. Þegar bæði }>essi öfl eru
jafn sterk, þá fer tunglið
meðalveginn, en það er hring-
löguð braut um jörðina. Það
er m ö. o. samvinna aðdrátt-
ar- og miðflóttaaflsins, sem
gerir hringbrautir hnatt-
anna. —- En eins og tunglið
gengur kringum jörðina eftir
föstum lögum, af samvinnu
þessara afla, þannig hlýða
ailir aðrir hnettir í sólkerfinu
sömu lögum þvngdarinnar á
braut sinni um sólina.
Ætluðu að ræna
Newton heiðrinum.
Fyrir þessa uppgötvun
sina varð nafn Newtons frægt
um alla Evrópu. En ýmsir
vísindamenn reyndu þó að
lirifsa til sín heiðurinn, og
fyrir áeggjan vina sinna
skrifaði Newton sitt mesta
rit til að sanna rétt sinn. Rit
þetta kom út árið 1687, og
hét Principia, eða lögrnál
stærðfræðilegra r heimsspeki,
og er mesta vísindarit, sem
nokkurn tíma hefir verið
skifað („the greatest scienti-
fic hook that has ever been
written”). — í tvö ár vann
Newton að því að fullgera
þetta rit, en það þykir ekld
árennilegt nema fyrir lærð-
ustu stærðfræðinga.
Um tvegg'ja árá skeið var
Newton þingmaður fyrir
Gambridgeháskóla en að
þeim tíma loknum hóf hann
vísindastörf að nýju.
Gft gleymdj liann öllu um-
hverfis sig nema tilraunum
sinum og eru margar sögur
til um Iive utan við sig liann
gat orðið.
Gleymdi sér
í kjallaranum.
Kvöld eitt er hann liafði
boðið til sín nokkrum vinum
sínum fór hann til þess að
sækja meira vín niður í vín-
kjallarann. En það leið og
beið og ekki kom Newton.
Þegar farið var að gæta að
honum var hann niðursokk-
inn í tilraunir sínar, en hafði
alveg gleymt gestunum.
Vegna vinnuhörku þeirrar,
er hann beitti sig sjálfan tók
Iieilsu hans að hraka. Að
lokum lét hann til leiðast að
taka sér hvíld um stund. Þá
náði hann sér hrátt og tók að
vinna á ný að sínum fyrri
störfum.
Er hér var komið sögu var
Newton fátækur tnaður_
Tekjur hans hrukku aðeins
fvrir brýnustu þörfum. — Þá
var það, að einhver leiddi at-
Iivgli Halifax lávarðar að
þessu. Halifax sá, að við svo