AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.03.1995, Síða 58
horfin sambærileg á hinum ýmsu skipulagsstigum,
þ.e.svæðisskipulagi, aðalskipulagi eða deiliskipu-
lagi? Er notkun staðlanna breytileg eða fer notkun
eftir því hvort um er að ræða skipulagningu á nýbygg-
ingasvæði eða þar sem unnið er að þéttingu byggð-
ar?
Svör við þessum spurningum verður að finna í skýrslu
verkefnishópsins, en í stuttu máli er hægt að fullyrða
að almennt er trú á að stærðarákvæði, nýtingarhlutfall
og byggingarlínur hafi leitt til þess að íbúar og hags-
munahópar hafi náð að halda í opin svæði þegar
vilji sveitarfélags hefur verið til að byggja á þeim.
Útivist = útilíf
Hverskonar tómstundastarf sem iðkað
er undir berum himni.
Gönguferðir
náttúruskoðun
hjólreiðar
hestamennska
skíði skautar veiðar
skógrœkt berjatinsla
Dæmi um skilgreiningu fyrir útivist.
STAÐLAR OG FORSENDUR
Það sem hér er nefnt staðlar og forsendur fyrir útivist
er hægt að finna :
■ í lögum og reglugerðum
■ í ráðuneytissamþykktum (dæmi:Rikspolitiske
retningslinjerfor barnog ungdom, Miljöverndeparte-
mentet 1989)
■ í svæðisskipulagsáætlunum
■ í samþykktum sveitarfélaga
■ í vinnureglum skipulagshöfunda.
Ef notaðir eru staðlar við gerð skipulagsáætlunar eru
ákvæðin sjaldnast notuð ein sér heldur í samhengi
við önnur ákvæði. Þannig er ákvæði um stærð útivist-
arsvæða notað með ákvæðum um aðgengi eða
hljóðstig innan svæðisins.
Skoðuð voru í stöðlum ákvæði um:
1. stærðir
2. aðgengi
3. nýtingarhlutfall
4. hljóðstig
5. notkun svæðis, þ.e. hvaða útivistargreinar væru
innan svæðis
6. gæði og upplifun
7. vistfræðilega samsetningu svæðis, tegundafjölda.
FRAMTÍÐARSÝN
í stað þess að koma með tillögur um sameiginlegan
staðal fyrir Norðurlöndin var unnin framtíðarsýn
(vision) fyrir þéttbýli á Norðurlöndunum. Það er gert
ráð fyrir að þéttbýlisbúar lifi af skynsamlegri nýtingu
náttúruauðlinda og njóti samneytis við náttúruna.
í þéttbýli framtíðarinnar eru íþrótta- og útivistar-,
þjónustu- og iðnaðarsvæði öll tengd. Þannig er hægt
að nálgast hin ýmsu svæði borgarinnar með því að
fara um grænu svæðin, gangandi, hjólandi eða á
akvegum með léttri umferð.
Grænu svæðin eru ekki einungis til að tengja saman
mismunandi landnotkun, heldur er íbúum gefið rými
til útivistar og samneytis við náttúrlegt umhverfi.
Umferð bíla er haldið aðskilinni og afskermdri. Tillit
ertekiðtil náttúrufars og dýralífs. Innan bæjarmark-
anna er mikið lagt upp úr því að halda í tegundafjölda
og svæði eru tekin frá og vernduð, t.d. sem varp-
svæði fugla og fæðusvæði. Það er ákveðið jafnvægi
og samspil á milli útivistar og náttúruverndar.
Innan við 50 m frá heimilinu er opið svæði: leikvöllur
fyrir börn og eldri. Nærsvæðin þurfa að vera björt
og sólrík. Þar er gróskulegur vöxtur trjáa og runna
og fjölbreytni í tegundavali. Aðgengi er gott að nær-
svæðunum og þau eru lokuð af frá umferð.lnnan við
200 m frá heimilinu er grenndarsvæði (lokalpark) þar
sem hægt er stunda ýmsar greinar útivistar. Aðgengi
er gott að grenndarsvæðinu og ekki þarf að fara yfir
umferðargötur (safngötur), stærð svæðisins er ekki
minni en 0.3-0.6 ha. Innan grenndarsvæðisins er