Kirkjublaðið - 17.12.1945, Síða 35

KIRKJUBLAÐIÐ JÖLIN 1945
33
Selma Lagerlöf:
Daglaunamaðurinn
hjá Dobberichs
Fyrri fimmtíu til sextíu árum var maður, sem
starfaði sem daglaunamaður hjá landseiganda að
nafni Dobberichs. En hvernig á þessum daglauna-
manni stóð, veit ég eiginlega alls ekkert. Ekki hvort
hann var ungur eða gamall, eða hvort hann var dug-
legur við vinnu eða ekki. Hitt er líklegt, að hann hafi
verið eins og flestir af stéttarbræðrum hans. Hann
starfaði við búgarðinn daginn út og daginn inn, og
er hann kom heim á kvöldin, tók vinnulúin kona ámóti
honum og hópur hljóðandi barna.
Hvernig var um Dobberichs landseiganda, sem
hann vann hjá, get ég heldur ekki sagt, já, ég veit
ekki einu sinni svo mikið um hann, að ég viti, hvar
búgarður hans var, og hvert hann var stór eða lítill.
Það skiptir heldur ekki neinu máli, þótt ég viti
ekki, hvers konar maður Dobberichs landseigandi var.
Manni gæti vel dottið í hug, að hann hafi verið lands-
eigandi af gamla skólanum, sem píndi sem mesta
vinnu út úr daglaunamönnum sínum, og léti þá ekki
fá meira til að lifa af, en þeir minnst gátu komizt
af með.
Nú vildi það til, að maðurinn, sem var daglauna-
maður hjá Dobberichs landseiganda, fór kvöld eitt á
bænasamkomu á sveitabýli til að hlýða á leik-
prédikara.
Hvílíkur prédikari þetta var, get ég heldur ekki
fullyrt um. Ef til vill var það trúboði, sem sendur
var af einhverju trúboðsfélagi, eða e. t. v. prédikaði
hann upp á eigin spýtur. Um hitt er engin ástæða
að efast, að hann var heiðvirður og samvizkusamur
maður, sem var sæll að sínu leyti af að vera frels-
aður og öruggur um sáluhjálp sína, og hann átti enga
ósk heitari en vekja svo marga, sem houm væri
mögulegt, af syndasvefninum. Og þar sem hann
þekkti ekki annað ráð betra til að hrista menn af
dvalanum, þá ræddi hann við þá allt kvöldið um hel-
víti og hvernig þar væri.
Hann leysti starf sitt vel af hendi, og það varð
talsvert um vakningar og afturhvarf, en maðurinn,
sem var daglaunamaður lijá Dobberichs landseiganda,
var ekki meðal þeirra, sem hlut fengu í náðargjöf-
unum. Hann hlýddi með andakt alla tíð og trúði
hverju orði, sem talað var, en hann hafði víst ekki
hið rétta hugarfar. Hann fann ekki til minnsta ang-
urs eða löngunar að losna við syndasektina, og fyrst
svo var, var honum það full ljóst, að helvíti væri sá
staður, sem honum yrði ekki forðað frá.
Þegar hann síðla kvölds gekk heim, fylgdist hann
með nokkrum mönnum öðrum, sem líka voru dag-
launamenn hjá Dobberichs landseiganda. Og það var
ekki nema eðlilegt, að þeir yrðu samferða og hugs-
uðu um prédikunina og fyrirlesturinn.
En hvort það var af því þeir voru þreyttir, eða af
því prédikunin hafði snortið þá, þá er það víst, að eng-
inn af þeim sagði orð, fyrr en maðurinn, sem ég er
að segja frá, létti á hjarta sér, hóf upp raust sína og
lét þá vita um niðurstöðu, sem hann hafði komizt að.
„Hafi maður verið daglaunamaður hjá Dobberichs
alla ævi sína og fari svo til helvítis, þegar maður
deyr, þá er ekki mikil ánægja af því að hafa fæðst í
þennan heim“.
Aðrir hlustuðu á þetta, sem hann sagði. Þeim þótti
þetta merkileg orð og sönn, og félagi þeirra hefði ein-
mitt orðað tilfinningar, sem bærðu á sér með þeim,
er þeir gengu þarna þreyttir og bugaðir.
Kannske voru bæði tungl og stjörnur á himninum
og lýstu kvöldrökkrið, en þeir voru ekki í því skapi
að horfa til himins. Áður höfðu þeir kannske haft
von um að ganga um þarna uppi í stjörnusölunum,
en nú vissu þeir, að sú dýrð var þeim lokuð.
Þeir óskuðu einskis frekar, en að þeir gætu iðrast
synda sinna og fengið inngöngu í ríki himnanna, en
þar sem það var ekki hægt á annan hátt en þann að
stynja og kveina eins og kvenmaður, og það gátu
'þeir ekki, þá var enginn vafi á, hvert þeir færu.
Þeir höfðu eftir orð félaga síns og endurtóku þau.
Já, þetta var það sannasta, sem sagt hafði verið. Hafi
maður verið daglaunamaður hjá Dobberichs alla ævi
sína. Já, einmitt! Það var ekki of gott. Ekki annað
en nauð og slit allt árið. Og launin voru ekki annað
en hungur og harðrétti. Og í ofanálag mátti maður
ekki annars að vænta en helvítis. Nei, það var ekki
mikil ánægja af því að fæðast í heiminn.
Mennirnir, sem höfðu heyrt orðin, voru svo hrifnir
af þeim, að þeir endurtóku þau fyrir konur sínar
heima, og brátt urðu þau kunn í allri sveitinni. Hvort
þau bárust til eyrna Dobberichs landseiganda veit
ég ekki, en víst er, að þau bárust um alla byggðina,
já, allt landið. Þau urðu næstum að máltæki, og hver
sem hafði erfiða vinnu og léleg laun, heyrðist oft