Úrval - 01.06.1945, Page 89

Engiu orustulýsing segfir alian sannleika,
óvissan er ríkasti þáttnrimi í —
Eðli orustunnar.
IJr bókinni „Still Time to Die“,
eftir Jack Belden.
'C'f ég væri spurður, hvaða ein-
kenni það væri, sem telja
mætti næstum algiit fyrir allar
orustur, og sem gerði þær frá-
Jack Belden var fréttaritari
ameríska vikublaðsins „Life“ i Kína
og hefir sennilega séð meir af styrj-
öldinni þar en nokkur annar frétta-
ritari. Síðan var hann með í sókn-
inni í Afriku, Sikiley og Italíu. Bók
hans „Still Time to Die“ er frábær
lýsing á athugunum hans og lífs-
hættulegum ævintýrum á öllum þess-
um vígstöðvum. En athyglisverðasti
kafli bókarinnar er fyrsti kaflinn,
sem hann kallar „Eðli orustunnar,"
þar sem hann setur fram skoðanir
sínar 1 á styrjöldum og hugleiðingar
um það andrúmsloft, sem hann segir
að sé ríkjandi i öllum orustum. Skoð-
anir hans eru mótaðar í hinum
harða skóla reynslunnar, og segir
hann að þangað til hann af tilviljun
las „Stríð og friður" eftir Tolstoy,
hafi hann haldið, að hann hefði fyrst-
ur manna gert sér ljóst, að engin
orusta er nokkurntíma háð til enda
samkvæmt áætlun, og að engin
orustulýsing er algerlega sannleik-
anum samkvæm.
brugðnar öllum öðrum sviðum
mannlegra athafna, mundi svar
mitt verða: óvissan. Þýski her-
fræðingurinn Clausewitz leggur
mikla áherzlu á þennan eigin-
leika orustunnar í hernaðar-
fræði sinni, og hann gengur
eins og rauður þráður í gegn-
um orustulýsingar Tolstoys.
Þessi óvissa er sumpart
sprottin af því, að meirihluti
hermannanna hefir aðeins tak-
markaða þekkingu á því svæði,
þar sem orustan er háð, og
og sumpart af takmarkaðri
vitneskju um styrk og stöðu
sinna eigin samherja. En mn-
fram allt er hún sprottin af því,
að enginn veit, eða getur vitað,
neitt um óvinina með vissu.
Það sem gerir ástandið
hræðilegast fyrir hermanninn
er, að ef hann fær ekki ein-
hverja hugmynd um óvinina,
stöðu þeirra og styrkleik, get-
ur hann á hverri stundu vænst
þess að verða drepinn. ímynd-