Úrval - 01.06.1950, Blaðsíða 26
24
TJRVAL
sín, og stundum hverfa þeir aft-
ur að hinu gamla viðfangsefni,
fullir kaldhæðni og beiskju, ef
þeir eru svo bundnir af fortíð
sinni, að þeir geta ekki slitið
sig burt frá heimi veruleikans.
George Eliot og H. G. Wells
sögðu skilið við táldregnu jóm-
frúna og ástfangna skrifstofu-
manninn og söktu sér 1 félags-
leg viðfangsefni, og Flaubert
sneri sér frá ástarævintýrum
hins tilfinningasama sveitapilts
að grimmdarverkunum í Bou-
vard et Pécuchet.
*
Það var í veizlu. Pósturinn
var nýkominn. Húsmóðirin fékk
henni bréf, og hún þekkti utan
á því rithönd elskhuga síns.
Hún opnaði bréfið og fór að
lesa. Allt í einu varð henni ljóst,
að maðurinn hennar stóð fyrir
aftan hana og las yfir öxl henn*
ar. Hún lauk við að lesa bréfið
og fékk svo húsmóðurinni það.
„Hann virðist vera ákaflega
ástfanginn,“ sagði hún, ,,en ef
ég væri í þínum sporum, mundi
ég ekki leyfa honum að skrifa
mér svona bréf.“
*
Poe hélt að hann gæti endur-
nýjast og öðlast frumleik með
hugarstarfi einu saman. Honum
skjátiaðist. Engiiin getur endur-
nýjast nema með því að vera
stöðugt að breytast, og enginn
getur orðið frumlegur nema
með því að auka, víkka og
dýpka persónuleika sinn.
1941.
Við keppum eftir að ná stíl.
Við reynum að skrifa betur.
Við gerum okkur allt far um
að skrifa einfalt, skýrt og sam-
þjappað mál. Við lesum upphátt
setningu til að heyra hvort hún
hljómar vel. Við keppum eftir
að ná hrynjandi og jafnvægi.
Samt er það óvéfengjanleg stað-
reynd, að mestu skáldsagna-
höfundar heimsins eins og
Balzac, Dickens, Dostojevski og
Tolstoi voru mjög hirðulausir
um mál sitt. Þetta er sönnun
þess, að ef þú getur sagt góða
sögu, skapað persónur, búið til
atburði, og ef þú ert sannur og
ástríðufullur skiptir engu máli
hvernig þú skrifar. En samt er
nú betra að skrifa vel en illa.
*
1944.
Hér kemur eftirskrift: í gær
varð ég sjötugur. Þegar slíkum
áratug er náð, er eðlilegt, þótt