Heimili og skóli - 01.10.1946, Blaðsíða 15

HEIMILI OG SKÖLI
109
skjóli einhvers foringja eða flokks og
hugsa eins og hann og lifa eins og
hann, á heimurinn enga framtíð.
En sem sjálfstæðir og hugsandi ein-
staklingar getum við tekið þátt í þess-
ari heimssmíð. hvar, sem við erum og
í Iivaða stétt og stöðu, sem við erum.
Það getur gerzt í litlu og fátæklegu
verkamannsheimili, heimili bóndans,
sjómannsins, heimili auðmannsins og
fátæklingsins í kirkjunni og skólan-
um, og síðast, en ekki sízt, í hverri ein-
ustu mannssál. Og þar á endurbygg-
ingin að hefjast.
,,Einn með guði, það er meiri hlut-
inn,“ sagði Ibsen. Hver einasti ábyrg-
ur einstaklingur, og þó um fram allt
hver uppalandi, verður þarna einn af
byggingameisturunum. Og sú smíði
verður að vera traust. Það má byggja
hús og rífa það aftur, ef smíðin liefur
mistekizt, en misheppnað uppeldi,
hvort sem er að ræða um heilar þjóðir
eða einstaklinga, verður seint eða
aldrei leiðrétt. Þau mistök eru öllum
öðrum mistökum örlagaríkari.
Nei, San Franciskó-ráðstefnan mark-
ar efalaust spor í rás heimsviðburð-
anna. Þó er ekki víst, að hún myndi
neinn meirihluta í uppbyggingu hins
nýja heims. Það getur orðið miklu
hljóðara um hann.
Hver veit, nema örlög Islands hafi
að einhverju, miklu eða litlu, leyti
verið að ráðast vestur á Rafnseyri fyr-
ir 120—130 árum. Hver veit, nema
þau séu enn að ráðast í einhverju kyrr-
látu, góðu íslenzku heimili til sjávar
eða sveita. Eða það væri líklega rétt-
ara að segja blátt áfram: Þarna eru
þau að ráðast, og ekki kannske á neinu
sérstöku heimili, heldur á Iiverju ein-
asta íslenzku heimili og hverjum ein-
asta skóla þessa lands. Við fylgjumst
af athygli með öllu því, sem gerist á
hinum söguríka, alþjóðlega vettvangi.
Það kemur okkur nú meir við en
nokkru sinni áður. En við megum
samt aldrei gleyma hinu litla og hvers-
dagslega, hinum smáu verkefnum, sem
bíða okkar hvers og eins hér á útjöðr-
um alþjóðamálanna. Einnig þau eru
liðir í þeirri óslitnu keðju framvind-
unnar, sem smátt og smátt leiðir til
fullkomnunar. Þess vegna getur fá-
tækur og einangraður kennari eða
prestur, bóndi eða verkamaður, á sín-
um tíma hlotið kórónu lífsins, engu
síður en stórmenni þau, sem nú velta
á milli sín örlögum þjóðanna suður í
Luxemborgarhöll í París.
III.
Ein af ógleymanlegustu sögum
Nýja-Testamentisins er sagan um föð-
urinn. sem kom með vitskerta dreng-
inn til Jesú og bað hann að lækna
hann. Hann vissi sjálfur um eigin van-
mátt til að bjarga drengnum, og sá
broddur hefur vafalaust staðið djúpt
í sál hans og valdið honum miklum
sársauka, en nú treystir hann á meist-
arann. Svo þegar skilyrðin komu frá
Jesú — Ef þú aðeins trúir — verður
þungi vanmáttarins og ósigursins svo
mikill og sár, að hann grætur eins og
barn og biður meistarann eins og barn
að hjálpa sér í al'lri sinni vantrú og
vanmætti.
Stendur ekki heimurinn í dag ein-
mitt í sporum hins ráðþrota föðurs?
Hann hefur játað trú sína í orði, en
afneitað henni í verki, og nú á hann
ekki annars úrkosta en annað hvort að