Heimili og skóli - 01.10.1948, Síða 24
120
HEIMILI OG SKÓLI
Rit st jóraspjal I
Hver á sökina?
Fyrir skömmu var ég að koma frá sunnu-
dagaskóla í Akureyrarkirkju. Þar var gott
að vera. Mér fannst loftið mettað af barns-
legu sakleysi og fallegum og góðum hugsun-
um. Þarna var sungið, talað við börnin, og
þarna voru fluttar bænir. Allt fór vel fram.
Þegar ég held heim á leið, ánægður með
þessa stund og vongóður með sigur hins
góða, sé ég, að á undan mér ganga tvær litl-
ar telpur, sú eldri var 7 ára, en hin eitthvað
yngri. Þessar telpur voru að koma úr
sunnudagaskólanum. Segir þá sú eldri:
„Mikið andskoti er kalt núna“. Það var eins
og mér væri gefinn löðrungur, og ég sagði
við sjálfan mig: Er þá allt starf presta og
kennara, öll þeirra barátta fyrir meiri sið-
fágun og göfugra og fegurra lífi, svona
áhrifalaus? Stendur hið góða, fagra og göf-
uga svona höllum fæti fyrir ruddaskapnum,
að slík orð skuli geta hrotið af tungu lítillar
stúlku, sem er að stíga út úr kirkjunni sinni?
Já, hver lagði þessu barni þetta ljóta orð á
tungu? Hver sáði þessu illgresisfræi? Var
það nokkurt ykkar, sem lesið þessar línur?
Gæti slíkt komið fyrir á þínu heimili, les-
andi góður?
Lukkuriddarar.
Eigi alls fyrir löngu bar svo við í skóla
einum, að drengur einn hafði gleymt lestr-
arbókinni sinni heima. Þegar hann varð þess
var, kunni hann ráð við því. Hann gekk til
kennara síns og bað hann að leyfa sér að
hringja eftir bíl, svo að hann yrði fljótur að
sækja bókina. Þegar hann sá, að kennaran-
um leizt ekki sem bezt á þessa úrlausn,
bætti hann við til frekari áherzlu: „Eg á
nóga peninga.“
Þótt svona Iéttúð í meðferð peninga sé
ekki hversdagsleg meðal skólabarna, er þó
óhætt að fullyrða, að aldrei hafa verið til
fleiri börn en nú, sem hugsa eitthvað líkt
og þessi drengur- Þeir hafa aldrei verið
fleiri, þessir litlu lukkuriddarar, sem hafa
hlotið það tvísýna happ, að hafa alltaf næga
peninga handa á milli, já, miklu meiri fjár-
ráð en þeim er hollt, miðað við þroska
þeirra og kunnáttu í meðferð fjár.
Það er að vísu varhugavert að ala börn
þannig upp, að þeim sé aldrei trúað fyrir
neinu fé, fyrr en þau komast á unglingsár.
En hitt er einnig geysilega varhugavert að
leyfa börnum að fara með fé í allstórum
stíl, án þess að fylgjast með, hvernig því er
varið. Of mikið frelsi í þessum efnum hefur
leitt margt bamið og margan unglinginn af-
vega, vísað honum veginn til sællífis og oft
cg tíðum gert hann að nautnasjúkum ræfli.
Og veitið því athygli, að barn, sem segir:
„Eg hef nóga peninga," er í hættu statt, ef
ekki fylgir því jafnframt vakandi umhyggja
og góð leiðsögn.
Alltaf eitthvað nýtt.
I sumar sem leið hitti ég sænska kennslu-
konu, sem hér var á ferð, á förnum vegi, og
við tókum tal saman. Kennslukonan sagði
mér af ferðum sínum og áætlunum og mælti
að lokum: „. . . . En ég þarf að vera komin
heim fyrir norræna kennaramótið í Stokk-
hólmi, því að þar vil ég vera. Maður verður
að nota sumarleyfið sitt til að viða alltaf að
sér einhverju nýju fyrir veturinn."
Mér þótti vænt um þessi orð, þau sýndu
mér kennara, sem skildi hlutverk sitt. Auð-
vitað var það tilviljun ein, að þetta var
sænskur, en ekki íslenzkur kennari, sem
sagði þau, því að þannig hugsa íslenzkir
kennarar margir og ef til vill allir, og þannig