Heimili og skóli - 01.12.1950, Blaðsíða 11
HEIMILI OG SKÓLI
127
áttu ótrauðra forvígismanna er nú
vakinn skiiningur á nauðsyn slysa-
varna. Dauðaslys er öllum skiljanlegt;
enginn vefengir nauðsyn skipulagðs
björgunarstarfs. Slys snerta viðkvæm-
an streng í brjósti okkar. Flest okkar
myndu ieggja sig í hættu til þess að
bjarga drukknandi barni. En þegar
afbrigðileg börn verða vanþroska, af
því að þau fá ekki uppeldi við sitt
hæfi, þegar ungbörn taka fávitaæði
eftir eldra vanvita systkini, þegar
óhollar heimilisástæður og viðsjálir
félagar leiða börn á glapstigu — í
stuttu máli: þegar börn eru stödd í
andlegum og siðferðilegum háska, þá
sýnist okkur það ekki jafn alvarlegt.
Auðvitað sjáum við, við nánari athug-
un, að okkur hefur missýnzt. Barn eða
unglingur, sem tælist út á glötunar-
braut, er í engu minni hættu en hann,
sem lendir í bráðum lífsháska. Af-
brigðilegu barni, sem á engan hátt
fær uppeldisskilyrði við sitt hæfi, má
líkja við hjálparvana sjúkling, sem
smám saman missir lífsþrótt sinn og
verður dauðvona. Á þetta vilja barna-
verndarfélögin benda. Björgunarstarf
frá lífsháska, björgunarstarf frá and-
legum vanþroska, björgunarstarf frá
siðferðilegri tortímingu — allt þetta
eru mikilvægir þættir í siðgæðismenn-
ingu þjóðarinnar, raunhæf þjónusta
við mannúðarhugsjón kristinnar trú-
ar.
Miklum umbótum myndum við
geta komið fram í þessum málum, ef
við ynnum einhuga og samtaka að
framkvæmdinni. Því leyfi ég mér að
skora á alla, sem eitthvað vildu af
mörkum leggja til þess að bæta
hag brjóstumkennanlegustu smæl-
ingjanna, að sameinast þeirri hreyf-
ingu, sem nú er vakin um þessi mál.
Sundruð munum við engu koma
fram, en sameinuð í víðtækum og víð-
sýnum félagsskap verðum við nógu
sterk, til þess að hrinda málinu í fram-
kvæmd. Fyrst er að breyta hugarfar
inu, opna augu almennings fyrir því,
að hér þurfi eitthvað að gera, og fá
stjórnarvöld landsins til þess að hefja
einhverjar skynsamlegar framkvæmd-
ir. Hið fyrra er engu síður mikilvægt.
Til þess að hjálpa afbrigðilegum börn-
um, þarf líknarhug, miskunnsemi.
Vandinn leysist ekki með því, að reist-
ar verði stofnanir handa þeim. Valið
fólk verður að helga sig hjúkrun
þeirra og uppeldi. Fyrst og fremst
verðum við einstaklingarnir að taka
alvarlega helga skyldu kristins manns
við smælingjann. Hvorki einstakling-
urinn né þjóðin í heild geta játað
kristna trú í hjarta sínu. án þess að
finna sig bundinn af skyldunni gagn-
vart þeim, sem afskiptir urðu í lífinu.
Ef til vill er það dýpsti tilgangur allr-
ar líknarstarfsemi að gefa okkur sjálf-
um tækifæri til að gera miskunnar-
verk. Því liggur til þess djúp siðferði-
leg nauðsyn, að framtak einstaklings-
ins í líknar- og mannúðarmálum
hverfi aldrei, jafnvel ekki í vel skipu-
lögðu samfélagi. Barnaverndarhreyf-
ingunni verður að takast að vekja og
vinna alla þjóðina til sameiginlegs
átaks í hinu mikla nauðsynjamáli, að
séð verði á viðunandi hátt fyrir af-
brigðilegum börnum á íslandi.