Læknaneminn - 01.12.1968, Page 20

20
LÆKNANEMINN
þannig að Sudecks osteoporosis sé
raunverulega mjög ýkt disuse
atrophia. Hann segir ennfremur
m. a.: „If patient is once allowed
to develop stiffness of the fingers,
there is every likelihood that
stiffness will be progressive. The
more painful the movement, the
less the patient is inclined to
exercise — and if he is left to his
own devices the more certain it is
that stiffness will increase with
the usual sequelae of pain, porosis
of bone, glossiness of skin and
spindling of the fingers," og hann
bætir við svo réttilega á sinn sér-
kennilega hátt: „Many cases of
neglected treatment have been
explained away by the convenient
diagnosis of Sudecks atrophy.“
En Watson-Jones bendir á þann
möguleika, að stress áhrifin,
ACTH og aukin secretion á corti-
costeroidum, sé hin raunverulega
orsök fyrir osteoporosunni, sem
einnig sé aukið á af hyperaemi-
unni, — allt hitt sé æfingarskort-
ur, — leti og vanræksla af hálfu
læknis og sjúklings.
Klinik.
Einkennin, sem Sudecks syndr-
omið samstafar af, eru ákaflega
athyglisverð og sérkennandi, og
skulum við líta nokkuð á þau.
1. Verkur er fyrsta og constant
einkenni. Hann er mismunandi
mikill og, eins og við höfum lítil-
lega minnzt á, er hann í algjöru
ósamræmi við mikilleik áverkans.
Verkirnir eru brennandi sárir og
margir sjúklingar lýsa þeim sem
djúpum eða djúpliggjandi. Immo-
bilization og/eða stuttbylgjur hafa
engin bætandi áhrif á þessa verki.
Við passivar hreyfingar, svo ekki
séu nefndar forceraðar hreyfing-
ar, aukast verkirnir til mikilla
muna og sjúklingarnir hreint og
beint engjast sundur og saman af
kvölum.
2. Dysfunction bæði í formi
hreyfingarhindrana og minnkaðra
krafta. Oft eru kraftarnir minnk-
aðir um meira en 10—20% af því
eðlilega. Stirðleiki, sem er senni-
legast protectivir spasmar, og
hreyfingarhindranir sjást á öllum
stigum, en eru langoftast miklar
og ekki ósjaldan algerar, þá er
hendinni eða fætinum haldið fast
immobile með fingur í semiflex-
ion í M.P.- og I.P.-liðum. Það er
áberandi capsuluþykkni og seinna
sjást oft contracturur í ligament-
um, kalkanir í kapsulum og
stundum erosionir á brjóskflötum.
3. Hyperaemia með fyrirferðar-
aukningu verður alláberandi og
rúmmál handarinnar (eða fótar-
ins) eykst allverulega. Þegar
rúmmálið hefur aukizt um svo
sem 100 ml, er hægt að sýna fram
á ,,pitting-on-pressure“ einkennið,
en er oedemið hefur runnið af
finnst greinilega fyrir kapsulu-
þykkninu og hin almenna mjúk-
partaþykknum er bæði þreifanleg
og sýnileg. Rúmmál handarinnar
(mælt með „displacement“ mæl-
ingu,) eykst ósjaldan um 20%.
Plethysmographiskar mælingar
hafa sýnt að meðaltali 30% aukn-
ingu á blóðstreymi.
4. Húðin er rauð, heit og rök
fyrst í stað, en verður seinna
köld og þurr og með cyanotiskum
blæ. Húðin er ennfremur glansandi
og strekkt og í fyrstu oft þakin
súrlyktandi svita. Langes línurnar
mást af og títt er að þær komi
ekki aftur.
5. Fingur verða spólulaga og á
nöglunum má sjá nokkuð sérkenni-
legar þverstæðar hrukkur eða fell-
ingar.
6. Röntgenmyndin verður samt
það, sem er talið hið sérkennandi,