Læknaneminn - 01.12.1968, Page 56

56
LÆKNANEMINN
geta truflað ræktun sýkla. Vefja-
sýni, sem tekin eru við opera-
tionir til sýklarannsókna, eru að
sjálfsögðu alltaf tekin ,,aseptisk“,
en stundum er þess ekki gætt
nógu vel, að sýklaeyðandi efni
komist ekki að sýninu. Þegar um
sérstakar sýklarannsóknir er að
ræða, er ætíð æskilegt og stund-
um alveg nauðsynlegt, að læknir
hafi samband við rannsóknastof-
una, áður en slík sýni eru tekin,
til þess að ráðgast um töku þeirra
og sendingu á rannsóknarstað.
Ef taka skal vessa úr sári fyrir
sýklarannsóknir (t. d. „Dunkel-
feld mikroskopi“ á syphilis) er
heppilegt að nota hárpípu úr gleri
(capillary pipette) til þess að
draga upp sáravessa, eftir að
þrýst hefur verið utan að sárinu,
til þess að vessinn komi fram í
botni þess. Glerrörinu er síðan
hægt að loka í gasloga, áður en
það er sent til rannsóknar.
Blóð til mótefnamælinga er
hentugast að taka í dauðhreins-
að glas, sem hægt er að loka
tryggilega. Enginn storkuvari
er settur saman við blóðið, og
yfirleitt er nægilegt að taka 8 ml.
af blóði fyrir flestar mótefnamæl-
ingar, sem nauðsynlegt er að gera
samtímis á einum sjúklingi. Ef um
stutta vegalengd er að ræða til
rannsóknastofu, er hægt að senda
blóðið óskilið. Blóðsýni mega aldrei
frjósa, og í sumum tilvikum mega
þau ekki kólna niður fyrir stofu-
hita. Ef sýni á að sendast langan
veg, t.d. í pósti, er hætt við að
blóðið hæmolyserist vegna hnjasks
og hristings og verði óhæft til mót-
efnamælinga. I slíkum tilfellum er
nauðsynlegt að skilja blóðið og
senda blóðvatnið eitt.
I töflu I er skýrt frá helztu sýni-
tökum, sem henta við nokkur
ákveðin og algeng sýkingaform, en
aðferðum við sýnitökumar hefur
verið lýst hér að framan.
Taka sýnis og sending til rann-
sóknastofu er upphaf rannsóknar.
Niðurstaða getur oltið á því,
hvernig þetta verk er unnið. Hér
gildir vissulega hin góðkunna
regla, að „lengi býr að fyrstu
gerð“.
Helztu heimilclir.
Ernest Jawetz, Review of Medical Micro-
biology 1964.
Robert Cruikshank, Medieal Microbio-
logy 1965.
W. Robert Bailey, Diagnostic Microbio-
logy 1966.
William Burrows, Textbook of Microbio-
logy 1963.
#
Óskar: „Pabbi, fæ ég krónu, ef ég segi þér, hvað maðurinn í bakaríinu
sagði við mömmu í dag?“
Pabbinn: „Fráleitt. (Þögn). Jæja þá, hér er króna. Hvað var það?“
Óskar: „Nokkur vínarbrauð í dag, frú?“
#
Presturinn var vanur að skrifa ræður sínar og leggja þær á púltið
á prédikunarstólnum strax á laugardögum. Hringjaranum var í nöp við
prestinn og ákvað að gera honum grikk. Hann fór því út í kirkju einn
laugardag og tók síðasta blaðið af ræðunni. Sunnudagurinn kom og
presturinn var að enda ræðuna: „Þá sagði Adam við Evu,“ sönglaði
presturinn. „Eee —- hm —, hér vantar ábyggilega blað.“