Læknaneminn - 01.12.1968, Side 58
58
LÆKNANEMINN
g'ongið fram í því af oddi og egg að
sundra finnanlegum „tabúum“ og væri
synd að segja, að mörg séu eftir á téðu
sviði!
Rómansa fyrir trompet, var gerð 1966
og sýnd á kvikmyndahátíðinni í Moskvu
árið eftir. Rómansa er eina mynd
Vavras, sem sýnd hefur verið á Islandi.
Efnið er byggt á kvæði Hrúbíns, og
fjallar um ást tveggja ungmenna, Voyta
og' Terru, og hvernig þau verða aðskil-
in. Síðar kemst Voyta að því, að hún
hafði dáið skömmu eftir skilnaðinn úr
diphteria. Þótt sagan sé ekki stór í snið-
um, er myndin vel heppnuð. Andrúms-
loftið er þrungið rómantík og rökkri,
áhorfandinn skynjar tiifinningar per-
sónanna, Ijúf músíkin og töfrar stúlk-
unnar Terru fylla musterið. Sérlega vel
tekst til í hringekjusenunni og allt and-
rúmsloft fjölleikahússins næst aðdáun-
arlega vel. Hrópandi andstæða alls
þessa er afinn, Voyta er sífellt að
stumra yfir honum og leiða hann í
gönguferðir. Atriðið, þar sem Voyta
klæðir karlinn í líkklæðin (er hinn sið-
arnefndi er dauður), er ein svæsnasta
nekrófília, sem sézt hefur á hvíta tjald-
inu. Furðulegur kafli og einstæður er
gönguferðin með afa, sem áður er getið,
þegar Voyta baðar sig með árgúunni.
Þetta er gróteskt innlegg og ef til vill
vafasamt. Það er mjög fýsilegt að fá
fleiri myndir Vavra hingað, séu þær
allar jafn góðar og Rómansa fyrir
trompet.
Jwdex (1963) var að mörgu leyti
merkileg sýning. Myndir Franjus hafa
lítt venð á boðstólum hér á landi. Aur/u
án ásýndar var að vísu sýnd í Laugar-
ásbíói fyrir nokkrum árum. Judex er
Skuggi (Phantomas) eins og menn
kannast við úr Vikunni, er hálfur guð-
hálfur maður. 1 myndinni sigrar hið
góða að lokum, en illþýðið fær makleg
málagjöld.
Kvikmyndaklúbburinn í Litlabíói sýndi
Aparajito, miðhlutann úr þríleik Rays
um indverska drenginn Apu (1956 ’67
’68). Fyrstu mínúturnar eru erfiðar,
myndavélin fer hægt yfir, en allt í einu
er áhorfandinn kominn inn í þennan
heim, hvort sem honum er ljúft eða
leitt. Við kynnumst Apu, föður hans og
móður, hvernig hann verður að brjóta
sér braut til mennta og hvert gjald
kemur fyrir. Er Apu er 10 ára gamall,
deyr faðir hans. Og á háskólaárunum
deyr móðirin ein og fjarri syninum.
Þessar tvær lýsingar á komu dauðans
taka öllu fram, sem ég hef séð i póesíu
kvikmyndanna. Myndin er póesía og
póesían er stíleinkenni Rays, einnig í
myndum, sem á eftir komu.
Þorsteinn Blöndal
#
Hún: ,,Er það vöxturinn, sem gerir þig svona hrifinn af mér?“
Hann: „Það held ég eklú.“
Hún: „Eða þá hárið?"
Hann: „Nei.“
Hún: „ Tennurnar ? ‘ ‘
Hann: „Alls ekki.“
Hún: „Jæja, ég gefst upp.“
Hann: ,,Þar hittirðu naglann á höfuðið."
#
Ég er ástfangin í ungum manni, skriftafaðir, er það synd?
Nei, barnið gott.
Við höfum leiðzt út í skóg, er það synd?
Nei, það er ekki synd.
Við lögðumst í grasið, er það synd?
Nei, það er ekki synd.
Skógarvörðurinn kom líka og rak okkur strax í burtu.
Æ, það var synd.