Goðasteinn - 01.09.1970, Page 83

bæ frá bæ. Sýslumcnn höfðu jafn
margar axir í umfcrð og hrcpp-
ar voru í sýslu þeirra, cn hrepp-
stjórar komust af með færri.
Fræðaþulurinn ágæti, Kolbeinn
Guðmundsson frá Úlfljótsvatni,
sagði mér, að Jón Ogmundsson
á Bíldsfelli í Grafningi hefði
verið síðasti hreppstjóri í Árn-
essýslu, sem lét bera öxi með
þingboði. Var það í æsku Kol-
beins, um eða fyrir 1890. Til er
heimild um það, að Hannes
Hafstein, síðar ráðherra, hafi tálgað þing-
boðsaxir, er hann varð sýslumaður í ísa-
fjarðarsýslu og bæjarfógeti á Isafirði 1895,
en vart hefur notkun þeirra viðgengizt að
marki í embættistíð hans.
Hermann Johnsson sýslumaður í Rangár-
vallasýslu 1861-1890 var síðasti sýslumaður
Rangæinga, er notaði þingboðsaxir við em-
bættisstörf. Dóttir hans, frú Guðrún á
Brciðabólsstað, sagði frá því, að axirnar
hefðu komið nagaðar til baka, tákn fyrir-
litningar í garð konungsvaldsins, er þær
voru merktar.
Ströng ákvæði um þingboð er að finna
í fornum lögum. í ákvæðum Jónsbókar um
boðburð segir fyrst: „Sá skal boð bera bæja
í milli, er hyggja kann fyrir sig orði og eiði.“
Nákvæm fyrirmæli eru um það, hverjum
boð skyldi í hendur fá, er á bæ var komið,
Þingboðsöxi frá Austvaðsholti.
Teikning: Jón Kristinsson, skólastjóri.
Goðasteinn