Úrval - 01.02.1982, Blaðsíða 20
18
ÚRVAL
— Franklin Russell —
HEIM SKAUTA V ORSIN S
*
*
*
*
;í/ FTIR bylinn var frostkalt
& loftið svo tært að
víí stjörnurnar líktust helst
hvítum neistum á
svörtum himninum. Túndruúlfur
gólaði í fjarska. Ég stóð á strönd
íshafsins og beið dagrenningar. Sjón-
deildarhringurinn baðaðist gullnu
ljósi og vinur minn Jim McLean kom
út úr tjaldinu okkar. Glitrandi
auðnin lá fyrir fótum okkar og sólar-
geislarnir léku sér við fjallstindana.
„Hvílíkir töfrar,” stundijim.
Hreysiköttur í vetrarbúningi gœgtst
upp úr holu sinni og lítur yfir
hevmskautslandið þar sem allt er
byrjaðað þiðna.
Þegar hinir dýrðlegu, íslausu dagar runnu upp urðum við
vitniað athyglisverðum öldugangi lífskeðjunnar.
TÖFRAR
Við urðum nú vitni að þessari
heimskautadagrenningu vegna
óvænts samtals nokkrum vikum fyrr.
Þá hafði Jim sagt við mig: ,,Ég er
eitthvað svo slappur. Mig langar til
þess að öðlast kraft á nýjan leik, en
hvemig?” Ég fann fyrir þessu sama
og minntist þess hvaða andleg
upplyfting það hafði verið fyrir mig
þegar ég nokkrum árum áður
heimsótti norðurheimskautið.
,,Við skulum fara norður,” sagði
ég-
Áður en langt leið vom þessi orð
mín orðin að vemleika. Báðir áttum
við vini meðal heimskautasérfræð-
inga, vísindamanna, flugmanna
og stjórnsýslumanna. Áður en
mánuður var liðinn vomm við lagðir
af stað frá Repulse Bay við norður-
heimskautsbauginn áleiðis til Gulf of
Boothia. Mukta, þegjandalegur eski-
mói, var leiðsögumaður okkar og með
honum héldum við yfir frosna túndr-
una í snjódrífunni. Ákvörðunar-
staðurinn var norðan heimskauts-
baugs og myndi taka okkur nokkra
daga að ná þangað.
Nú stóðum við á klettóttum höfða
sem skagaði út í íshafíð og horfðum á
litríka dögunina. Sólin renndi sér
upp fyrir ísilagðan sjóndeildar-
19
hringinn. Næstum sársaukafull þögn
þrýsti sér inn í sálir okkar og
skilningarvitin fögnuðu henni eftir að
hávaði stórborganna hafði um langan
tíma deyft þau og svæft. ,,Ég hef það
einhvern veginn á tilfinningunni,”
sagði Jim, ,,að þetta sé upphaf að
einhverju nýju . . .”
Einn daginn kom Jim með frosna
kúlu til búða okkar. Hún leit út fyrir
að vera úr rusli eða grasi, kvistum,
steinum og fjöðrum sem alls staðar
stóðu út úr henni. Þetta var matar-
forði sem hygginn heimskautarefur
hafði safnað saman. Ég rak hníf inn í
kúluna og náði út fjaðravisk.
„Sendlingur,” sagði ég. ,,Hann
hlýtur að verpa hér.” Aftur stakk ég
hnífnum í kúluna. ,, Selkjöt.
Líklega hefur refurinn nælt sér 1 það
eftir að ísbjörn hefur drepið selinn.”
Ég stakk enn einu sinni í kúluna sem
brotnaði sundur. „Þarna er
andaregg, tveir andamngar, hálf tylft
læmingja og eitthvað sém einna helst
lítur út fyrir að vera hálfétinn
mávur.”
Sólin skein af veikum mætti í gegn-
um ský og eitt augnablik fundum
við fyrir hlýjunni frá henni. Nú
heyrðum við vein, næstum því óp,
sem komu einhvers staðar ekki langt
undan. Jim benti hærra upp í
klettana. Þarna mátti sjá heimskauta-
ref með skottið beint upp í loftið eins
og flagg. Hann var að grafa af
miklum krafti niður í snjóinn. Undan
klóm hans komu örvæntingarfull
veinin frá læmingjum sem börðust af