Úrval - 01.02.1982, Síða 86

84
ÚRVAL
alheimi pyntinga og fangavarða.
Stundum hreyfi ég hönd eða fót í
klefa mínum aðeins til að sjá
hreyfingu sem ekki er ofbeldi, sem er
öðruvísi en þær sem ég sé eða skynja
þegar verðirnir draga mig eða hrinda
mér. Og þú blikkaðir. Það var
dásamlegt.
Þú fannst upp alls konar leiki þessa
nótt og skapaðir hreyfingu í þennan
smáheim okkar. Þú fðrst snögglega
frá og komst svo aftur. Fyrst varð ég
hræddur. En svo skildi ég að þú varst
að endurskapa hið mikla mannlega
ævintýri, feluleikinn, og tók þátt í
leiknum með þér. Stundum komum
við samtímis að gægjugatinu aftur og
sigurtilfinningin varð svo sterk að
okkur fannst við vera ódauðlegir.
Mér hefði ekki dottið nema ein
aðferð t hug: að horfa út um gatið,
horfa án afláts. En þú rakst hökuna út
ígægjugatið. Svo munninn eða hluta
af enninu. Ég var eins og
bergnuminn við gatið en aðeins til að
horfa út um það. Ég reyndi aðeins að
leggja kinnina að opinu en þá kom
klefinn minn í Ijós og mér féll allur
ketill í eld. Gjáin milli lífs og
einangrunar var svo áberandi; þegar
ég vissi af þér þarna fyrir handan gat
ég ekki afborið að horfa á klefann
minn. Ég brast ígrát. Þú sást mig, var
það ekki? Það gerði mér gott. í návist
þinni fannst mér ég hafa leyfi til að
gráta. Þessa nótt kenndirðu mér að
við gátum verið félagar í tárum.
Vörður kemur til klefans míns til
að mýkja mig fyrir aðra törn ,,í
vélinni” — spjall við Súsönnu,
kalla þeir það. Hann ráðleggur mér
að segja allt af létta, segir mér að
maður á mínum aldri endi með að
deyja í örmum Súsönnu því hjartað
þoli ekki raflostin til lengdar. Hann
segir mér að fanginn í klefanum
gegnt mínum hafi verið „kseldur
niður”. „Sjáður nú til, Jacobo,”
segir hann. „Eina skyldan sem þú
hefur er sú að lifa af. Stjórnmál
breytast. Þú sleppur út, þið gyðingar
hjálpist alltaf að. Sá sem var í
klefanum á móti þér var klikkaður.
Við kældum hann niður.
Einu sinni fóru ljósin. Ég vafði mig
inn í teppið mitt og þóttist sofa. Ég
var mjög hræddur. En svo komu
ljósin aftur. Og ég mundi að
stundum skemmta verðirnir sér við að
slökkva ljósin og kveikja þau, sitt á
hvað. Það fyrsta sem alltaf var gert við
nýja fanga var að setja þá í vélina,
jafnvel áður en þeir voru yfirheyrðir,
til þess að veikja varnarþrekið. Ég
komst að því síðar að þessari aðferð
var hætt eftir að nokkrir höfðu kólnað
niður áður en hægt var að spyrja þá út
úr.
Einu sinni, þegar þeir voru að
pynta mig, fékk ég krampa í annan
fótinn og hætti snögglega að veina.
Þeir héldu að ég væri, ,farinn” og brá
í brún. Dauður var ég þeim að engu
gagni. Já, vegna krampans var ég
lamaður um stund. Það er merkilegt
að hægt er að finna samtímis til
þjáningar og fagnaðar. Jafnvel með
bundið fyrir augun skynjaði ég ótta