Vinnan og verkalýðurinn - 15.04.1953, Qupperneq 48

Katrín Pálsdóttir
F. 9. júní 1889 — D. 26. des. 1952.
Katrín Pálsdóttir var fædd að Fróð-
hólshól í Þykkvabæ 9. júní 1889.
. Foreldrar hennar Páll Hallsson og
Guðrún Sæmundsdóttir bjuggu þar
búi sínu, en fluttust til Reykjavíkur
rétt eftir aldamótin og ólst Katrín því
að mestu upp hér í Reykjavík.
Réttra 19 ára gift-
ist hún Þórði Þórðar-
syni bónda frá Krók-
túni í Landsveit.
Eftir 17 ára hjóna-
band dó Þórður mjög
snögglega af blóðeitr-
un.
Þau hjónin höfðu
bá eignast 12 börn,
en misst 3 þeirra ung. Yngsta barnið
var þá 3ja vikna, en Katrín 36 ára.
Af óvenjulegu hugrekki og dugnaði
tókst henni að halda saman heimil-
inu og ala upp barnahópinn. Hún
var nú ekki lengur húsmóðirin, sem
naut stuðnings og verndar maka síns,
heldur gerðist hún líka verkakona og
fyrirvinna heimilisins. Katrín naut
góðrar menntunar í æsku og hafði
frábærar gáfur og hæfileika, sem
nutu sín enn betur í þeirri hörðu en
viðburðaríku lífsbaráttu sem fyrir
henni lá.
Það var erfitt um atvinnu á kreppu-
árunum milli stríðanna. Hún hugðist
fyrst taka kennarapróf, af því það
var eina atvinnugreinin þar sem kon-
ur fengu greidd sömu laun og karlar,
en Kennaraskóli íslands sá sér ekki
fært að leyfa henni að setjast í skól-
ann eða ganga undir kennarapróf, og
hafði Katrín þó lokið kvennaskóla-
prófi með ágætiseinkunn. Hún stund-
aði því alla vinnu sem bauðst. Hey-
vinnu, fiskvinnu, bakstur, matsölu,
sláturhúsvinnu, og fór meira að segja
í vist, þegar annað ekki- fékkst, en
alla tíð bar hún ábyrgð á heimili sínu
og uppeldi barnanna að loknu dag-
legu striti annarsstaðar.
Hún kynntist snemma samtökum
verkafólksins og sjálfri fannst henni
vitundin um samtakamátt fólksins
margfalda þrótt sinn í lífsbaráttunni.
Eitt af því sem skýrir persónuleika
Katrínar bezt, finnst mér alltaf vera
hvernig hún skildi afstöðu sína í
lífinu. Hún leit aldrei á erfiðleikana
sem refsivönd örlaganna sem léki
hana svo grátt, heldur skildi hún að
hennar erfiðleikar voru af völdum
þjóðfélagsins sem býr alþýðunni þessi
hörðu lífskjör og traðkar á rétti hins
vinnandi manns til að lifa mannsæm-
andi lífi. Hennar vandamál voru ekki
önnur en allra hinna, hún varð því
að vinna að bættum kjörum stétta-
systkyna sinna, það var óaðskiljan-
legt hennar persónulegu vandamál-
um.
Hún beitti sér fyrir breytingum á
framfærslulögunum og afnámi sveita-
flutninga, sem á þeim árum ógnuðu
hverri ekkju og munaðarleysingja.
46
VINNAN og verkalýðurin