Bændablaðið - 10.10.2024, Blaðsíða 33

33ViðtalBændablaðið | Fimmtudagur 10. október 2024
„Fyrri eigendur voru búin að nýta
mest af mjólkurkvótanum sem fylgdi
við kaupin og við fengum því einungis
lítinn hluta hans í ár.“
Rebekka tekur undir og segir það
þó alltaf hafa verið á hreinu hvað
myndi fylgja með jörðinni, seljendur
nýttu kvótann fram að 1. júlí þegar
þau tóku við. Þau séu þó í óvissu með
afkomu eftir að kvótinn er fullnýttur
en þar spili inn í ákvörðun á verði fyrir
umframmjólk.
Dregur úr nýliðun í landbúnaði
Íslenska greiðslumarkskerfið hefur
verið gagnrýnt fyrir ýmsa ágalla og
það þykir ekki það auðveldasta fyrir
nýgræðinga í greininni.
Rebekka og Jack benda á að
mjólkurkvótar séu dýrir og takmarki
nýliðun í greininni enda eigi nýir
bændur oft erfitt með rekstur þar sem
þeir þurfa að fjárfesta í greiðslumarki
auk annarra kostnaðarliða. Þannig
takmarki kerfið möguleika bænda á
að auka framleiðslu sína, jafnvel þótt
eftirspurn eftir mjólkurvörum sé mikil.
„Þetta leiðir til þess að framleiðsla er
stöðluð, sem getur hindrað nýsköpun
og þróun í mjólkuriðnaðinum. Opinber
stuðningur þyrfti að vera meiri.“
Jack veltir fyrir sér ýmsu varðandi
íslensk nautgripabú og tekur fram að
í Englandi hefðu þau vart getað fengið
lán til kaupanna á Hólmahjáleigu. Þar
séu bændur fæddir í starfið.
Biblía landbúnaðar
Það er þó sitthvað sem hann vill
innleiða í sinn búskap frá heimalandinu
og mælir með að fólk líti á vefsíðuna
ahdb.org.uk. Þar sé um að ræða
svokallaða biblíu landbúnaðar
í Englandi sem geymi ógrynni
nytsamlegra upplýsinga.
Hann nefnir til dæmis auknar
rýmiskröfur í fjósum ytra. „Þegar
kemur að því að ég breyti fjósinu
hér mun ég hafa það í huga, auk þess
að steypa gólfið og setja mykjulón
fyrir utan sem er mun hagstæðara og
heilsusamlegra í heildina.
Það þarf nefnilega að gæta þess
að kýrnar fái hreint loft en andi ekki
stöðugt að sér menguðu lofti frá
sínum eigin úrgangi. Það þætti ekki
heilsusamlegt fyrir mannskepnuna að
anda í sífellu að sér þeim gastegundum
sem myndast úr eigin afturenda og
þess þá heldur fyrir kýrnar með sína
gasmengun. Það getur valdið súrefnis-
eða orkuskorti sem ég hef tekið eftir
í kúm hérlendis. Annað sem ég hef
tekið eftir er að fleiri bændur þyrftu að
geta tileinkað sér að framkvæma fleiri
hluti sjálfir og spara sér með því ýmsan
kostnað. Til dæmis bæði sæðingar og
svo klaufsnyrtingu, en rannsóknir hafa
sýnt að góð klaufhirða bætir líðan
kúnna auk þess að auka nyt þeirra um
allt að einn lítra mjólkur daglega.“
Jack segist stefna á að rækta naut
sem eiga að geta verið úti allan ársins
hring. „Landið okkar er mjög gjöfult og
ég sé fyrir mér að byggja skýli þar sem
þau geta haldið við. Naut geta vanist
á að vera utandyra frá unga aldri og
upplagt að nýta þetta stóra land sem við
eigum. Í skýlinu yrði auðvitað hey og
einhver aðstaða, en þetta eru dýr sem
geta vel staðið af sér veturinn.
Fyrst af öllu þurfum við þó að
finna út úr mjólkurkvótamálunum,
svo get ég farið að hefja ræktun og
byggja skýli,“ segir Jack sem hefur
augljóslega skýra sýn á framtíðina.
„Við erum heilt yfir heppin með
landið okkar og hvort annað,“ segir
Jack og Rebekka tekur undir. Þau
eru að sama skapi afar ánægð með
lánveitingu Byggðastofnunar og hvetja
þá sem áhuga hafa að kynna sér málið.
Ferlið segja þau auðvelt og aðstoð
auðfáanlega ef spurningar vakna.
Almennilegt kaos
Það má þó ekki gleyma að með
Hólmahjáleigu fylgdi einnig fimmtíu
hesta hjörð, en umsjón hennar er
alfarið í höndum Rebekku. „Það kom
mér skemmtilega á óvart að eignast
allt í einu heilt stóð! Mér hefur alltaf
þótt gaman af hestum og eignaðist
minn fyrsta hest fyrir nokkrum árum,
sem lifði þó því miður ekki lengi.
Þá fékk ég hann Lokk minn sem er
mikið yndi og svo á ég núna heila
fimmtíu í viðbót sem var skemmtilegt
viðbrigði,“ segir Rebekka og hlær.
„Þetta gengur ágætlega hjá mér –
þetta eru hryssur sem mér tókst að
koma öllum inn í gerðið og það er
búið að snyrta á þeim hófana og
svona. Þær voru mishressar með þetta
í fyrstu, enda sumar ungar og óvanar
nokkurri meðhöndlun. Þarna er að
finna ægilega gullmola inn á milli og
svo eru þarna um tuttugu folöld sem
þarf að temja eða selja. Þetta kemur
allt í ljós,“ segir hún.
Níu hænsnfuglar eru einnig á
bænum, kettlingurinn Kitler,
hvolpurinn Arló og kötturinn Brandur
sem veit ekkert betra en að vera
sleiktur þéttingsfast af kúnum og
því heldur klístraður dags daglega.
„Þetta er almennilegt kaos sem við
höfum gaman af að takast á við,“
segir Rebekka að lokum.
LOFTPRESSUR
Í ÚRVALI
DALVEGI 10-14 I 201 KÓPAVOGUR
SÍMI: 510 5100 I FALKINNISMAR.IS
IDNVELAR.IS
5hlutir sem
Rebekka getur
ekki verið án
1. Jack, hann er kletturinn minn,
kann allt og veit allt og kemur manni
til að hlæja alla daga.
2. Róbótinn, ég er sárfegin að þurfa
ekki að handmjólka 50 kýr kvölds og
morgna!
3. Traktorinn, ekki heyjum við, ýtum
svo rúllu inn af túni og inn í fjós
sjálf, þá væri maður sko orðin að
vöðvabúnti.
4. Kálfafóstran er algjör snilld!
Kálfarnir fá sjálfsafgreiðslu.
5. Dýrin: Arló, sem réttir mér skóna
á morgnana, Lokkur, sem ber mig á
bakinu og lyftir af herðum mér öllum
áhyggjum lífsins stundarkorn og
Kitler, sem malar á öxlinni á mér eftir
langan dag.
Hænurnar eru alls níu talsins og njóta
lífsins í kofanum sínum fyrir aftan þau
Rebekku og Jack. Fremst á myndinni
strunsar kötturinn Brandur í burtu, ef
til vill á leið í fjósið til að verða sleiktur.
Bærinn Hólmahjáleiga við falleg birtuskil.
Rebekka og hesturinn Lokkur.
... það er
mjög mikilvægt
að Rebekka borði
reglulega stað-
góðar máltíðir svo
hún verði nú ekki
„hangry“ ...