Fróðskaparrit - 01.01.1993, Side 121

125
Invasion afadmiralen (Vanessa atalanta L.)
og andre sommerfugle pá Færøerne i 1992
Svend Kaaber, Peter Gjelstrup, Dorete Bloch og Jens-Kjeld Jensen
Úrtak
I 1992 vóru nógvar firvaldaflytingar skrásettar í Føroy-
um. Um leið 20. mei var ein víðfevnandi innrás av
kálmølum, Plutella xylostella L. og admiralum, Vanessa
atalanta L. I hesi innrás varð eisini rakt við Pieris
brassicae L. (2 ferðir), Colias crocea Fourcr. (eina ferð),
páfirvaldar, Inachis io L. (4 ferðir), notufirvaldin, Aglais
urticae L. (eina ferð) og randafirvaldar, Nymphalis
antiopa L. (tvær ferðir). Tíðliga í juni varð rakt við eina
lftla innrás av tistilfirvaldum, Cynthia cardui L. I sep-
tember vóru aðrir ferðandi langvegisfrá funnir í m.ø.
ljósfellum, teirra millum 2 kongafirvaldar, Agrius con-
volvuli L. og 1 Mythimna unipuncta Haw., saman við 5
Agrochola circellaris Hfn. og 2 Rhizedra lutosa Hb.
Hesi trý síðst nevndu sløgini, C. crocea, P. brassicae og
innførdi Pieris rapae L. eru skrásett í Føroyum á fyrsta
sinni. Grundað á veðurfrøðiligt tilfar frá tíðarskeiðinum,
tá ið innrásin var, hevur verið kjakast um, í hvussu stór-
an mun sløgini úr Suður-og Miðeuropa eru flutt til Før-
oya. Tá ið flytifirvaldurin, admiralurin, V. atalanta var
eygleiddur úti um landið, eftir at hann var komin higar,
kom týðiliga til sjóndar, at hann hevði lyndi til at amast
upp á fjallatindar, ið eru 400-650 m oman fyri sjóvar-
málan. Sum summarið leið, kom eitt sterkt ættarlið av
ormverum sitandi á notu, Urtica dioeca fram nógva-
staðni, har væl vart tilhald var. Kortini var í august og
tíðliga í september bara komið fram á 9 fullvaksnar inn-
lendskar firvaldar av hesum slag. Tá ið seinni varð rakt
við munandi fleiri firvaldar av hesum slag í Føroyum,
varð mett, at hesir vóru vindbornir firvaldar frá heyst-
flytingini suðuri í Miðeuropa.
Abstract
In 1992 several lepidoptera migrations were registrated
on the Faroe Islands. A large-scale invasion of Plutella
xylostella L. and Vanessa atalanta L. occurred around
May 20 , which also included Pieris brassicae L. (2
observations), Colias crocea Fourcr. (one observation),
Inachis io L. (4 observations), Aglais urticae L. (one ob-
servation) and Nymphalis antiopa L. (2 observations).
In early June a small-scale invasion of Cynthia cardui L.
was observed. In September other long-distance
migrants were found a.o. in light traps, including 2
Agrius convolvuli L. and 1 Mythimna unipuncta Haw.,
together with 5 Agrochola circellaris Hfn. and 2
Rhizedra lutosa Hb. The three lastmentioned species,
C.crocea, P.brassicae and an introduced Pieris rapae L.
are recorded from the Faroe Islands for the first time.
Based on meteorological data during the period of
invasion, the spreading of the species from Southern and
Central Europe to the Faroes have been discussed. Field
observations on the migrant V. atalanta after arrival
demonstrated a distinct hill-topping behavior on
mountain peaks 400-650 m above sea level. During the
summer a strong larval generation evolved in many
places with sheltered stands of Urtica dioeca. However,
in August and early September only 9 indigenous adult
specimens were encountered. A later increase in the
Faroese observations was ascribed to wind-spread
specimens from the southward autumn migration in
Continental Europe.
Fróðskaparrit 41. bók. 1994(1993): 125-149