Helgarpósturinn - 19.10.1979, Blaðsíða 12

12
Föstudagur 19. október 1979 —helgarpósfurinrL.
„Mér hættir til aö hafa áhyggjur og taka nærri mér ef ekki fer eins og
mér þykir best”.
„...Viö skákboröið var eins og honum liöi illa og hann nyti sin ekki”.
Guömundur Arnlaugsson virt-
ist eiga talsvert annrlkt þegar ég
mætti á umsömdum tima á skrif-
stofu hans i Menntaskólanum viö
Hamrahllö. Hann er aö tala i sim-
ann og þegar hann hefur lagt á
þarf hann aö segja nokkur orö viö
samkennara sina inná annarri
skrifstofu. Þegar hann kemur
aftur til baka, andvarpar hann
fremur þunglega.
— Er mik^'aö gera?
„Já, já, þaö er alltaf nóg aö
gera”, svarar Guömundur og
lætur sig síga ofan i skrifboösstól-
inn. Siöan bætti hann viö: „Egtek
eftir þvl. Gylfi Þ. var mennta-
málaráöherra þegár skólinn var
stofnaöur og um þaö var rætt aö
þetta yröi aö einhverju leyti til-
raunaskóli. Þó varenginnákvæm
Ilna lögö til aö vinna eftir þá.
Þetta er reyndar fyrsti mennta-
skólinn sem stofnaöur var I
Reykjavik. Menntaskólinn i
Reykjavík var fluttur I bæinn frá
Bessastööum.
Viö byrjuöum hér á heföbund-
inn hátt áriö 1966. Viö notuöum aö
vísu svokallaö annakerfi sem
Menntaskólinn aö Laugarvatni
haföi tekiö upp áriö áöur. Aö ööru
heppinn aö hafa hóp af ungum
áhugasömum kennurum, sem
töldu ekki eftir sér löng fundar-
höld og mikla vinnu viö undirbún-
ing stóra stökksins sem viö skellt-
um okkur Utl 1972. Þetta kerfi er
heimatilbiíiö þótt fyrirmyndin sé
aö sjálfsögöu erlendis frá”.
flldrei i stjórnmálaflokki
— Hiö nýja kerfi er helst frá-
brugöiö þvl gamla aö þvl leyti aö
bekkir uppá gamla móöinn eru
lagöir niöur en nemendur ráöa aö
miklu leyti sjálfir .námsfyrir-
komulagi slnu, og námshraöa.
í Danmörku
á stríðsárunum
Guömundur er fæddur og
uppalinn í Reykjavik, ,,en ekki
Akureyri, eins og ýmsir viröast
halda”, segirhann. „Ég var alinn
upp á kreppuárunum og þaö var
fyrir tilviljun aö ég fór I mennta-
skóla. Aö loknu stúdentsprófi var
ég svo heppinn aö fá stóran styrk,
og hann geröi þaö aö verkum aö
ég gat veriö áhyggjulaus fyrstu
árin i háskóla. Ég valdi stærö-
fræöi, sem var þá afskaplega
ópraktlsk námsgrein. Eftir
„Á EKKERT 4LLT0F NEL
ND MIG >© SUÓRNh”
tryggö viö stæröfræöina, og fór
aftur Ut til Danmerkur I stærö-
fræöinám, aö þessum þrem
vetrum loknum og lauk þar
háskólaprófi. Þá lenti ég I heims-
styrjöldinni og tepptist I Dan-
mörku i nokkur ár, og komst ekki
heim fyrr en 1945”.
Þjappaði þjóðinni
saman
— Hvernig var Danmörk á
stríöaárunum?
„Þaö er heil saga aö segja frá
þvi og hún lengri en svo aö hægt
sé aö segja hana viö þetta tæki-
færi. En þaö sem mér er kannski
- minnisstæöast er hve hernámiö
þjappaöi dönsku þjóöinni saman.
Innanlandskrytur og deilur féllu
niöur sérstaklega eftir aö tók aö i
llöa á striöiö. Þaö var sérstaklega
athyglisvert vegna þess aö þaö
var þröngt I búi og erfitt aö fá
nauösynjavörur nema kannski
mat enda er Danmörk matar-
foröabúr”.
„Ég kenndi viö danskan
menntaskóla eftir aö náminu
lauk.ogkom svoheim meöfyrstu
ferö 1945, var eitt ár fyrir noröan
en réöst svo til Menntaskólans i
Reykjavik þar sem ég kenndi i 20
ár. Ég kenndi llka 2 ár viö
Verslunarskólann og 20 ár viö
HHBBBBI
„Engin ástæöa til aö vera slfellt aö kollsteypa”
þaö oröiö rólegar en ég geröi
hérna áöur fyrr. Þegar skólinn
var aö byrja vann ég mun lengri
vinnuvikuen ég geri núna. Þetta
er aö komast I fastari skoröur.
Menntaskólinn viö Hamrahllö er
tilraunaskóli og þegar eitthvaö er
framkvæmt sem er nýtt og
hefur ekki veriö gert áöur þá
veröa viöfangsefnin margföld á
viö þaö sem er þegar fengist er
viö sömu hlutina aftur og aftur.”
Þrýst i skólastjórann
— Hvernig vildi til aö þú geröist
skólastjóri hérna?
„Mér var eiginlega þrýst Ut I
þaöá slnum tfma. Ég sóttist ekki
leyti var þetta allt samkvæmt
venju. Viö framkvæmdum nokk-
rar tilraunir i kennsluháttum
fyrstu árin, og veltum jafnframt
fyrir okkur hvaö hægt væri aö
gera til aö bæta skólakerfiö eins
og þaö var. Ég haföi kynnt mér
skólamál talsvert bæöi I grann-
löndunum, þar sem uppbygging
skólanna er svipuö og eins i
Bandarikjunum og Bretlandi þar
sem hún er frábrugöin.
Mér haföi lengi fundist bekkja-
kerfiö stírt og um of miöaö viö
meöallag. Þar er ekki gert nóg
fyrir þá sem eru betri, né heldur
þá sem eiga erfiöara meö nám.
Mig langaöi aö hafa kerfi sem
væri sveigjanlegra. Ég var svo
Skólinn hefur þótt og þótti sér-
staklega hér áöur fyrr nýtlsku-
legur og frjálslegur og jafnvel
rauöur meiraen góöu hófi gegndi.
„Þaö er nú erfitt fyrir mig aö
segja nokkuö um litinn,”, segir
Guömundur. „Þaö kann aö hafa
stafaö af þvi aö margir kenn-
aranna voru ungir aö árum og
sumir höföu einhverntima veriö I
æskulýösfylkipgunni. Skólinn
fékk þá kannski svolltiö óvenju-
legt orö á sig, og utan aö mér
heyrði ég meira aö segja aö
foreldrar heföu veriö hræddir viö
aö senda börn sin I þennan skóla.
En jafnvel æskulýösfylkingar-
menn spekjast og breyta kannski
um skoðun. Annars hef ég aldrei
haft hugmynd um hvernig um
skólann er talaö'”
— Hvernig ert þú sjálfur á lit-
inn?
„Ég hef afskaplega lftið veriö
kenndur viö stjórnmhl, held ég,
og aldrei veriö meölimur I nokkr-
um stjórnmálaflokki”.
— Er þetta kerfi ykkar
Hamrahliöarmanna þaö sem
koma skal I skólamálum?
„Ég er á þeirri skoðun aö þaö
eigi aö staldra viö og þróa þetta
kerfi I nokkurn tima. Þetta er
sveigjanlegt og samvinna milli
skóla veröur miklu þægilegri.
Fjölbrautaskólarnir hafa notfært
sér okkar kerfi en þetta kerfi ger-
ir nemendum með óllka for-
menntun kleift aö stunda nám I
sama skólanum. Þaö þarf aö sllpa
þetta betur og þaö tekur tlma.
Þaö er engin ástæða til aö vera sl-
fellt aö kollsteypa. Reyndar vor-
um viö talsvert hikandi i upphafi
um hvort þetta myndi takast, en
þetta hefur allt gefist sæmilega
vel og ekki komið i ljós neinir
verulegir vankantar á þvf’.
þriggja ára nám komst ég svo aö
þeirri niöurstööu aö engin leiö
væri aö framfleyta sér á Islandi
sem stæröfræöingur svo ég fór
heim. En þetta hefur allt ger-
breystslðaneinsog viö vitum. Ég
var þá jafnvel aö hugsa um aö
fara I veöurfræði enda heföi ég þá
getaö notaö mér aö talsveröu
leyti stæröfræöimenntunina. Ég
var I þann veginn aö ráöa mig á
veðurstofuna til aö kynna mér
starf veðurfræöingsins, þegar
hringt var frá Akureyri og
Sigurður heitinn Guömundsson
skólameistari baö mig aö koma
og kenna viö Menntaskólann á
Akureyri. Ég sló tU, og ætlaöi aö
vera I einn vetur en þeir urðu
þrlr. Þaö varö til þess aö ég hélt
háskólann I verkfræöideild, og
var þar dósent þegar skólinn
hérna var stofnaöur”.
„Þetta var dálitiö erfitt i upp-
hafi en þaö er gaman að byggja
upp eitthvaö nýtt. Skólinn er orö-
inn afskaplega stór, og maöur
hugsar meösScnuöi til þess tlma
þegar maöur þekkti nemendur,
þó ekki væri nema I sjón. Nú eru
hér850manns á hverjum degi svo
þaö gefur auga leiö aö ég þekki
ekki nema einstaka andlit. Þaö er
ýmislegt sem tapast I persónuleg-
um kynnun, þegar skólinn er
þetta stór, en kerfiö okkar nýtur
sín ekki nema skólinn sé fjöl-
mennur. Það þarf vissan fjölda I
hvern kúrs svo hægt sé aö kenna
hann*
i