Helgarpósturinn - 16.11.1979, Blaðsíða 22

22 Föstudagur 16. nóvember 1979 —he/garpásturínrL.
Tvö meistarastykki:
Plöntu-undur
Stevie Wonder
Þá er hún loksins komin piat-
an sem unnendur aiþýðutdnlistar>
hafa beöið eftir i næstum þrjú
ár: Journey ThroughThe Secret
Life Of Plants meö meistara
meistaranna Stevie Wonder.
Stevland Judkins fæddist 29.
mai 1950 i Saginaw Michigan
Hann var blindur frá fæöingu .
Stuttu eftir aö Stevland kom I
heiminnflutti fjölskylda hans til
bilaborgarinnar Detroit, sem
einnig er miöstöö sál-tónlistar-
innar, og þar eru aöalstöövar
hljómplötufyrirtækisins Tamla
Motown, i eigu Berry Gordy.
Æskufélagi Stevlands, John
Glover, var frændi Ronnie
White úr hljómsveitinni The
Miracles. Og þegar Ronnie
White heyröi Stevland syngja,
bauö hann honum aö koma meö
sér á fund Berry Gordys. betta
var áriö 1961, og þá fæddist
„Stevie Wonder”, undrabarn
seinni tíma alþýöutónlistar.
1 ágdstmánuöi 1962 kom út
fyrsta tveggja laga plata Stevie
Wonder: I Call It Pretty Music
(But The Old People Call It The
Blues). En þaö var ekki fyrren
meö fjóröu ep-plötu sinni,
Fingertips Parts 1 & 2, ári
seinna, að hann sló verulega i
gegn. „12 ára gamla sjéniiö”
komst á allra varir. Og framtil
ársins 1970 sendi hann frá sér
hvert lagið á fætur ööru, sem
trónuöu I efstu sætum vin-
sældarlistanna beggja vegna
Atlantsála, lög eins og Uptight
(Everything’s Alright), lag
Dylans Blowin’ In the. Wind, I
Was Made To Love Her, For
Once In My Life, Yester-Me,
Yester-You, Yesterday og My
Cherie Amour svo einhver séu
nefnd.
En upphaf áttunda áratugsins
boöaöi lika upphafiö aö nýju
timabili á ferli Stevie Wonders.
Aöur haföi hann aö mestu leyti
flutt lög samin af öörum en hon-
um sjálfum, en nú fór hann ein-
göngu aö flytja eigin lagasmiö--
ar. Og meir en það, hann útsetti
og stjórnaöi sjálfur upptökum
platna sinna, og lék einnig á
svotil öll hjóöfæri sem þar voru
brúkuö. bá var hann lika oröinn
fjárráöa og fékk til umráöa all-
ar þær tekjur sem hann haföi
aflaö sér frá 12 ára aldri. Og
oröinn sjálfs sin herra, hætti
hann aö framleiöa kúlutyggjó-
múslk, en einbeitti sér nú aö
metnaöarfyllri og framsæknari
hlutum. Forsmekkinn aö þvi
sem átti eftir.aökoma fékk fólk
meö plötunni Where I’m
Ccming From. En næsta plata,
Music Of My Mind, sýndi aö
Stevie Wonder var oröinn laga-
smiöur og músikant af sama
kaliber og Lennon &
McCartney.
Um timaleitþóút fyrir aö fer-
ill Stevie Wonders væri á enda.
Þaö var þremur dögum eftir út-
komu plötunnar Innervisions 6.
ágúst ’73 aö hann lenti í alvar-
legu bilslysi i Suöur-Karólinu-
fylki. Hann var meövitundar-
laus I 10 daga. En, sem betur
fer, var hann fljótur að ná sér,
og tveimur mánuöum seinna
djammaöi hann meö Elton John
áhljómleikum þess siðarnefnda
i Madison Square Garden i Nýju
Jórvik, viö mikinn fögnuö
áheyrenda, sem þóttust hafa
heimt hetju sina úr helju.
1974 kom svo út platan Full-
filliness ’First Finale. Um þær
mundir tilkynnti Stevie Wonder
aö hann myndi draga sig i hlé
eftir tvö ár til aö setja á stofn
skóla fyrir þroskaheft og
munaöarlaus börni Afriku. Ætl-
aði að gera eina plötu til viö-
bótar, sem átti aö heita Fullfill-
ingness ’Second Finale, og
hætta svo. Hann hefur þó ekki
Líf í Tusk-unum
Fleetwood Mac
enn látiö veröa af þessu — hvaö
sem síðar veröur — sem betur
fer, segjum viö eigingjörnu aö-
dáendur hans.
1975 skrifaöi Stevie Wonder
undir fjóröa fimm-ára samning
sinn við Tamla Motown, og þáöi
fyrir þaö hæstu upphæö sem
greidd hefur veriö viö slikt tæki-
færi, 12 milljón dollara. („Sá
bestiá auövitaöaöfámest”) Og
tvöfalda albúmiö, Songs In The
Key Of Life, kom út ári seinna.
Verkiö Journey Through The
Secret Life Of Plants hefur ver-
iö þrjú ár I smiðum. Tilurö þess
má rekja til þess er Stevie
Wonder hitti kvikmyndastjór-
ann Michael Braun I London
árið 1974 sem baö hann um aö
semja tónlist viö samnefnda
kvikmynd. Stevie leist vel á
hugmyndina, en gat ekki hafist
handa fyrren siöla árs ’76 eftir
aö Songs In The Key Of Life var
lokiö. Verkiö erbyggtá bók eftir
rithöfundinn Peter Tomkins og
liffræöinginn Christopher Bird,
og f jallar um skynjun og tilfinn-
ingalif plantna. Einnig er komiö
inná „vitfirringu” mannsins,
óvin náttúrunnar nr. 1:
This world is moving much too
fast
They’re race babbling
This world is moving much too
fast
The end’s unravelling
Man’s production
Life’s corruption
World Destruct
Help me people
Save your people
God’s induction
Life’s construction
These instruct
Will save every living thing
Can’t you see that
Life’s connected
You need us to live
But we don’t need you
(Race Babbling)
Journey Through The Secret
Life Of Plants er metnaðar-
fyllsta verkStevie Wonders sem
tónskálds til þessa. Og jafn-
framt þaö þyngsta, og krefst
mikils af hlustandanum. Þetta
er mjög ólikt þvi sem hann hef-
ur áður sent frá sér. Svo ólikt aö
þaö er spurning hvort þaö eigi
eftir aö koma niöur á vinsældum
hans,vegna þess aö hér er ekk-
ert lag sem viö fyrstu heyrn
viröist llklegt til aö þjóta upp
vinsældarlistana. En þaö á eftir
aö koma i ljós. Þetta er ekki i
fyrsta sinn sem Stevie Wonder
er skrefi á undan aödáendum
sinum.
önnur hljómplata sem ekki
siöur hefur veriö beöiö eftir meö
mikilli eftirvæntingu er Tusk,
meö bresk/bandarísku hljóm-
sveitinni Fleetwood Mac.
0-0
Fleetwood Mac var stofnuö
áriö 1967, þegar gitaristinn
Peter Green yfirgaf hljómsveit
John Mayalls Bluesbreakers.
Meö sér tók hann bassaleikar-
ann John McVie, og ásamt
trommaranum Mick Fleetwood,
sem einnig haföi leikiö um tlma
meö Mayall, og „slide-gltarleik-
aranum” og söngvaranum
Jeremy Spencer, mynduöu þeir
blúskvartett sem upphaflega
nefndist Peter Green’s Fleet-
wood Mac.en var fljótlega stytt
i Fleetwood Mac.
Fleetwood Mac kom i fyrsta
skipti fram opinberlega á
British National Jazz & Biues
Festival 12. ágúst 1967. Og
skipaði sér strax i fremsta flokk
breskra blúshljómsveita, ásamt
Cream. Fyrsta platan kom út i
byrjun næsta árs, og var meö
söluhæstu plötum á breska
markaönum næstu 13 mánuöi
þar á eftir. Sama ár bættist
þriöji gltarleikarinn, Danny
Kirwan, i hópinn.
Um þessar mundir fór tón-
listarstill Peter Greens aö
breytast frá hinum heföbundna
blús yfir i afbrigöi sem er um
margt ekki ólikt þvi sem Dire
Straits eru aö fást viö I dag (og
náttúrulega Green sjálfur
sambr. „come-back” plötu hans
In The Skies), ek. blúsrokk.
Þessi stefnubreyting Greens
styrkti veldi hljómsveitarinnar
enn betur i Bretlandi, og á
meðanhúnvar aö þróa með sér
þennan stil, héldu þrjú lög hans,
Albatros, Man Of The World og
Oh Well, gefin út á tveggjalaga-
plötum, Fleetwood Mac 1 efstu
sætum vinsæidarlistann I þvi
landi.
En þrátt fyrir aö Fleetwood
Mac væri eitt stærsta nafniö I
bresku popptónlistinni, gekk
þeim félögum illa aö hasia sér
vöil i Bandarikjunum (i fyrstu
ferö sinni um riki Sáms frænda,
var Fleetwood upphitunarnúm-
er fyrir Jethro Tull og Joe
Cocker, þrátt fyrir aö vera
miklu sterkari á heimavelli en
þessir aöilar).
— 0 —
Svo var þaö I maimánuöi 1970,
aö Peter Green yfirgaf hljóm-
sveitina og þarmeð poppbrans-
ann af trúarástæöum(hann kom
þó aftur siöastliöiö vor meö
plötunalnTheSkiessem fyrrer
getiö). Hinir drógu sig þá i hlé
um nokkurra mánaöa skeiö, en
komu fram i lok ársins meö
plötu i farangrinum, sem hét
Kiln House. Og meö henni, kald-
hæönislegt sem þaö kann aö
viröast, lagöi Fleetwood Mac
grunninn aö velgengni sinni i
Bandarikjunum. Eiginkona
Johns McVie, Christine, söng-
kona og hljómborösleikari, átti
talsveröan þátt i gerö þessarar
plötu, og tróð upp sem gestur á
hljómleikaferö hljómsveitar-
innar um USA, i kjölfar hennar.
Af samningsástæöum gat hún
ekki gengiö formlega I Fleet-
wood Mac, fyrren meö næstu
plötu, Future Games.
En stuttu seinna, i febrúar ’71,
þegar Fleetwood Mac var rétt
farin aö jafna sig á þvi aö Peter
Green heföi hætt, baröi ógæfan
aftur á dyr. Hljómsveitin var aö
spila I Los Angeles, þegar
Jeremy Spencer hvarf. Hann
fannsteftir nokkurra daga leit i
aöalbækistöövum Jesúbarn-
anna (Children Of God) þar i
borg, — „frelsaður”. Peter
Green kom þá aftur um stundar-
sakir til aö aöstoöa Fleetwood
Mac viö aö ljúka hljómleika-
feröinni.
— 0 —
Þá var Bob Welch, gitaristi,
söngvari og lagasmiöur, ráöinn
i Fleetwood Mac. Hann var frá
Kaliforniu og haföi mikil áhrif á
tónlist hljómsveitarinnar. Sem
varö nú likari „vesturstrandar”
tónlist, en bresku blúsrokki.
Enda jókst nú fylgi Fieetwood
Mac i Bandarikjunum, en
minnkaði I heimalandinu.
Þannig skipuöu hljóöritaöi
hljómsveitin tvær plötur, Fu-
ture Games (’71) og Bare Trees
(’72). En eftir þá seinni var
Danny Kirwan rekinn og tyeir
amerikanar, Bob Weston og
Dave Walker, i'engnir i staöinn.
Og þannig skipuö hljóðritaöi
FleetwoodMac lika tvær plötur,
Penguin og Mystery To Me
(báöar ’73).
Mórallinn var nú hinsvegar
ekki uppa marga fiska, Weston
og Walker hættu, og hljóm-
sveitin var komin aö því aö
leysast alveg upp. Og I öllum
hamaganginum bætti umboös-
maöur Fleetwood Mac á þeim
tima Clifford nokkur Davis,
gráu ofaná svart, meö þvl aö
smala saman nýjum mannskap
sem hann svo sendi upp i hljóm-
leikareisu undir nafni hijóm-
sveitarinnar. Fleetwood og
McVie fóru náttúrulega I mál
viö kauöa, og leiddu þau mála-
ferli til þess aö öll tónlistar-
starfsemi þeirra lá niöri i rúm-
lega ár.
En þegar þessi mál voru af-
staöin, var lika búit aö leysa
innansveitarágreininginn —
amk. i bili. Fleetwood Mac fór
aftur aö leika opinberlega, og
platan Heroes Are Hard To Find
kom á markaðinn. Svo kom að
þvl aö Bob Welch hætti, I
febrúar ’75, til aö stofna
hljómsveitina Paris, meö Glenn
Cornick úr Jethro Tull. Þá
gengu hjónin Lindsey Buckin-
ham og StevieNicks til liös viö
hjónin John og Christinu McVie,
og Mick Fleetwood. Og þannig
hefur hljómsveitin veriö skipuö
siðan. Og þetta er sterkasta liö-
skipan hennar siöan Peter
Green hætti áriö 1970.
— 0 —
Tusk, sem reyndar eru tvær
plötur, er þriöja albúmiö sem
Fleetwood Mac sendir frá sér,
meö þessum mannskap. Hinar
tvær fyrri, Fleetwood Mac og
Rumours, náöu geysimiklum
vinsældum, og geröu hljóm-
sveitina aö þvi stórveldi innan
rokkheimsins, sem hún er. Sér-
staklega seinni platan, en af
henni uröu sjö lög meiriháttar
„hit”. Hún kom út ’77. Vegna
þess hve Rumours var pottþétt
plata, hafa margir veriö
skeptiskir á framtiö Fleetwood
'Mac.þeas. efast um aö hún gæti
nokkurn tima gert betur. Nú
hefur Tusk gefiö svar viö þess-
um bollaleggingum. Sem er: já,
hún gat þaö!
Tusk, er aö minum dómi
tónlistarlegur sigur Fleetwood
Mac. 1 staö pess aö festast i
„vinsældargryfjunni”, eins og
svo margar stórhljómsveitir
hafa gert er tónlist Fleet-
wood Mac nú persónulegri og
metnaöarfyllri en sennilega
nokkru sinni fyrr. Helsti
kostur Tusk finnst mér, aö
hún er alltaf „ný”, hlustand-
inn uppgiitvar nýja fleti viö
hverja spilun. Þess vegna er
ekki hægt aö gera upp á
millilaganna, og segja aö eitt sé
ööru betra. Og þó greinilegt sé,
aö Fleetwood Mac leika tónlist
tónlistarinnar vegna, en ekki
tónlist sem hefur eingöngu þann
tilgang aö veröa vinsæl og
seljast, — þá er mörg lög aö
finna á Tusk, sem líklega eru til
aö veröa ofarlega á vinsældar-
listum heimsbyggöarinnar á
næstunni (titillagiö er þegar
mætt i efstu sætin i USA og
Bretlandi).
Svona eiga plötur aö vera!
eftir Pál Pálsson