Helgarpósturinn - 07.08.1981, Qupperneq 4

4
Föstudagur 7. ágúst 1981
Tveir íslendingar lýsa reynslu sinni af
MtftíVðða!hafSsa|andanna - Þar sem ungur
íslendingur dúsir nu
Úr heimi
hundruö manna fangelsi og i
þessum garði var varla hægt að
þverfóta fyrir manneskjum. Það
eina sem hægt var að gera var að
labba i kringum tré i miðjum
garðinum. Þarna sátu menn og
hreinsuðu og sprengdu af sér
lýsnar. Þarna sturtuðu fanga-
verðirnir sömuleiðis niður ósoðn-
um baunum og gátu fangarnirþvi
stytt sér stundir við að tína
stærstu og ógeðslegustu skriðdýr-
in úr baununum. Þvi þær voru
siðan soðnar i matinn. Þessi
hreinsun stoðaði að visu ekki
mikið þvi baununum var sturtað
niður á drulíuskitugt gólfið og
þarna. Þá fórum við Evrópu-
mennirniri hungurverkfall þar til
við vorum fullvissaðir um að slikt
myndi ekki henda okkur aftur.
Þarna er alveg furðulegt réttar-
far, og allt lifið innan fangelsisins
byggðist á mútum og spillingu.
Þarna sátu Arabar inni og fengu
kannski sex ár fyrir einhverjar
smávægilegar yfirsjónir svo sem
að vera drukknir á almannafæri
eða keyra á vegg. Einn hafði látið
það út úr sér að Hassan konungur
væri asni og vildi svo illa til að
einhver vinur Hassans heyrði til
hans. Þarna voru unglingar sem
þekktu ekkert annað en fangelsis-
Miðnæturhraðlestarinnar
Marokkó er fátækt land og lífskjör almennings
ekki beisin. Um það bera fangelsin í Marokkó vitni.
Ungur islendingur situr nú í dýf lissu þar og er enn
ekki komiðá hreint hver ástæðan er. Fullvíst er þó
talið að hann haf i verið ákærður f yrir einhverskon-
ar fíkniefnaneyslu. Þar er öllum frjálst að reykja
hass, en yfirvöld stunda það þó í stórum stíl að
handtaka útlendinga og dæma þá í háar f jársektir
fyrir neyslu á hassi. Þetta er ein af tekjulindum yf-
irstéttarinnar í Marokkó.
Hér á eftir fara frásagnir tveggja fslendinga sem
voru handteknir og ákærðir f yrir smygl og ólöglega
tóbaksneyslu. Annar var handtekinn í Marokkó
ásamt félögum sínum hinn var gripinn um leið og
hann kom yf ir til Spánar. i báðum tilfellum var það
greinilegt að yf irvöldum hafði verið bent á þá. Yf-
irmaður tollgæslunnar í smáþorpinu Algerias á
Spáni mætti sjálfur til þess að leita og hefði ekki
látið ómaka sig að óþörfu. Og einkennisklæddur
maður i Marokkó vissi nákvæmlega hvað islending-
arnir höfðu í fórum sínum en spurði þá til mála-
mynda.
í miðaldafangelsi i
Marakesh
Fyrir nokkrum árum voru tveir
ungir íslendingar á ferðalagi i
Marokkó. Þegar þeir einn góðan
veðurdag sátu á kaffihúsi og fir-
uðu i' pipu að sið Austurlanda-
manna, skipti þaö engum togum,
að lögreglan mætir á staðinn og
seturþá i svartholiö. Annar þess-
ara manna lýsir þessu nánar fyrir
lesendum Helgarpóstsins.
„Við vorum þrir saman tveir
Islendingar og Englendingur. Við
vorum að fara frá Marakesh á
hriðingjahátið eina uppi i fjöllum.
Aleiðinni út á lestarstöðina kom-
um viö við á milk-shake bar og
fengum okkur hressingu.
Inn kemurmaður i jakkafötum,
vindur sér að okkur og spyr hvað
við séum að reykja? Við segjum
eins og er að við séum að reykja
hass eins og allir aörir þarna inni.
1 Marokkó er leyfilegt að reykja
hass, en bannað að drekka áfengi
skv. sið Múhameðstrúarmanna.
Þá spyr hann hvort við viljum
koma með sér niður á lögreglu-
stöð? Jú, jú við segjumst alveg
vera til i það ef það taki ekki lang-
an tima þvi lestin okkar fari inn-
an skamms. Okkur grunaði ekki
að þetta yrði mikið mál þar sem
við vissum aö leyfilegt var að
reykja hass og það var sama
hvert við fórum og við hvern við
töluðum, allir buðu okkur i pipu
og við suma var ekki talandi ef
maður vildi ekki fá sér ipipu meö
þeim.
En þegar á lögreglustöðina var
komið vorum við umsvifalaust
settir i dimman klefa i kjallaran-
um. Þarfengum við að dúsa upp á
vatn og brauð i tvo sólarhringa.
Það var vægast sagt alveg hrylli-
legt. Aðbúnáðurinn ekki upp á
marga fiska. I þessari sellu var
ekki eitteinasta húsgagn og ekk-
ert klósett. Eða klósettið var i
raun bara herbergið og þar gerðu
menn þarfirsinará gólfið. Stund-
um flaut út úr herberginu. Eftir
þessa tvo sólarhringa vorum við
fluttir í fangelsi.
Þar voru eitthvað um fjörutiu
Evrópubúar og þar fengum við
fyrstað vita hvað væri á seyði. A
lögreglustöðinni var eingöngu töl-
uð arabiska og vissum við þvi
ekkert hvað um var aö vera. Það
eina sem við vissum var að við
vorum i dýflissu. En þarna feng-
um við semsagt að vita hver kær-
an var. Ein vika leið og þá var
okkar mál tekið fyrir. Við vorum
kærðir fyrir að hafa haft kif I fór-
um okkar. Kif er sambland af
marijúana og heimaræktuöu tó-
baki. Bróðir kóngsins átti tóbaks-
einkasöluna og það var þvi ólög-
legt að hafa heimaræktað tóbak i
fórum sinum. Þetta var alröng
ákæra þvi við vorum alls ekki
með kif á okkur, heldur hass. Allt
um þaö,mótbárur okkar voru ekki
teknar gildar.
Lögreglan þjarmar að fanga i kvikmyndinni Miönæturhraftlestin, en hún gerist i Tyrklandi.
Þvinæst komumst við að þvi að
það væri eins og hvert annað
happdrætti hvort við slyppum
með sekt eða fengjum fangelsis-
dóm. Það fór alveg eftir því hver
myndi dæma i máli okkar. t
Marakesh voru þrjú holl af dóm-
urum og var okkur sagt að i einu
hollinu væri svartur dómari og
væri sá dómarahópur lang mann-
legastur. Við vorum svo heppnir
að við lentum á þeim. Sektin var
ekki ægilega mikilog við sluppum
við fangelsissetu. Enréttarkerfið
þarna er svo stift og þunglama-
legt að við þurftum að sitja inni i
rúman hálfan mánuð en þá komu
peningarnir. Þá vorum við búnir
að vera tæpan mánuð í allt i fang-
elsi i Marakesh.
Aðbúnaðurinn var eins og i
fangelsum i Evrópu á miðöldum.
1 kefanum okkar voru áttatiu
manns og klefinn var á við rúm
góða islenska stofu. Þegar við
sváfum þurftum við allirað liggja
á hlið með höfuðið á milli fótanna
á manni fyrir ofan. Við vorum
pressaðirsaman eins og sardinur
idós. Það varekki hægt að hreyfa
sig eða klóra sér. Þegar fanga-
verðirnir voru búnir að þjappa
okkur saman breiddu þeir yfii
okkur gauðrifið teppi iðandi af
lús.
Við fengum að fara út nokkra
tima á dag. Garðurinn var eins og
herbergi með gólfi og háir veggii
umluku hann. Maður sá ekkert út
nema himininn. Þetta var nokkur
eftir Elísabetu
Guðbjörnsdóttur
varla sjens að pikka allt úr þess-
ari stóru baunahrúgu. Skiturinn
var þvi m ikill og flestir fanganna
urðu fárveikiraf þessu, voru með
stöðugan niðurgang. Vinur minn
veiktist svo heiftarlegá að hann
þurfti að fara á sjúkradeildina.
Sjúkradeildin var skárri iveru-
staður að þvi leyti að þar fengu
menn kjöt einu sinni á dag og
hálmdýnu til þess að sofa á.
Þarna inni i fangelsinu voru
peningar einskis virði og gátu
Evrópumenn þvi selt utan af sér
fótin i skiptum fyrir sigarettur,
sem voru gjaldmiðillinn. Danski
konsúllinnsendi okkur sömuleiðis
mat utan úr bæ.
Við fengum sömuleiðis ákveð-
inn skammt af brauði á dag, og
baunirnar átu tveir og tveir sam-
an af einum diskiog auðvitað með
fingrunum. Við fengum einusinni
úlfaldakjöt á stærð við eldspýtu-
stokk og var það happdrætti hvort
nokkurt kjötvar á flisinni, annars
eintómar sinar.
Evrópumenn höfðu það miklu
betra heldur en Arabarnir i'fang-
elsinu. Þeir áttu yfirleitt alltaf
eitthvað í skiptum fyrir sigarett-
ur og þar af leiðandi gátu þeir
gert sér lifið bærilegra.
Fangaverðir komu þvi betur
fram við Evrópumennina heldur
en Arabana. Arabarnir voru
lamdir sundur og saman ef
fangavörðunum sýndist svo. Einu
sinni varð fangavörðunum það á
að lemja einn Frakka sem var
lífið og höföu setið inni frá því
þeir voru smábörn. Barnadeildin
var í annarri álmu.
Arabarnir sem voru þarna
höfðu lært tungumál af Evrópu-
mönnum og voru allir bissnes og
neyttu allra bragða. öllu minu
hafurtaski var rænt af mér og
fleirum sem ekki kunnu á fang-
elsislifið. Þarna rikti góöur mór-
all hjá Evrópumönnunum og
þarna kynntumst við fuilt af
skemmtilegu liði.
Eins gátu rikir Arabar gert sér
vistina bærilegri með peningum
sinum. Vini minum, sem lá fár-
veikur á sjúkradeildinni, var
sparkað þaðan út eftir tvær vikur
þegar að hann gat ekki borgað
lengur fyrir vistina, en rikur Ar-
abi.sá sem sat inni fyrir að segja
á almannafæri að Hassan væri
asni, fékk plássið hans og finan
mat á hverjum degi.
Þarna hafði maður nógan tima
til þess að hugsa, en þó reyndu
Evrópumennirnir að stytta sér
stundirmeðþviaðspjalla saman.
Ennfremur voru nokkrar skræður
þarna sem hægt var að lesa. Evr-
ópumennirnir fengu að fara i bað
einu sinni i viku en Arabarnir
náttúrulega aldrei. Þetta gekk
allt saman út á peninga. Evrópu-
menn höfðu meiri möguleika á að
borga og það var það sem skipti
mestu máli.
Þegar sekt okkar hafði veriö
að fullu greidd var farið okkur
aftur á lögreglustöðina þar sem