Helgarpósturinn - 23.07.1982, Blaðsíða 20
Nafn Jochums Eggertssonar, eða Skugga, eins og hann sjálfur
nefndi sig, bar á góma i ritdeilu er geisaði á siðum Morgunblaðs-
ins fyrir skömmu um kenningar Einars Pálssonar skólastjóra. Sá
maður, sem nefndi Jochum i deilu þessari, er sira Kolbeinn Þor-
leifsson.
Jochum Eggertsson virðist hafa verið hinn merkilegasti maður
Föstudagur 23. júlí 1982 irinn
og þvi bað Helgarpósturinn sira Kolbein að segja stuttlega frá
honum og kenningum hans. Kolbeinn varð fúslega við þeirri ósk
okkar, en vildi þó, að það kæmi skýrt fram, að hann væri þeim al-
gjörlega ósammála.
Sira Kolbeinn var fyrst spurður að þvi hver þessi maður hefði
verið.
frá upphafi til enda
„Hreinn skáldskapur
„Jochum Eggertsson (Skuggi) var sonur
Eggerts Jochumssonar. Hann fæddist árið
1896 og dó árið 1966. Hann var búfræðingur
frá Hvanneyri, tók próf þaðan 1917, og
kynnti sér einkum mjólkurfræði og osta-
gerð, og vann við það bæði fyrir norðan, á
Akureyri, og hér syðra. Arið 1931 virðist
hann hafa flutt hingað suður til Reykjavik-
ur, trúlega vegna þess, að hann hafði áhuga
á að rannsaka ýmis efni, einkum og sér i
lagi galdraskræður ýmiss konar, og forna
sögu. Hannáheimahérallatiðsiðan.
Hann kynntist Einari Benediktssyni ein-
hvern tima og var hjá honum um tima, ekki
lengi, en það hafa verið mjög áhrifamikil.
kynni, þar sem hann var hjá honum i Her-
disarvik. Þar var hann i nágrenni við
Kiýsuvik, og það kann að vera, að einhverj-
Rætt við
síra Kolbein
Þorleifsson
um Jochum
„Skugga”
Eggertsson
og kenningar
hans
ar af þeim hugmyndum, sem hann varð
seinna frægur fyrir, hafi einmitt mótast á
þessum tima.”
— En veistu hvernig það bar að, að hann
fékk áhuga á að kanna þessar galdra-
skræður?
„Ég veit nú ekki nákvæmlega hvernig
það bar að, en hann hafði áhuga á þessum
efnum, helst efnum, sem voru utan við hina
venjulegu alfaraleið. Einkum var það efni,
sem tilheyrði Jóni lærða Guðmundssyni,
sem var uppi á 17. öldinni, og efni, sem
fjallaðium hina undarlegu afkomendur Úr-
súlu ensku á Snæfellsnesi, sem Árni Þórar-
insson gerði góð skil i sjálfsævisögu sinni,
sem Þórbergur Þórðarson ritaði. Arni Þór-
arinsson segir t.d. frá þeim grip, sem
Jochum Eggertsson kallar brísingamen
Freyju, og telur einn merkilegasta heilsu-
gjafa, sem verið hefur á Islandi forð-
umdaga, en það átti allt að ganga i ætt Úr-
súlu hinnar ensku. Við vitum það m.a. að
einn af afkomendum Úrsúlu hinnar ensku
er Úa í Kristnihaldi undir Jökli, og þar er
vitaskuld byggt á frásögn Árna Þórar-
inssonar.
Nú er það svo, að Jochum var töluvert
áhugamikill rithöfundur. Það er enginn
vafi á þvi, að hann hafði afskaplega merki-
legan stíl i óbundnu máli, sérkennilegan
stU, en hann var fagur, og þegar honum
tókst best upp, var hann mjög góður rithöf-
undur i óbundnu máli. Það varð til þess
meðal annars, að á efri árum fékk hann
þriðju verðlaun i verðlaunasamkeppni
rikisútvarpsins fyrir sögu, sem heitir
Trýnaveður, sem er endurminning hans frá
þvi hann var ellefu ára gamall. Þetta er af-
ar kröftug saga og hefur hún verið gefin út i
Eftir Guðlaug Bergmundsson