Helgarpósturinn - 22.03.1984, Síða 11

Helgarpósturinn - 22.03.1984, Síða 11
ast halda fram og engin leið sé til að breyta því. Spumingin er um vilja - ekki getu - og hér komum við að stórpólitísku máli sem hafið er yfir cdla flokkapólitík en þó það sem eðlilega mcirkar hana: sjálf- stæði þjóðarinnar sem byggist ekki síst á sjálfstæðri tpngu, sér- stöku móðurmáli. ÁSTKÆRT, YLHÝRT, RREYTILEGT V luistegi txnbt í:i »1 «l«ui!Mt t.-*: isi wn re> íT.JjjWI v* il livvft (mt xtetM. Ég held ég muni það rétt að sá mikli málræktarmaður Helgi Hálf- danarson hafi einhvers staðar skrifað að í þessum efnum væri aðeins eitt betra en íhaldssemi og það væri gífurleg íhaldssemi. I „framfarasamfélagi" okkar er íhcddssemi ljótt orð en slíkt þarf ekki að hafa í för með sér stöðnun. Auðvitað hlýtur orðaforði að breytast í samræmi við þróun þjóðfélagsins en við getum haft á því töluverða stjóm ef við bara vilj- um. Þannig eigum við ekki að hika við að taka orð úr öðrum tungum en laga þau þá að beygingarkerfinu og íslenskum framburðarregl um. Hins vegar eigum við að standa vörð um gmndvöll beygingarkerf- isins og hljóðkerfisins og leggja áherslu á skýra frcimsögn. Það er rangsnúin frelsis- og jafnréttishug- sjón að halda það eftirsókncirvert að fá að tala óskýrt og með fá- breyttu orðfæri. Við höfum einmitt nú fremur en nokkm sinni áður möguleika á því að stýra þróun tungunnar. Fjöl- miðlamir, einkum útvarp og sjón- varp en blöðin líka, móta allt mál- far okkar. Vafalítið má skýra þær miklu breytingar sem orðið hafa á málfari Skaftfellinga (samanber Helgarpóstsgreinina) að vemlegu leyti með útbreiðslu útvarps og sjónvarps og vegasambandi sem upphefur eincingmnina. í gegnum útvarp og sjónvarp er því málfari landsmanna miðstýrt þó að fjöl- margir einstaklingar komi þar að sjálfsögðu fram. Því er enginn vandi að hafa stjóm á málfari landsmanna nú. Áður var það hins vegar illmögulegt. Það er hið dag- lega mál í dagskránni sem ræður mestu og lagar málfar hlustenda eftir sér en áminningar og um- vandanir draga þar miklu skemmra. Áhuginn á málinu er ekki bund- inn við stéttir, langskólagengna eða óskólagengna, og gott og vont mál er ekki heldur bundið við þessa hópa. I allri umræðunni tak- ast á bæði lærðir menn og leikir og hafa hvorir gagn af hinum. Þetta lifandi samband almennings og fræðimanna má ekki iáta niður falla heldur verður að efla það. Fræðimenn mega ekki loka sig cif uppi í fílabeinstumi og tala þaðan niður til fólksins eða skrifa aðeins greinar um strangfræðileg efni á óaðgengilegu máli (ef þeir þá skrifa á íslensku á annað borð). Á sama hátt má svonefndur almenn- ingur ekki setja sig í vamarstöðu og neita að taka til greina hógvær- ar ábendingar, umvandcinir og leiðréttingar eða fyllast fordómum og kalla allt slíkt menntcihroka og merkilegheit. Lifandi sambcind er báðum fyrir bestu og hvorir ættu að geta miðlað öðrum af bmnni þekkingar sinneir og reynslu. En á meðan sú umræða stendur verður íslenskan áfram til. Erlingur Sigurðarson. Undir teppinu hennar ðmmu • vkiwxilcéUtti ft attnfm *-*r» .Vwa ðptfiÁ>Ktabtto'< Gæjar og píur ekki Gæjar og pæjur Hr. ritstjóri. Stórslys gera sjaldnast boð á undan sér og því illt að varast þau. Bæði em blöðin, og ekki síður menn og málleysingjar, varnar- lausir þegar ógæfan dynur yfir. Og skaðinn síðan oft óbætanlegur. Eitt slíkt henti blað ýðar, Helgar- póstinn, um síðustu helgi. í viðtali við Egil Ólafsson, sem leikur og syngur eitt aðcilhlutverk- ið í stórsöngleik vorsins í Þjóðleik- húsinu, hafði þetta nafntogaða mjúsikal hlotið nafngiftina „Gæjar og pæjur“. Þó að mistök á borð við þessi verði að vísu seint bætt, óska ég eftir að koma eftirfarandi á fram- færi: Umræddur söngleikur heitir á fmmmálinu „Guys cind Dolls“ sem liggur auðvitað beinast við að þýða á íslensku „Gæjar og píur“. Eins og hvert mcinnsbam veit þýðir „doll“ „pía“ en ekki „pæja“. Með orðinu „pæja“ er allt annað ccrrcE ========== CUEEN Gukfl Sjálfvirkar kaffikönnur fyrir veitingahús og fyrirtæki • Sænsk gæðafram- leiðsla úr ryðfríu stáli. • Lagar 1,8 lítra af kaffi á 5 mínútum. • Sjálfvirk vatns- áfylling. • Enginn forhitunar- tími. ^ Nýtir kaffið til fullnustu i uppá- hellingu. • Fullkomin raf- eindastýring. • Raka- og hitavarin. • Fáanleg 2ja og 4ra hellna. • Til afgreiðslu strax. Frá aðeins kr. 7.780. Otrúlega hagstætt verð A | * 1 1 P Umboðs- oc heildverslun, A. Koinsson h. r. Grófinni l, Reykjavík. li gefið í skyn en með orðinu „pía“ og geta slík orðabrengl leitt fólkið í landinu á Vcuidrataðar villigötur um efni og innihald umrædds söngleiks. Þá er hugscinlegt að leikkonum- ar í verkinu yrðu fyrir álitshnekki meðcd almennings í landinu ef það kæmist í hámæli að þær væm að leika „pæjur", þegar þær em ein- faldlega aðeins að leika „píur“ - „dolls". Þess vegna óska ég þess, sem þýðandi verksins, að í blaði yðar komi eftirfarandi leiðrétting. Söngleikurinn heitir á amrísku „Guys and Dolls" og þess vegna að sjálfsögðu á íslensku „Gæjcir og píur“. Annað væri helber dónaskapur. Virðingarfyllst, Flosi Olafsson Rakarastofaa Klapparstíg Sími 12725 Hárgreiðslustofan Klapparstíg Tímapantanir 13010 The copter that’s 3 colors better, Canon Ljósritarar í þrem litum NEW < .iiHin NP-270 NEW < .*m*n NP-270 NEW < .tnoii NP-270 NEW < arnin NP-270 NEW < .trxm NP-270 NEW < amm NP-270 27 Ijósrit á mínútu Stækkar og minnkar Ijósrit Örtölvuskipunin lætur vélina Ijós- rita betur en frumritið (Automatic Expoure). Pappírsstærö B6 — A3, pappírs- þykkt 58—120 g/m Verö aðeins 148,500 Fáanlegir fylgihlutir. 1. Pappírsmatari (Paper Deck) 2. Afritaraöari (Sorter) 3. íleggjari (Document Feeder) 4. íleggjari sjálfvirkur (Automatic Document Feeder) Canon SUrífuélin hf Suðurlandsbraut 12. Sími 85277 HELGARPÓSTURINN 11

x

Helgarpósturinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Helgarpósturinn
https://timarit.is/publication/47

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.