Helgarpósturinn - 05.04.1984, Blaðsíða 8

Hver verður eftirmaður Sigurðar
Helgasonar? Frávinstri: Sigfús
Erlingsson, Björn Theodórsson,
Erling Aspelund, Leifur
Magnússon, Hörður
Sigurgestsson.
son samgönguráðherra. „hað er
útilokað annað en að hann geri
það. Meðan enn er tap á þessari
flugleið tel ég þetta vel sloppið hjá
okkur,‘ ‘ segir hann.
ARNARFLUG MÓTMÆLIR
Aðalástæðan fyrir því að Flug-
leiðir fara nú fram á áframhaldandi
ríkisstyrk er mjög slæm og versn-
andi samkeppnisaðstaða félagsins
á Norður-Atlantshaísflugleiðinni.
Sigurður Helgason sagði á aðal-
fundi félagsins í síðustu viku að
það veikti samkeppnisaðstöðuna,
að félagið þyrfti að lenda fjórum
sinnum á hringferð sinni á þessari
leið en samkeppnisaðiiar þess að-
eins tvisvar sinnum. Hann sagði að
mikill viðbótarkosmaður fylgdi
þessum lendingum og auk þess
lengdi viðkoman á íslandi flugleið-
ina jdir hafið um 10%. Amarflugs-
menn hafa sitthvað að athuga við
þessa röksemdafærslu forstjóra
Flugleiða. „Þessar lendingar skapa
traffík héðan frá íslandi til Luxem-
borgar," segir Agnar Friðriksson,
framkvæmdastjóri Amarflugs.
„Meðan ríkið styrkir Atlantshafs-
flugið er ríkið að niðurgreiða þessa
flugleið, sem er flogin í beinni sam-
keppni við Amsterdamflug okkar.
Flugleiðir hafa mikiar tekjur af
þessu flugi sem þeir bjóða í pakka
með bílaleigubíl. Það sést til
dæmis á því að þeir geta boðið
lægra pakkaverð til Luxemborgar
en til annarra staða sem þó em
nær okkur og ættu því að vera
ódýrari, t.d. til London og Kaup-
mannahaínar. Lendingargjöldin
eru bara smáræði miðað við tekjur
Flugleiða af þessari flugleið. Ríkið
hefur greitt þessar Luxemborgar-
ferðir niður um 25%,“ segir Agnar.
Sem kunnugt er ákváðu Flug-
leiðir að cifskrifa cdla hlutabréfa-
eign sína í Amarflugi í ársreikning-
um félagsins fyrir 1983,3,1 milijón
króna að nafnverði, sem bókfært
var á 8,6 milljónir. Flugleiðir eiga
40% í Amarflugi. Sigurður Helga-
son sagði í útvarpsviðtali í síðustu
viku, að félagið hefði þama fært
niður í núll „þær eignir sem endur-
skoðendur okkar telja að séu
einskis virði.“ Sigurður sagði í við-
talinu, að þannig vildi til að endur-
skoðendur Flugleiða og Amarflugs
væm hinir sömu og það hefðu ver-
ið þeir sem raunvemlega hefðu
tekið þessar ákvarðanir í samráði
við stjómendur Flugleiða. Endur-
skoðendur beggja flugfélaganna
em Endurskoðun hf., Guðni S.
Gústafsson og Ólafur Nilsson.
Þeir sendu frá sér athugasemd nú í
vikunni þar sem þeir frábiðja sér
þessa ákvörðun. Þeir segja í at-
hugasemdinni að í ársreikningn-
um hafi verið stuðst við alþjóðlega
reikningsskilaaðferð, sem félagið
noti í samskiptum sínum við er-
lendar lánastofnanir. Þeir segja að
það hafi verið ákvörðun stjóm-
enda Flugleiða að færa niður bók-
fært verð hlutabréfaeignar félags-
ins í Arnarflugi í samræmi við
þessa reikningsskilaaðferð. Þeir
segja einnig að með þessari aðferð
hafi ekki verið lagt mat á raunvirði
hlutabréfanna, raunverð geti verið
annað en bókverð og ráðist meðal
annars af markaðsverði eigna fé-
lagsins á hverjum tíma og frcimtíð-
arhorfum í rekstri þess; verð hluta-
fjáreignarinnar hafi áður verið
hækkað vegna jákvæðrar afkomu,
en sé nú lækkað vegna neikvæðrar
afkomu árið 1983.
í skýringum á við reikninga Flug-
leiða fyrir 1983 sögðu endurskoð-
endurnir að eignarhlutinn í Amar-
flugi væri ekki talinn til verðs
vegna neikvæðrar eiginfjárstöðu
féiagsins. Agnar Friðriksson er
einn cif þeim sem bendir á, að ef
reikningcU' t.d. Eimskips hefðu ver-
ið færðir samkvæmt sömu aðferð
og reikningar Flugleiða, þá hefðu
endurskoðendurnir, sem skrifuðu
reyndar einnig undir reikninga
þess félags, alveg eins átt að af-
skrifa eign Eimskips í Flugleiðum,
því eiginfjárstaða Flugleiða var
einnig neikvæð á síðasta ári; eignir
nægðu ekki fyrir skuldum.
FLUGLEIÐIR VILJA
DREPA OKKUR
„Það er alvarlegt mál fyrir okkur
þegar virt endurskoðunarfyrir-
tæki, sem vinnur meðal annars fyr-
ir ríkið, gerir þetta. Þá má fastlega
gera ráð fyrir því að lánveitendur
erlendis, sem ekki vita hvemig í
pottinn er búið, haldi að sér hönd-
um þegar hlutabréf í Amarflugi em
þannig talin verðlaus. Lánstraust-
ið hlytur að hrapa,“ segir Agnar.
„Það vakir ekkert annað fyrir Flug-
leiðum með þessu en að drepa
okkur, drepa samkeppnina," segir
hcmn. Amarflug hefur átt við mikla
erfiðleika að stríða undanfarin tvö
ár og enn er ekki séð fram úr vand-
anum. Félagið, sem hefur yfir 80%
af tekjum sínum af leiguflugi er-
lendis, náði hins vegar góðum
leigusamningi í Túnis nýlega og
öðmm við belgískt flugfélag, sam-
tals upp á 70 milljónir króna.
Greiðslustaða félagsins, sem var
afar slæm, batnaði því skyndilega
og er nú „viðunandi", að því er
Agnar Friðriksson segir. Hann seg-
ir að félagið sé nú væntanlega að
komast yfir erfiðleika síðustu
tveggja ára og að vonast sé til að
hagnaður sjáist á þessu ári af öll-
um þáttum rekstursins nema inn-
anlandsfluginu. Afkoma þess sé
mjög háð því hvemig til takist með
sölu á þeim flugvélakosti sem fé-
lagið hefur notað innanlands.
STAÐA SIGURÐAR
HELGASONAR OG
EFTIRMAÐURINN
Sigurður Helgason segir að það
hcifi ekki vakað fyrir Flugleiða-
mönnum að kveða upp dauðadóm
yfir Arnarflugi með afskriftinni á
hlutabréfunum; hlutaféð sé af-
skrifað á sama hátt og eignir Flug-
leiða í Cargolux í fyrra. Staða Sig-
urðar Helgasonar hefur styrkst í
félaginu eftir aðalfundinn í síðustu
viku og hefur aldrei verið sterkari.
Ákvörðun hans um að gera tilkall
til stjórnarformennsku í félciginu
var tekin eftir að Öm Ó. John-
son, fyrrverandi stjómarformaður,
veiktist skyndilega mjög alvarlega
fyrir mánuði. Sigurður hcifði, sam-
kvæmt heimildum innan stjómar
Flugleiða, ætlað að taka við stjóm-
arformennsku 1985, en þurfti nú að
flýta því um eitt ár. Skiljanlega hef-
ur því lítt verið hugað að eftirmanni
Sigurðar á forstjórastóli enn sem
komið er, en almennt er gengið út
frá því að Sigurður muni ráða því
hver sá maður verður. Ef Sigurður
hefði misst af stjómarformennsk-
unni núna í hendur einhvers ann-
ars hefði hann þurft að kljást um
hana að ári, og þá áhættu tók
hann ekki. Stjómarformennskan er
áhrifastaða hjá félaginu og launuð.
Innan Flugleiða er talið að Sigurð-
ur hafi sóst eftir þessari stöðu fyrst
og fremst vegna metnaðar. ,Jlann
vildi þennan titil. Hann taldi sig
geta hætt sem forstjóri með sóma
og án þess að setjast í helgan stein
og stjórnað félaginu áfram úr for-
mennskunni," segir einn hluthaf-
anna. ,3igurður er líka eini maður-
inn í stjórninni sem eitthvert lífs-
mark er með og sá eini sem getur
leitt hana,“ segir þessi hluthafi.
Nú er talið líldegt að Sigurður
Helgason verði áfrcim forstjóri í
reynd, með stjómarformennsk-
unni, þótt slíkt brjóti í bága við
hlutafélagslög; sami maður má
ekki gegna báðum stöðum hjá
sama félagi ef hlutafé er meira en
300.000 krónur. Búist er við að nýr
forstjóri verði ráðinn fyrir næsta
aðalfund félagsins. En hver?
Framkvæmdastjórar Flugleiða,
fjórir talsins, em sterkustu kandí-
datamir og Hörður Sigurgestsson,
forstjóri Eimskips, á jafnframt
möguleika ef hann kærir sig um.
Líklegt er þó talið að hcinn, sem
áður réð fjármálasviði Flugleiða og
Sigurður metur mikils, vilji ekki
fara frá Eimskip sem er stöndugra
fyrirtæki en Flugleiðir.
Leifur Magnússon, fram-
kvæmdastjóri flugrekstrarsviðs,
var til skamms tíma talinn líklegur
eftirmaður Sigurðar, en ekki leng-
ur. Hann þykir ekki sérlega afger-
andi stjómandi, þrátt fyrir góða
skipuW^æfiIeika og þekkingu, en
þótti lu^%ir vegna þess að menn
töldu Sigurð vilja mann til að
stjóma í gegnum. Nú þykir hins
vegar ljóst að Sigurður vilji „sterk-
an“ mann í forstjórastólinn - ekki
„já-mann“. Af þeim þremur frcim-
kvæmdastjórum sem eftir em;
Erling Aspelund, Bimi Theodórs-
syni og Sigfúsi Erlingssyni, þykja
tveir þeir síðastnefndu koma sterk-
ast til greina. Bjöm er fram-
kvæmdastjóri fjármálasviðs og er
sagður talnaséní, kraftmikill og
fljótur að glöggva sig á stöðu mála
og taka ákvarðanir. Sigfús Eriings-
son er framkvæmdastjóri mark-
aðssviðs og nýjasta undrabamið í
fyrirtækinu. Hann hefur fyrst og
fremst unnið sér það til frægðar að
hafa tekið við New York-svæðinu
1981, þegar það var að hmni komið
og talað var um að leggja Norður-
Atlatnshcifsflugið niður, og stjóm-
að jjar hröðustu uppbyggingu sem
orðið hafi hjá íslensku fyrirtæki á
aðeins tveimur árum.
Sigurður er nú ekki jafn einangr-
aður innan Flugleiða og hann var
áður. Andstaðan sem ríkti gegn
honum á tíma uppsagnanna miklu
fyrir nokkrum ámm er nú að mestu
horfin. Hann var illa þokkaður á
erfiðleikatímum félagsins þá, en
ómaklega, að margra dómi nú.
Flugleiðamenn telja margir hverjir
að hann hafi verið raunsær, varkár
og djarfur í senn í ákvörðunum sín-
um. Þannig barði Sigurður til
dæmis í gegn aukningu á Norður-
Atlantshafsfluginu 1982 gegn mik-
illi andstöðu stjómar félagsins.
8 HELGARPÓSTUP'NN