Helgarpósturinn - 13.12.1984, Blaðsíða 18
BÓKMENNTIR
Sagnasjór Sigurðar Thor
eflir Helga Skúla Kjarlansson
Sigurdur Thoroddsen:
Eins og gengur. Endurminningar.
Sigurður verkfræðingur Thoroddsen hóf
að rita bernskuminningar sínar fyrir átta ár-
um í tilefni af samkeppni sem þá var auglýst
um minningaritun aldraðra. Tilefnið kann
að hafa ráðið því að hann skrifar mjög
breiða frásögn og atriðaríka, nærri eins og
skýrslu um minningar sínar fram til loka há-
skólanáms. Sá hluti er hér birtur eitthvað
styttur. í hjáverkum með myndlistariðkun-
um hélt hann svo áfram minningaritun
smám saman og var, er hann féll frá, búinn að
rita þætti sem hér birtast um viðfangsefni sín
fram til 1946, sem sagt ekki fram á þann tíma
sem verkfræðistofa hans var orðin verulega
umsvifamikil. Þvert á móti hafði hún lengst
af verið svo verkefnasnauð að Sigurður
bæði gat og þurfti að gefa sig að hinum ólík -
ustu viðfangsefnum, og því fjölbreyttari
verða minningarnar. Meðal annars fékkst
hann í atvinnuskyni við skopmynda- og
skyndiportrettateiknun og sat á þingi ný-
sköpunarárin fyrir Sósíalistaflokkinn. Einnig
hér er Sigurður í nokkrum skýrslugerðar-
stellingum, líkt og hann sé af samviskusemi
að taka það allt með sem lesandinn kunni að
ætlast til. Þó er hér hraðar farið yfir, miðað
við árafjölda, en í fyrri hlutanum, og samt
verður bókin doðrantur talsverður, yfir 300
síður.
En þetta kemur nú ekki svo mjög að sök,
því að Sigurði virðist bara alls ekki lagið að
skrifa þurrt. Öllum frásagnarefnum hans
tengjast lifandi viðburðalýsingar, og það er
alveg ótrúlegur fjöldi af ættingjum, kunn-
ingjum og samstarfsfólki sem ekki einungis
kemur við sögu heldur lifnar í frásögninni
sem skýrar svipmyndir, studdar tveim eða
þrem kómískum smásögum. (Mikið þyrfti
að vera nafnaskrá við svona bók.)
Aldrei vottar fyrir .því að Sigurður sé að
leggja sig eftir skáldlegri sundurgerð í máli
né stíl, heldur bara að koma efninu frá sér í
sem skýrustu formi. En þennan samþjappaða
og jafnstreyma stíl fer hann svo smekklega
með að hvergi er þreytandi og iðulega hinn
ljúfasti lestur vegna óskeikuls orðavals.
Hann hlýtur að hafa verið sagnamaður mik-
ill og samræðusnillingur, enda er það nú
venjan að listgáfa fari saman á mörgum svið-
um hjá sama manni, og mikla skemmtilesn-
ingu hefði hann getað gert úr þessari bók ef
hann hefði skrifað hana styttri.meira beitt
sér að því að skemmta en fræða.
Nú, bókin er svosem alveg nógu léttlæsi-
leg eins og hún er. Hitt er kannski lakara hve
gríðarlega óhlífinn Sigurður er við sam-
ferðamenn sína sem hann þekkir að mis-
jöfnu eða kann ljótar sögur af, jafnvel þótt
honum sé sjáanlega hlýtt til þeirra. Og þá
verður nú ekki beysin útreið þeirra (bless-
unarlega ekki mjög mörgu) sem hann bar
kala til. Mér var æðioft hugsað við lesturinn,
að feginn væri ég að það væru ekki mínir
nánustu sem um var fjallað. Á einstaka stað
runnu jafnvel á mig tvær grímur hvort svona
nokkuð teldist prenthæft. Þ.e. hvort dóttir
Sigurðar, sem handritið bjó til prentunar,
hefði átt að bregða sér í ritskoðarahlutverk-
ið og tvíhenda rauða pennann. Nei, líklega
væri það nú ekki sanngjörn krafa. En ein-
staka frágangsatriði, rithátt á erlendum
nöfnum og slettum t.d., hefði átt að sam-
ræma betur í handriti. Annars ber lítið á
hnökrum af því tæi, og prófarkir sýnast vel
lesnar.
Þetta er sem sagt minningabók af efnis-
miklu og fróðlegu tegundinni, góð sem slík,
og hún á eftir að valda lesendum sínum þeim
vonbrigðum sárustum hve mikið vantar á að
Sigurður nái að rekja feril sinn til loka.
-HSK
I
17 ->
Hvað? Hver?
Hvenær?
Hvers vegna?
Hvernig?
Tveir mætir borgarar
hafa lagt saman í bók
að þessu sinni. Þeir eru
báðir velþekktir, en vissulega
hvor á sínu sviði. Hermann
Gunnarsson er þekktastur fyrir
fréttamennsku og
skemmtimennsku. Óskar
Ingimarsson er hins vegar
kennari og þýðari. Þeir hafa
snúið saman bók sem heitir
,,1000 spurningar og svör".
Þar fást svör við ýmsu sem
brennur á vörum þjóðarinnar, svo
sem því hvað einhver Laddi heitir
fullu nafni og: Átti Tarsan
apabróðir konu og hvað hét hún?
Vitringnum, sem við á HP
styðjumst við þegar við vitum
ekki svarið sjálfir, sýndist þessi
spurning vera klaufalega orðuð.
Spurningin sé í rauninni tvær
spumingar og feli í sér eitt svar.
Svona eru þeir útsmognir, þeir
Óskar og Hemmi Gunnl
Það er forlagið Setberg sem
gefur spurningakverið út. Og það
er engu líkara en að brennandi
fróðleiksþorsti hafi gripið um sig
hjá þeirri útgáfustofnun, því
sama útgáfa gefur einnig út bók
sem heitir ,,Hvað á barnið að
heita?" — og svari hver fyrir
sig. En — í alvöru talað: Bókin
hefur að geyma hvorki meira né
minna en 1500 stúlkna- og
drengjanöfn. Karl
Sigurbjörnsson prestur tók
saman.
Bryndís Schram
skrifar um
freyjurnar
Og við seilumst enn niður
í (glat)kistu bókaflóðs-
ins: Bryndís Schram
hefur tekið sig til og rætt við
einar átta flugfreyjur, allar hinar
máetustu háloftapíur, enda
nefnist bók Bryndísar „Hátt
uppi". Á bókarkápu segir að
frásagnir dísanna einkennist af
hógværð og hispursleysi.
Hispursleysi er áreiðanlega aðal
Bryndísar — sem með þessari
bók bætir fjöður í skrauthattinn
— hún hefur fengist við margt
um dagana, verið dansari, leikari,
kennari, húsmóðir, skólastjóri,
ritstjóri og fararstjóri. Það kæmi
manni ekki á óvart þótt einhvern
tímann birtist maður með blýant
og blokk á tröppunum hjá B.S.
og panti að fá að taka við hana
viðtal í bók.
► 20
FREE
STYLE
FORMSKL TA
SKÚM íhárið?
Já — nýja lagningarskúmið
frá LORÉALI
og hárgreiðslan verður
leikur einn.
VetlV' Alca'
\ V>oVca
01 Kris^05’
18 HELGARPÓSTURINN