Íslenzk sagnablöð - 21.04.1821, Qupperneq 11
21
1821-22
22
gékk makf feirra enn hraparlegar til grunna.
I Mexíko edr Nýa Spáni feck herfor-
íngi uppreiftar manna, Iturbíde ad nafni,
mjög haftariegan framgáng. Á íkömmuin
tíma vann hann meftan hlura landfins er hann
nefndi Keifaradamid Mexiko, til hvörs
Keifara hann lét úthiópa Konúngin af Spáni,
Ferdinand ^da, ef hann vildi yfirgefa
íiit Kóngsríki og flytia fígtil nýa Spáns; Ef
hann ej vildi taka mót því tilbodi íkyldi
hvör Jieirra konúnglegu prinfa er næftr ftöd
tii erfda, og Jiad vildi |)ýdaz, verda keifarj
hins nýa ríkís. pann ayda September hélt
Itúrbíde, ædfti foríngi og hershöfdíngi
Jiefs af honum íkapada Keifaradæmis, inn-
reid fina í höfudftadinn Mexikó, eprir
ádur gjördu famkomulagi í Cordova (J»ann
24da Augufti) vid hinn Konúnglega hers-
höfdíngiaOdonjú, fem adfonnuvard med-
Jimur hinsnýíkipadaædfta ftiórnarráds(hvörs
forfeti Iturbíde var) enn dó haftarlega
fám dögum feinna (Jiann 8da October) og
nockrir meintu ad eitur hefdi dregid hann
til bana.
Sá partr af eyunni St. Dómingo (edr
nú ívo kalladri Haiti) fem enn tilheirdi
S p á n i, fagdi fig undan pefs ftiórn og qvadft
vera fiálfs fíns ordin, um árslokin 1821.
Nú hermir ryktid ad fvartir menn hafi fidan
gjört J>ar upphlaup mót upphlaupi og bylt
peim hvítu úr völdum, hvörsvegna líkindi
féu til ad J>efsi hluti eyarinnar algjorlega
íameiniz ' blámanna- og blendínga - rík-
B
inu J>ar, fem enn pá hefur fvokallada frí-
landsftiórn undir Boyers forfetu. Fyrr-
verandi undirfátar Henriks konúngs
reyndu á Jiefsu tímabili (eins og ádr var á
giíkad) ad briótaz undan hans valdi, enn
fú tilraun misluckadiz ad Jiefsu finni.
Nordur-Ameríku frílönd blómg-
vuduz enn í frid og ró, ívo Iíklegt er ad
J>au med tídinnni nái J>eim Jiroíka fem vorr-
ar heimsálfu ftærftu ríki hafa hlotid.
I Affríku var fyrrumgetid andlác
Napoleons Bonaparte á Sr. Helena
ftórtidinda meft. par á eyunni var hann
greptradr, og er hún J>annig eitt hid íkírafta
vitni um óftödugleika jardneíkrar lukku 0g
hégóina heimfins dírdar. I Marokkó var-
adi upphlaupid mót kcifaranum á fama hátt
fem fyrri; ad íönnu dó J>efs forfprakki
Ibrahim, úr fárum, enn í hans ftad var
annar Prins, ad nafni Seid, kofinn af upp-
reiftarmönnum til Jieirra foríngia, og var
hansflokkrej ennj>á gjöreyddr feinaft pegar
tilfréttiz. Á Gvíneu ftröndum, vid eig-
nir Konúngs vors J>ar, hádu Danir bardaga
vidblámenn, öndverdlega í Februarío, til
ad uppgötva og hindra heimuglegt
msnfal edr præla - verdflun í peirra um-
dæmi; vard íá ófidr J>annig fullkomlega af-
tekinn. I E g y p t a 1 a n d i framhéit fá vold-
ugi Pafcha edr landftiórnari Alí vernd finni
yfir kriftnum verdflunar- og ferda-mönnum
úrNordrálfu, og ftyrkti Jiarhjá á allanhátt
vidleitjii vífindamanna til ad grenílaz eptir