Morgunblaðið - 20.12.1962, Blaðsíða 18

13
MORCVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 20. des. 1962
— Um velferðarmál
Framhald al bls. 17.
werth og sú reynsla ,sem hún
öðlaðist þar, „lagði grundvöllinn
að öllu framtíðarstarfi hennar og
veitti henni úrslitastyrk til að
leggja út á lífsbraut þá, er hún
hafði valið", segir í ævisögu
hennar.
Sócialskólarnir hafa ekki hina
sömu stofnmenntun og djákna-
skólarnir og taka skemmri tíma,
en kenna margar hinna sömu
greina og kenndar eru í öðrum
og þriðja hluta djáknanámsins.
Námið við þá tekur 2—3 ár og
það veitir góðan undirbúning
fólki, sem ætlar sér að gegna
ýmsum fulltrúastörfum. — Auk
þess er svo háskólanám í sócio-
lógi, sem tekur álíka langan tíma
og lögfræðinám, en vísindagrein-
in er ung við háskóla Norður-
landa. Nýlega er tekið að kenna
nokkuð í þessari grein undir lög-
fræðipróf í nágrannalöndunum
og margir áhugamenn kynna sér
hana með sjálfsnámi. t
Sumir sócialskólar gera þá
kröfu að þeir, sem um inntöku
sækja hafi starfað nokkuð í vel-
ferðarstofnun, t. d. á barnaheim-
ili fyrir afrækt börn eða van-
gefin börn, áður en þeir fá inn-
göngu í hina eiginlegu sósíal-
menntun. Aðrar stofnanir gætu
auðvitað komið til greina.
Hér hjá oss veitir Fóstruskóli
Sumargjafar velferðarmenntun á
i
BALLERUP
HRÆRIVÉLIIM
Falleg
Kraftmikil
Fjölhæf
Hrærir — þeytir — hnoðar
hakkar — skilur — skrælir
rífur — pressar — malar
blandar — mótar — borar
bónar
AFBRAGÐS HRÆRIVÉL
A ÓTRULEGA HAGSTÆÐU
VERÐI.
Vegleg jólagjöf, nytsöm og
varanleg!
Góðir greiðsluskilmálar.
Sendum um allt land.
Kaupið BALUERUP
með FÖNIX-ábyrgð.
Q
OINII X
O, KORNERUP-HANSEN
Sími 12606 — Suðurgötu 10
einu ákveðnu sviði, sem er
mjög mikilvægt. Gæti sú mennt-
við hjúkrunarskólann í Kaiser-
un orðið góður grundvöllur að
hinni sérstæðu velferðarmennt-
un, sem sócialskólar veita. (Um
þetta nám, sjá bókina: Hvað
viltu verða? eftir Ólaf Gunnars-
son, 3. útg. bls. 151—153).
Barnaverndarskólinn í ósló
gerir ráð fyrir tveggja ára námi.
Inntökuskilyrði eru stúdentspróf
eða lýðháskólanám. Við hann er
nú æfingadeild, líkt og við kenn
araskóla. Skólastjóri er Mártha
Linneberg. Á öllum Norðurlönd-
unum eru tilsvarandi skólar.
Þjóðunum er ljóst hve miklu
máli það skiptir að til sé starfs-
lið, sem kann til verka þegar um
velferð barna og unglinga er að
ræða.
Hin krítiska hlið
Það nægir ekki í velferðarriki
að byggja upp góðar stofnanir ef
hverjum sem vill er heimilt að
rífa þær niður. Nú er svo í voru
landi að oss finnst sjálfsagt að
hægt sé að kalla á vernd gegn
líkamlegum ofbeldisaðgerðuni
gegn barni eða fullorðnum. Ef
drukkinn maður brytist inn á
þitt heimili eða mitt, vekti börn-
in um miðja nótt og skildi þau
eftir grátandi og æpandi af
hræðslu — og gerði þetta tvisv-
ar-þrisvar sömu nóttina, þá
mundi engum finnast það til-
tökumál þótt við hringdum á lög-
regluna og létum fjarlægja
manninn. Eða hvað finnst les-
andanum?
Allt öðru máli gegnir ef ofbeld
ismaðurinn er nógu fínn — ef
hann er t. d. persóna í leikriti,
sem flutt er í Ríkisútvarpinu. Þá
getur hann vakið krakkana nótt
eftir nótt, látið þá skjálfa af ótta
og rænt þau svefni og matarlyst.
Þetta hefir gerzt hér — og þessu
líkt hefir líka gerzt í öðrum
löndum. Listin ræðst gegn lífinu
og leggur á garðinn þar sem
hann er lægstur. „Og smæling-
inn lyftir ekki upp raust sinni
gegn yður“.
Þeir sers að almesAiingsheill-
um hyggja ,hafa þó vaknað til
vitundar um þessa hættu x öðr-
um löndum, þótt árangurinn sé
ekki alls staðar góður. Sam-
kvæmt sænskum lögum, er gildi
tóku 161, er til sálræn barna-
vernd. Það er tími til kominn
að hyggja að henni einnig hér.
Til eru foreldrar, sem taka með
sér 7—8 ára börn á kvikmynd-
ir, sem bannaðar eru yngri en
16 ára börnum. Sennilega eru
slíkir foreldrar svo heimskir að
þeir skilja ekki hvað sálræn mis
þyrming er — og lögin svo göt-
ótt að auðvelt væri að koma stór
um hópum barna í gegn um þau,
þeim til sálar- og líkamstjóns.
Menn skilja að jafnaði «kki or-
sakalögmálið í sálarlífinu, halda
að allt jafni sig þegar viðburð-
irnir eru liðnir hjá. En það er J
of mikil einfeldni. Taugaveiklun
og ýmis konar óregla á oft ræt-
ur sínar að rekja til sálræns á-
verka í barnæsku (psykisk
trauma) og það stendur ekki
nema stundum í mannlegu valdi
að bæta þann skaða. En sárastur
verður áverkinn í sál barnsins
þegar hann er veittur af ein-
hverjum nákomnum, föður eða
móður. Vesaldóm og veiklun má
einnig koma til leiðar með of
miklu eftirlæti og ofur-verndun.
Góðar mæður og aðrir barna-
vinir finna oft af næmri eðlis-
hvöt hvað er barninu hollt og
óhollt, en vegna þess menning-
arlega nauðungarfargs, sem á
oss hvílir, dofnar þessi eðlishvöt.
— Úr þessu má bæta með því að
kynna sér reynslu annarra um
víað veröld, sem lengur hafa bú-
ið undir þessu fargi en vér sjálf-
ir. Og þar vaka menn — og þeg-
ar á þarf að halda, eru ævinlega
einhverjir, er lyfta upp raust
sinni til varnar smælingjunum.
Jóhann Hannesson.
— Austurlandaför
Framhald af bls. 8.
Það, sem þér nú dýrkið óafvit-
andi, það boða ég yður...“ Við
sjáum í anda á Aresarhæð þenn-
an einmana og umkomulausa
mann, sem er sigurviss og brenn
andi í andanum. Hann er bylt-
ingarmaður, fáliðaður frumherji
nýrra lífsskoðana. En hann hefur
orðið fyrir undursamlegri reyn-
slu. Hann veit, að hann hefur
verið kallaður til starfa af þeim
guði, sem hann nú boðar. Og
honum er það fullljóst, að mann-
lífsakurinn er albúinn til sán-
ingar. Hin gömlu trúarbrögð
Grikkja, full af stórbrotnum
skáldskap og hugarflugi, veittu
ekki hrelldu og leitandi hjarta
lýðsins neina huggun. Hann
gleðst yfir því, að finna hjá
Aþeningum þrána eftir hinum
„Ókunna guði“. Hetjan, sem í
einstæðingshætti sínum stóð á
Aresarhæð og bauð heiminum
byrginn, átti framtíðina. Hans trú
fór sigrandi um heiminn. — Ég
slít upp eitt blóm á Aresarhæð
til minja um kiomu mína þangað.
Að kvöldi þessa sama dags kom
ég í eitt af fátækrahverfum borg
arinnar. íbúðarhús voru víða
mjög hrörleg, en þó var einhver
viss reisn yfir öllu og hvergi
neinn áberandi óþrifnaður. Það
var skemmtilegt að athuga götu-
lífið. Skóburstararnir sátu í röð-
um og buðu fram þjónustu. Aðrir
voru að steikja ýmsa ávexti á
Magnús Thorlacius
hæstaréttarlögmaður.
Málflutnlngsskrifstofa.
Iðalstræti 9. — Sími 1-1875
BRAGI BJÖRNSSON
Málflutningur - Fasteignasala.
V estmannaey jum.
Sími 878,
glóð, einnig kastaníukjarna. Ég
fékk að smakka á þeim og þótti
þeir sæmilegir til átu. Á Norður-
löndum munu þeir þó sjaldnast
hirtir. Souzo heitir þjóðardrykk-
ur Grikkja. Ég fékk mér eitt glas.
Mér geðjaðist ekki að bragðinu.
Það er einhver meðalakeimur að
þessum drykk. Vera má, að mað-
ur venjist honum.
Daginn eftir fórum við í þjóð-
minjasafn Aþeninga. Það er í
glæsilegum salarkynnum. Mér
þótti skemmtilegt að sjá hitt og
annað, sem ég kannaðist við af
myndum. Þarna var t.d. hin
fræga gullgríma frá Mykene og
Seifshöfuðið, sem mynd hafði
verið af framan á goðafræðinni
minni í gamla daga. Sum líkn-
eskin horfðu með kristalaugum
— og er þar ekki talað um neitt
líkingamál.
Um kvöldið kl. 10% gengum
við aftur á Akrópólis, því nú
var fullt tungl, og þá var að-
gangur leyfður að háborginnL
Annars er það ekki leyft að koma
þangað að næturlagi, því staður-
inn er hættulegur þegar dimmt
er. Enn á ný gengum við upp
stíga hæðarinnar og inn á svið-
ið. Nú í mánaskininu virtust súl-
urnar og musterin verða svo
magni þrungin og dulúðug. f
orðlausri undrun virtum við fyrir
okkur rústir þessara hvítu marm
árahofa, sem voru böðuð í fölri
birtu tunglsins. Á slíkum stund-
um verður hugurinn næmari fyr-
ir áður óþekktum skynjunum.
Það er eins og önnur tilveru-
svið verði nálægari. Einhver und
ursamleg kyrrð var ríkjandi á
staðnum — og tign. Það var
blæjalogn og hlýindi hinnar suð
rænu nætur. Himinninn hvelfdist
yfir hofðum okkar alstirndur.
Borgin umhverfis var eins og
stjörnuhaf. Þessi nótt mun okkur
öllum fullkomlega ógleymanleg
og mörgum þótti eftir á, að þeita
hafi verið eftirminnilegasti at-
burður alls ferðalagsins.
Skáldsaga GUNNARS M.
MAGNÚSS er saga um
ungt fólk — fyrir ungt
fólk.
Þetta er ástarsaga sem látin
er gerast í Reykjavík fyrir
fáum árum oð aðalpersón-
urnar eru dægurlagasöng-
konan og stjarnan upprenn-
andi, Bára Lóa, og unnusti
hennar, Börkur Jónsson, sér-
stæður piltur, sem er efni í
uppfinningamann, en kemst
í kast við lögregluna og
dómsvaldið fyrir annarra
skuld, alsaklaus, og ratar af
þeim sökum í miklar þreng-
ingar og raunir. — Þetta er
spennandi og skemmtileg
saga.
Tilvalin jólagjöf fyrir unga
fólkið. — Verð kr. 164,80.
FYRRI BÆKUR ÚTGÁFUNNAR, skáldsagan
Lífsneisti eftir Remalque og unglingabókin
Borizt á banaspjótum eftir Allan Boucher fást
enn hjá bóksöluin um land allt.
LÍFSNEISTI er stórbrotið skáldverk eftir heims-
frægan höfund. Bók sem á erindi til allra hugsandi
manna.
BORIZT Á BANASPJÓTUM er fyrstu hluti unglinga
sögu er gerist á íslandi í fornöld og segir frá Halla
á Meðalfelli í Kjós og ævintýrum hans. Höfundur
bókarinnar er ungur brezkur menntamaður sem nú
dvelzt á íslandi og er þaukunnugur íslandi og ís-
lenzkum bókmenntum. Þetta er spennandi bók sem
er tilvalin jólagjöf fyrir unglinga.
<V
BÓKAÚTGÁFAN DVERGHAMAR