Morgunblaðið - 05.11.1969, Blaðsíða 14

14
MOROUNÍBLAJÐIÐ, MIÐVIKUDAOUR 5. NÓVEMB.BR 1069
Jlltt&tittMftfrft
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfuiltrúi
Fréttastjóri
Augiýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
Áskriftargjald kr. 165.00
I lausasölu
H.f. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Srmi 10-100.
Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
á mánuði innanlands.
kr. .10.00 eintakið.
BÚRFELLSVIRKJUN
Á því leikur enginn vafi, að
þegar frana líða stundir
verður sú ákvörðun að hefja
stóriðj u og stórvirkjanir fall-
vatnanna talin merkasti at-
burður í atvinnusögu ís'lend-
inga. Samt er það staðreynd,
að þrönigsýnir atvinnustjórn-
málamenn og margháttuð
, afturhaldsöfl í þessu þjóð-
félagi hafa fram á þennan
dag barizt með hnúum og
hnefum gegn þeirri fram-
'kvæmd og ekkert lát virðist
ó áetla að verða.
Fyrir skömmu voru undir-
ritaðir samningar um að
hraða byggingu álbræðslunn-
ar og þar með að flýta fyrir
nýjum stórframkvæmdum
við virkjanirnar, samhliða
því sem rekstrargrundvöllur
þeirra batnar, eftir því sem
raforkuframleiðslan eykst.
I>essi samningur verður nú á
næstunni lagður fyrir Al-
þingi til umræðu og sam-
þykktar.
í tilefni af þessari nýju
samningsgerð hefur oddviti
afturhaldsins í þessu máii,
Magnús Kjartansson, upphaf-
ið á ný gamla sönginn um
það, hve fráleitt það væri af
Íslendingum að ráðast í þess-
ar framkvæmdir og blað
Framsóknarflokksins tekur
undir eins og fyrri daginn.
Víst er það leiðinlegt að
þurfa árum saman að deila
við þessa aðila um jafn aug-
ljóst mál og það er, hve gíf-
urlegan hagnað íslendingar
hafa af því að ráðast í þess-
ar framkvæmdir, en þó hefur
ekki orðið hjá því komizt, því
að einhverjir kynnu ella að
trúa blekkingunum um skeið,
eins og raunar gerðist meðan
unnið var að samningagerð-
inni, og ekki unnt að leggja
öll spil á borðið. Þá voru ýms
ir tortryggnir en sannfærðust
sem betur fer, áður en til
lokaafgreiðslu kom.
Mergurinn málsins er sá,
að eina áhættan, sem íslend-
ingar tóku með samningun-
um við Svisslendingana og
ákvörðuninni um byggingu
Búrfellsvirkjunar, var sú, að
virkjunarkostnaður færi fram
úr áætlun, en því miður vill
oft svo fara hér á íslandi.
Nú er hins vegar komið í ljós,
að áætlanir standast fyllilega
og byggingarkostnaður í doll-
urum fer ekki fram úr því,
sem upphaflega var gert ráð
fyrir. Þetta er sú meginstað-
reynd, sem þýðingu hefur í
þessu máli, því að allar
greiðslur ísals, bæði fyrir
raforku og eins skattgjöldin,
eru reiknaðar í dollurum.
Auk þess verður framkvæmd
unum hraðað meir en fyrir-
hugað var, og verða af þeim
sökum hagstæðari, og loks er
nú talið fullvíst, að fram-
leiðsla orkuversins verði mun
meiri en áætlað var og fram-
leiðslukostnaður á hverja
kflóvattstund þar af leiðandi
lægri.
En þegar allt þetta liggur
fyrir, eru á ný dregin upp
rykfallin rök og reynt að
telja mönnum trú um, að
glapræði sé af íslendingum
að leggja út í stórframkvæmd
ir á borð við Búrfellsvirkjun.
Hefði þó mátt ætla, að and-
stæðingar þessara fram-
kvæmda hefðu þegar orðið
sér svo rækilega til skamm-
ar, að þeir kysu að hafa hljótt
um sig.
Öll rök þessa máls eru ræki
lega rakin hér í blaðinu í
gær, þar sem sagt er frá
ræðu Ingólfs Jónssonar, raf-
orkumálaráðherra, á Alþingi,
og þess vegna óþarft að hafa
hér um málið fleiri orð.
Friðrik Ólafsson
um íslendingum hefur
tekizt að ryðja sér braut
á alþjóðavettvangi enda hlýt-
ur það jafnan að verða erfið-
leikum bundið fyrir þegna
smáþjóðar. Einn í þessum fá-
menna hópi er Friðrik Ólafs-
son, sem hefur getið sér orð
.á alþjóðavettvangi fyrir fram
úrskarandi hæfileika sem
skákmaður og raunar talinn
í hópi fremstu skákmanna
heims á undanförnum árum.
Með afrekum sínum á sviði
skáklistarinnar hefur Friðrik
Ólafsson líklega gert meira
en nokkur einn annar maður
til þess að hefja skáklistina
til vegs á íslandi og fordæmi
hans hefur orðið öðrum hvatn
ing til nýrra átaka. Þess
vegna er sérstaklega ánægju-
legt að fylgjast með frá-
bærri frammistöðu hins unga
skákmanns, Guðmundar Sig-
urjónssonar, sem tvímæla-
laust má vænta mikils af.
Friðrik Ólafsson á að baki
langan og frækilegan skák-
feril á alþjóðavettvamgi.
Hamn hefur unnið mörg og
stór afrek við skákborðið og
með því borið hróður íslands
víða um heim. Hins vegar er
augljóst, að í harðri keppni
atvimmusfcákmanna fá yfir-
burða hæfileikar Friðriks
Ólafssonar ekki notið sín
nema hann geti einbeitt sér
að skákinni. Vel má vera, að
hinn svonefndi „tungljeppi",
sem geimfarar framtíðarinnar
munu nota til ferðalaga á
tunglinu. Farartækið á að
vega tæp 200 kg., vera raf-
magnsknúið »g geta farið
með allt að 14 km. hraða á
klst. „Xungljeppinn“ á að
geta flutt tvo geimfara, tæki
þeirra og útbúnað.
ÞANN 14. nóvember nk. legg-
ur Apollo 12 af stað í tungl-
ferð með geimfarana Charles
Conrad, Jr. Richard Gordon,
Jr. og Alan L. Bean innan-
borðs. Hér sjást þremenning-
amir í geimbúningum sínum
á leið til Apollo-geimfars síns,
sem nú hvílir á trjónu risa-
vaxinnar Satum-eldflaugar á
Kennedyhöfða. Undirbúning-
ur undir tunglferðina er nú í
fullum gangi, og hefur allt
gengið skv. áætlun til þessa.
A neðri myndinni getur að
líta nýstárlegt farartæki, sem
Boeing-verksmiðjunum hefur
verið falið að smiða. Þetta er
Lýðræðislegt
stjórnarfar
Brtaizilllíu, 30. ototólber. AP.
EMILIO Garrastazu Medici, hers
Friðrik Ólafsson hafi ©kki
hug á að helga sig skáklist-
inni óskiptur. En óhikað má
fullyrða, að það er vilji ís-
lenzku þjóðarinnar allrar, að
Friðrik Ólafssyni verði gert
það kleift, ef hugur hans
stendur til þess.
höfðingi tók í dag við embætti
sem 31. forseti Brazilíu. í setning-
arræðu sinni lofaði hann m.a. að
reka friðsamlega utanrikisstefnu
og koma aftur á lýðræðislegu
stjórnarfari í landinu.
Mlediioi var tiH'niöfnidluir aif Ihiern-
iuma, sieim eiftirimiaiðluir Ooa'Ja dle
Sdlvta, seim !er sjúlkiuir oig getiur
efldki igeglnlt emibætltii teinigiujr. Hiinin
niýi Æorseti er aaniuir 3tia)lslks veilt-
irigamnianirus sem gieirðist in/nlfllytj-
anidi í Brazilíu og seitltáat atð við
suðiur fenidaimiæTÍ lamdsiinB.
I sietmdinigiainræiðlu sinmii sagði
Medlici ®ð hiamm væiri fjölslkyidlu-
miaður úr Tlamdlbiúiniaiðiairlhéinaöi. —
Hanm itletLdii það slkyildlu stinia alð
sijé svo uim aið fióílk seim hyiglgli í
aifislkelklkbuim Ihiénulðluim lainidisinis
færi efckj varftiQluita <atf efimalhiaigis-
framlfiörum í ianidiimu. Hairvn lloif-
atðii a@ igera alUt Sem í bainis viallidli
stæðii til að ibaeta íhiag bæmidia, oig
aniniarra siem liifia á iamidlbúniaði.
Medlici saigðli eiinmiiig að hanin
'tryðli á bedim ám Ihtugimymidiaíræði
iags ósaimlLynidiisi, oig á að saljia
ifiramlLeiðsOiu BrazilL'íiu uim alllian
beim. Þebtla er dkilliið á þanin vag
að tonin sé reiðiubúinm aið ihiefijia
verzliiuin við Kínia ag aulkia við-
Skipiti við ewrópislk toamimiúmiLsitia-
rJkli.