Morgunblaðið - 22.12.1972, Síða 15

MORGUtNBLAÐJÐ, 'FÖSTUÐIAQUR' 22! DESfflVlBER 1972
15
Jón Sólnes:
Vegið að ráðdeildinni
Sparif járeigendum hegnt
Jón Sólnes.
— ÉG HEF ekki heyrt eina ein-
ustu rödd úr röúum stuðnings-
manna st.jórnarinnar um hag
gamla fólksins og þess fólks,
senn iagt hefur tii hliðar spari-
fé. Sú var tíðin, að það hefði ver-
ið talað imi það í söliun Alþing-
is, hvemig verið væri að leika
þetta fólk, þegar verið var að
rseða nauðsynlegar efnahagsráð-
stafanir, seim taldar voru á tím-
um viðreisnarstjórnarinnar. JIú
virðist hins vegar sem þessi rík-
isstjóra hinna vinnandi stétta,
eins og hún nefnir sig, hafi stein
gleymt þvi, að þarna er enn ver-
ið að vega í sama knérunn,
hegna ráðdeildinni og refsa þeim,
sem lagt hafa fé í banka og spari
sjóði og með því útvegað þjóð-
inni ódýrasta rekstrarfé, sem
hún hefur tíl umráða. I>etta kom
fram í ræðu .Jóns G. Sólness á
þriðjudagskvöld, er gengislækk-
unaraðgerðir rikisstjórnarinnar
voru þar til mnríéðu.
Jón Sólnes gerðd grein fyrir
nefndaráliti s j ái fs tæðisman n a
uim gengislæk’kunarfruimvarpið.
Sagði ræðuimaður, að ríkisstjórn
in væri sundurþykk og sundur-
lyndi að auki ríkjandi innan
þeinra flokka, sem að henni
stæðu. Hún hetfði tekið við btlóm-
legu búi frá fyrrverandi ríkis-
stjórn. Verulegt fé hefði verið
til í sjóðum og verulegur tekju-
afgangur komið fram á reikn-
inginn fyrir áríð 1971 og staða
þjóðarinnar út á við verið ágæt.
Með slíkan fjárhagsgrundvöll
að baki var hægt að gera kjara-
bætur, en svo fór að siga á ógæfu
hldðina og nú væri svo komdð, að
staðreyndin blastd við, sem væri,
að kaupmáttaraukning innan-
lands, sem byggðist á greiðsdu-
halla utanríkisviðskipta, skulda-
söfnun erlendis, hallarekstri rík-
issjóðs og þjóðarbúsdns i hedld,
væri nákvæmlega eins og inni-
stæðulaiuis ávísun i banka.
Kjarabætur, sem byggðust á
slíkum forsendum, sköpuðu
felska kaupgetu og óðaverð-
bólgu, sem ávailt bitnaði fyrst
og fremst á launþegunum í land-
inu og kæmi auðv’itað verst nið-
ur á þeim, sem minna mættu sín.
Núverandi stjórnarandstæð-
ingar hefðu aldrei tjáð sig and-
víga því, að gengdsfelling út af
fyrir sig gæti ekki verið læknis-
legt hagstjórnarráð, en eins og
búið væri að núverandi gengis-
lækkun, þá læknaði hún engan
vanda.
Dæmið, sem við blasti nú,
væri að það þyrfti að færa á
milli milljarðaupphæðir og þær
yrðu ekki fæirðair til nema með
því að taka þa?r frá einhverj-
um. í>að væri því alger blekk-
ing af hálfu stjórnarfiokkanna,
að hægt væri að framkvæma
slíka fjármiunatidíærslu, áin þess
að skerða kjör aimennings. Sli’kt
vaari útilokað.
Þá væri og vafasamt, hvort
gengislækkunin kæmi að því
gagni, að unnt væri að koma
fis'kiflofenum út og að útgerð
myndi hefjast um áramót Sjádf-
ir hefðu flutningsmenn þessarar
gengisfellingar sagt, að vafe-
samt væri, að hún dygði vertíð-
ina út.
Gildandi friðunar-
ákvæði ófullnægjandi
— EF við teljum í alvöru, að frið-
anir tiltekinna svæða séu tíma-
bærar, þá eru ákvæði 3. greinar
reglugerðar frá 14. júlí sl. hvergi
nærri fullnægjandi. l»að kom í
ijós á sl. vertíð á veiðisvæðinu
milli Reykjaness og Vestmanna-
eyja, að þar hagaði fiskur göng-
nm sínum á allt annan veg en
áður hefur verið. Hann kom mjög
lít.ið inn á þetta svæði og hrygn-
ing virtist ekki hafa átt sér stað
þar í neinum mæli. Ef ástæðan
fyrir þessu er ofveiði, þá er það
alveg ijóst, að ekki má lengur
draga friðunaraðgerðir heldur eai
orðið er og að þær verða að vera
mun róttækari en framangreind
reglugerð gerir ráð fyrir.
Þetta kom m. a. fram í ræðu
Guðlaugs Gíslasonar í fyrradag,
er frumvarp um breytingu á lög-
um um bann við veiðum með
botnvörpu og flotvörpu voru til
umræðu í neðri deild alþingis.
Giiðlaugiir Gíslason.
Guðlaugur Gísflason gerði grein
fyrir breytingartillögu, sem
hamffi var fl utndinigsimaðu r að
ásamt Pétrí Sigurðssyni, semn
hljóðaði þarundg:
Á etftiir 4. gr. komi ákvæði til
bráðabirgða, seim oi'ðdst svo:
Ákvæði til bráðabirgða.
3. gr. reglugerðar nr. 189 frá
14. júlí 1972 bmeytiist og orðist svo:
Frá 1. jamiúar 1973 til ársloka
1974 skad ístlenzfkuim skipuon, sem
veiða með botnvörpu, flotvörpu
eða dragnót, bamnaðar veiðar
innain íiskveiðdiaindhelgiininar á
svæði fyrir Norðaustua-laindi, er
t aikmiarka.st að vestam atf líniu,
sem dregin er réttvísiamdi í norð-
ur frá Rifstanga (gruninhnu-*
punktur 4) og að ausdatn af iínu,
sem dregim er réttvisandi í norð-
austur af Langamesi <gruninlínu-
pumibtur 6).
Á árunum 1973 eg 1974 sikuiu
á tíimiabiliinu 10. marz tífl apríl-
loka banmaðar veiðar með öllum
veiðarfaerum á svæði fyrir Suð-
urlandi, sem afmarkast af linum,
sem dregnar eru milli eftir-
gneindra staða:
a) 63o32,0 n.br. 21”25’0 vlg.
b) 63°00’0 n.hr. 21°25’0 v.lg.
c) 63°00’0 n.br. ^^'OO’O v.lg.
d) 63°32’0 n.br. 22°00’0 vJg.
Að öðru leyti sikal ísdenzlkum
skipum, sem veiða naeð botn-
vörpu, flotvörpu eða dragnót,
heimilt að veiða ininoffi fisikveiði-
landhelgiininar, samkvæ*nt ákvæð-,
um laga nr. 62 18. maí 1967, um
bann gegn veiðum með botn-
vörpu og flotvörpu, sfbr. lög mr.
21 10. maí 1969.“
Guðlaugur Gíslasom rifjaði
upp þá siaimiþykkt fiskveiðilaga-
niefnidiar að bedma þeim tilmælum
til sjávarú tvegsráðhema, að
regiugerð uan þonsk-, ýsu- og
ufsaveiðar í nót veirði breytt hið
aillra fyrsta, þanndg að bolfisk-
veiðar í nót verði bainnaðar.
Taldi Guðlaugur, að þetta væri
eitt af þeim ákvæðum, sem
breyta þyrfti nú þegar um nœstu
áramót og kvaóst treysta því, að
sjávarútvegsráðiherra tæki það
sjónanmiið til greina.
Heimild til 100
milljón króna
lántöku vegna nýs varðskips
FJÁRVEITIN GARNEFND ger
ir það að tillögu sinni við gerð
fjáriaga, að heiniiitið verði lán-
taka að upphæð alit að 100 millj.
króna til kaupa á nýju varð-
skipi. Svo sem knnnugt er heíur
verið í gangi landssöfnun til
Landhelgisgæzlnnnar og hafa
þar safnazt nm 21,7 milljón
ir króna. Að þessu tilefni spurði
Morgunblaðið Pétur Sigurðsson,
forstjóra Landhelgisg-æzlunnar
hvað liði undirbúningi að nýju
varðskipi og sagði hann þá:
öllum er Ijóst, sem nálægt
þessum málum koma, að til gæziu
eins víðáttumikiiiar landhelgi og
við nú höfum, þarf a.m.k. 4 góð
varðskip fyrir utan smærri skip,
sem notuð eru til sérstakra
þarfa. Með góðum varðskipum á
ég við skip, sem hafa bæði nauð
syniegan hraða og sjóhæfni til
að bera og í því efni hefur Land-
helgisgæzlan i gegnum árin afl-
að sér mjög mikiliar reynslu,
sem auðvitað verður tekið tillit
til við kaup eða smíði nýs varð-
skips. Pétur sagði að málið væri
nú lengst komið að heimild til
lántöku væri fyrir Alþingi og
þegar hún væri fengin yrði strax
hafizt handa um útvegun nýs
skips — enda væri í því efni ekki
til setunnar boðið.
Tillaga um afnám
skatta af jeppum felld
FEUMVARP ríkisstjórnarinnar
um hækkim á innflutíiings-
gjaldi af bensíni, þungaskatti og
gúnmiígjaldi var samþvkkt sem
lög frá Alþingi í neðri deild
laust fyrir niiðnætti sl. miðviku-
dag. Frumvarpið var samþykkt
með 20 atkvæðum gegn 11. Til-
laga Friðjóns Þórðarsonar og
Sverris Hermannssonar um að
fella niður skatt af jeppabifreið-
um að fullu var feild að við-
höfðu nafnakalli með 20 atkvæð
nm gegn 13, sjö þingnienn voru
fjarstaddir.
Þegar fruimvarpið var endan-
fega afgreitt voru allir þinemenm
Aflþýðffiiflokksms fjarstaddir,
tivoiir þingmemn SjáŒtfsfæðis-
floflöksins og Bjaini Guðnason.
Frumvarpið kom til fj’rst’U
umræðu í neðri deiid Aiþingis
siðdegis á miðvikudag. Áðiur hef
ur verið greint frá þeim umræð-
um, er þá urðu um méiið.
begar frumvarpið koim til anin
anrar umræðu mæflti Steifán Vail-
geirssson fyrir áiiti meirihliu'ta
samgöngune’flndar, serai lagði til,
að frumvarpið yrði saoniþykikt.
Friðjón Þórðarson mœflti fyrir
neíndaráiiti mimnihliutams, sem
lagði tifl, að frumvarpið yrði
felflt. Eininiig tóku þátt í umraeð-
umim Hamniibal Vaildimarsson,
saimgönguráðherra, og íngóð'fur
Jónsson.
Fríimvarpið var sflðain sam-
þykkt umræðulaiu«i irueð 20 at-
'kvæðum geigm 11 við þriðju um-
rseðu.
Heylausir menn á miðjum vetri
í»egar grípa þarf til neyðar-
ráðstafana í góðæri, er eitt-
hvað að, sagði Oddur Ólafsson
í umræðum um gengislækkun
rí kisst j órnarinnar
— ÞEIR menn, sem tekið
hafa við stjórninni, eru ekki
búmenn. Þeir hafa orðið hey-
lausir á miðjum vetri. Þegar
grípa þarf til neyðarráðstaf-
ana í góðæri, er eitthvað að.
Ég heid, að þeir menn, sem
hafa gert sig seka um að taka
við góðu búi og klúðra því
svo á stuttum tíma, muni
varla lengi njóta trausts
þeirra kjósenda, sem léðu
þeim atkvæði sitt, vegna
þess að þeir þóttust myndu
finna nýjar leiðir gegn hverj-
um vanda, sem væru hag-
stæðari aimenningi en þær,
sem hingað til hafa verið
notaðar. Þannig komst Odd-
ur Ólafsson m.a. að orði í
umræðum um gengislækkun-
araðgerðir ríkisstjórnarinn-
ar í efri deild Alþingis á
þriðjudagskvöld.
Þingmaðurirm gat þess í upp-
hafi, að þegar merm, sem árum
saman hefðu verið í stjórntar-
andstöðu og þar útihúðað átkveðn
um etfniajhagsaðgerðum og talið
þær vera þjóðfélaginu til mesta
tjóns, kæmust síðain til vaflda
m.a. á þeiim fors.endum, að fólk-
ið í landinu liti svo á, að þeir
ættu í fórum símum nýjar leiðir
tii úrlausnar aðsteðjandi efna-
hagsvainida, bæri að líta svo á,
að forsendurinar fyrir tilvist
stjórmaj' slákra mainna værti að
verulegu leyti brostnar.
Því væri eteki að leyna, að
evffgu bk&na veeri en að núver-
andi stjórn hefði elt uppi ýms-
ar atf þeim ráðstöfunum, sem
hún hefði úthúðað mest, þegar
hún var í stjómarandstöð>u, svo
sem frestun vísitöluuppbóta,
hagræðingu visitölurmar og enn
öðru, sem hún teldi nú nauð-
synlegt að viðhafa til þess að
hafa hemil á verðbólguþróun-
iinni.
Síðan skírskotaði Oddur Ólafs-
son til ummæla eins af höfund-
um álits val'kostanefndar um
áhrif verðbölgunnar, þar sem
sagði m.a., að kaiupmáttur pen-
inganna minnkaði og grundvall-
arhlutverk gjaldmiðilsins sem
mælikvarða færi út um þúfur.
Þetta hefði ekki bara í för með
sér efmaihaigslega ringulreið,
héldur væri þetta afar siðspill-
andi og fjármagnið beindist inn
á ranigar brautir.
Það væri gjörsamlega ný
kenning, sem ekki hefði verið
beitt af núverandi stjórnar-
flokkum áður, að gengislækkun
væri til þess að varðveita kaup-
máttinn. Engum blandaðist hug-
ur um, að gengislækkun væri að
jafnaði verðbólgumyndandi og
sýnilegt væri, að verðtoólguþró-
un hefði verið mjög ör í þjóð-
félaginu síðustu mánuði.
Þá væri sýnilegt, að mikil
verðtoólga væri framundan með
þeim ráðstöfunum, sem nú væri
verið að gera. Ekki væri nóg
með, að þetta væri að öllum jafn
aði skerðing á afkomumöguieik-
um fólksins, heJdur hefðd einnig
komið fraan hjá heilbrigðisráð-
herra, að þetta væri siðspillandi
og setti ringuineið á allt siðgæð-
ismat í þjóðtfélagimu.
Segja naætti, að áhritfin aí
þessum aðigerðffun væru þegar
Oddur Ólafsson
komin í ljós, þegar einn atf þing-
mönnum srjómarflokkanma
segði sig úr þingflokki sínum,
vegna þess að stjómta væri að
framkvæma gengislækkun, en
lofaði svo að -styðja hana til þess
að geta framkvæmt sömu að-
gerðir. Þegiar hinir lærðu létu
breinglast svo fljótt, þá mætti
ekki búast við öðru en að svo
yrði í enn ríkara mæli hjá hin-
uffl óbreyttu þegnum.
Núverandi rikisstjórn tók við
góðu búi, og á siðustu 3 árum
hefðu þjóðartékjur vaxið meira
hér á landi að jafnaði en í ná-
grannalöndunum. Ekki væri að
ætla, að með vaxandi þjóðar-
tekjum og vaxandi útflutnings-
verðmætum væri mikill vandi
á höndum. En hvað hefði gerzt?
Það væru ekki búmenn, sem
tekiö heföu við stjórninni. Þeir
hefðu orðið heyiatisir á miðjum i
vetri. Þegar gripa þyrfti tdl neyð-
arráðstafana í góðæri, væri eitt-
hvað að. Þeir merm, sem §ert
hefðu sig seka um að feka við
góðu búi og klúðra þvi svo á
stuttum tím'a, myndu varla njóta
lengi trausts þeirra kjósenda,
sem léðu þeim atkvæði sitt,
vegna þess að þeir þóttust
myndu finna nýjar leiðir gegn
hverjum vanda, siem væri hag-
stæðari almenmmgi en þær, sem
hingað tii fetaðu verið ismr.