Morgunblaðið - 16.12.1977, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 16. DESEMBER 1977 11
Matthfas A. Mathiesen fjármála-
ráðherra.
a* ræða, jregar hvorttveggja er
komið inn i dæmið, útgjalda- og
tekjuauki, nemur því um 7.6
milljörðum króna. Þennan vanda
hyggst ríkisstjórnin leysa:
1) Með Iækkun rfkisútgjalda,
eins og greint hefur verið frá hér
á Alþingi, um rösklega 3.7 millj-
arða kr.
2) Með tekjuöflun upp á svip-
aða upphæð.
Skyldusparnaður
og ráðstafanir í
ríkisfjármálum
Ráðherra sagði að frumvarp um
ofanskráð efni ætti að færa ríkis-
sjóði aukin fjárráð sem næmi 1.5
milljörðum króna. Þar af gæfi
10% skyldusparnaður af hærri
tekjum um einn milljarð (láns-
fé), tvöföldun flugvallargjalds á
utanlandsferðir 300 m.kr., og
heimild til ál. gjalds á gjaldeyris-
leyfi 200 m. kr.
Frumvarp um hækkun sjúkra-
tryggingagjalds, brúttóskatts,
gæfi 1.900 m. kr. Jöfnunargjald á
innfl. sælgæti, kex og brauðvöru
300. m. kr.
Loks sagði ráðherra:
,,Þær ráðstafanir, sem hér hef-
ur verið lýst, eru nauðsynlegar til
þess að tryggja það, að þeim þjóð-
hagslegu markmiðum sem sett
voru fram 1 fjárlagafrumvarpi,
verði náð á næsta ári, auk þess
sem jafnvægi 1 ríkisfjármálum er
nauðsynleg forsenda við stjórn
efnahagsmála á næsta ári. Séu
áhrifin af þeim ráðstöfunum, sem
hér hefur verið stuttlega lýst,
dregin saman, er niðurstaðan sú,
að einkaneyzla er talin aukast á
næsta ári um 6% eða rúmlega
það, sem er svipað hlutfall og
miðað er við í fjárlagafrumvarpi.
Opinberar framkvæmdir dragast
saman um nær 9% eða nokkru
meira en samkvæmt fjárlaga-
frumvarpi. Aukning þjóðarút-
gjalda og þjóðarframleiðslu yrði
eftir sem áður svipuð og lagt var
til grundvallar við gerð fjáriaga-
AIÞMGI
frumvarps eða364% og viðskipta-
halli ekki meiri en áþessu ári.“
Tímabundið
vörugjald
Ráðherra sagði að í frumvarpi
til fjárlaga væri gert ráð fyrir því
að tímabundið vörugjald gæfi 700
m. kr. í rikistekjur. Þessi skattur
hafi fyrst verið settur á 1975 sem
timabundinn skattur og sá kostur
væri enn valinn, enda sérstakar
aðstæður varðandi nauðsyn tekju-
öflunar til að ná hallalausum
ríkisbúskap.
Fjáröflun til
vegagerðar
Ráðherra sagði benzíngjald nú
23.38 kr. á hvern lítra. Samkvæmt
lagaheimildum má hækka gjald
þetta þegar upp i kr. 29.00. Með
frumvarpi þessu væri gert ráð
fyrir að hækka gjaldið um kr. 7.50
á hvern litra umfram þessar kr.
29.00. Hins vegar er í fjárlaga-
frumvarpi hækkað framlag rikis-
sjóðs til vegagerðar þann veg, að
rikissjóður tekur í raun ekkert til
sin af hækkun benzíngjalds. Því
er ætlað að fara alfarið til þess að
bæta vegakerfið í landinu.
Jöfnunargjald
á sælgæti
Ráðherra sagði frumvarp um
jöfnunargjald á innflutt sælgæti,
kex og brauðvörur hafa tvíþættan
tilgang. Með innheimtu 40% jöfn-
unargjalds á innflutt sælgæti og
32% jöfnunargjalds á kexi væri
ísl. iðnfyrirtækjum tryggð hófleg
vernd, sem ætlað er að gildi
áfram eftir 1. jan. 1978, þegar
tollar á þessum vörum hafa að
fullu verið felldir niður, skv.
samningum. Þá á jöfnunargj. að
brúa bil milli hráefnaverðs innan-
lands, einkum á mjólkur- og und-
anrennudufti, og hráefnisverð er-
lendis. Slíkt jöfnunargjald hefur
fulla stoð í samningum sem við
höfum gert við EFTA og EBE
sagði ráðherra.
Viðbrögð
stjórnarandstöðu
Lúðvík Jósepsson (Abl) sagði
ríkisstjórnina stefna að stórauk-
inni skattheimtu. Það kæmi m.a.
fram í ákvörðun skattvisitölu,
sem þyngja myífdi tekjuskatt
verulega. Þá kæmi sjúkratrygg-
ingagjald á útsvarsgjaldstofn, og
yki skattbyrði, þvert á heit við
gerða kjarasamninga. Þessar að-
gerðir tvær gæfu ríkissjóði um 4
milljarða úr vasa skattborgara.
LJÖ deildi hins vegar ekki á
skyldusparnað á hátekjur né ben-
zíngjald, ef tryggt væri, að slíkt
gjald gengi alfarið til þess að
bæta vegakerfið.
Benedikt Gröndal (A) sagði
ekki ágreining um yfirlýst mark-
mið ríkisstjórnar varðandi halla-
lausan ríkisbúskap, viðnám gegn
verðbólgu og lækkun viðskipta-
halla. Hins vegar væri deilt um
leiðir að þessum markmiðum.
Tekjuöflunarvandinn, sem við
blasti i fjárlagadæminu, væri um
7 milljaróar. Deildi hann á þá
tekjuöflunarleiðir, er fælust i
auknum álögum á venjulegt
launafólk í landinu. Ennfremur á
þá stefnu að draga úr útgjöldum
til félagslegra þátta en auka ein-
staklingsþátt í þjóðarútgjöldum.
BGr. sagðist ekki andvígur
skyldusparnaði. Flugvallargjald
væri hins vegar gjald á æskilegar
orlofsferðir, sem tekizt hefði að
gera við almennings hæfi. BGr.
deildi og á benzínskattinn. Taldi
að skattleggja hefði átt fremur
hinar dýrari bifreiðar.