Morgunblaðið - 05.05.1982, Blaðsíða 1

40 SÍÐUR
95. tbl. 69. árg.
MIÐVIKUDAGUR 5. MAÍ 1982
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Óttazt að um 30 manns
hafi farizt með Sheffield
Hart sótt að stjórn Thatchers
Lundúnum, 4. maí. Al*.
ÓTTAZT er ad 30 manns hafi látið lífið er brezki tundurspillirinn Shef-
field varð fyrir argentínskri eldflaugaárás í kvöld, en þegar áhöfnin fór frá
borði var skipið alelda og engin von til að unnt yrði að halda því á floti
öllu lengur, sagði John Nott, varnarmálaráðherra Breta, í Neðri málstof-
unni í kvöld. Flestir sjóliðanna hafa verið teknir um borð í skip sem voru
í fylgd með Sheffield. l>á hefur verið staðfest í Lundúnum að Harrier-
orrustuþota hafi verið skotin niður í dag, þegar Bretar gerðu árás á
flugbrautina í Fort Stanley, og hafi flugmaðurinn látið lífið. Margaret
Thatcher, forsætisráðherra, er sögð niðurbrotin manneskja eftir þessar
fregnir, en i kvöld kallaði hún herráð sitt saman til skyndifundar í Neðri
málstofunni þar sem hún hafði átt í hörkudeilum fyrr um daginn vegna
árásarinnar á Belgrano og hins mikla manntjóns sem hefði orðið afleið-
ingin.
Af hálfu varnarmálaráðuneytis-
ins brezka er sagt að Sheffield hafi
verið sökkt innan 200 mílna við
Falklandseyjar. Það var frönsk
Exocet-eldflaug sem grandaði
Sheffield, en vopn þetta þýtur rétt
yfir yfirborði sjávar með hraða
hljóðsins, dregur 32 km vegalengd
og leitar sjálft uppi skotmark sitt
með innbyggðum radar.
Harrier-orrustuþotunnar, sem
Bretar misstu í dag, var ekki saknað
fyrr en að lokinni árásarferðinni til
Port Stanley, en flugbrautin þar er
nú gereyðilögð. Argentínumenn
halda því fram að þeir hafi skotið
niður tvær Harrier-þotur, en Bretar
vísa því á bug. Hin flugbrautin á
Falklandseyjum, sem er í Goose
Green, hefur líka verið eyðilögð, að
sögn John Nott, varnarmálaráð-
herra.
Uppsteytur
í Neðri málstofunni
Thatcher og Nott voru harðlega
gagnrýnd af hálfu Verkamanna-
flokksins við umræður í þinginu í
dag. Þó vildu aðeins 53 af 240 þing-
mönnum Verkamannaflokksins
krefjast tafarlauss vopnahlés og var
Michael Foot, leiðtogi flokksins,
ekki í þeim hópi. Við öngþveiti lá
þegar einn úr vinstri arminum,
Jenkins að nafni, lýsti því yfir að
með því að sökkva argentínska
beitiskipinu hefði brezka stjórnin
„framið fjöldamorð á heimshöfun-
um“. Þessu svaraði Pym utanríkis-
ráðherra með því, að Argentínu-
menn hefðu ögrað Bretum „þrátt
fyrir skýrar aðvaránir okkar og
vilja okkar til að beita valdi í eins
litlum mæli og unnt var. Viðbrögð
okkar undir þessum kringumstæð-
um voru eins óhjákvæmileg og þau
voru rétt. Það sem við sækjumst eft-
ir er ekki hernaðarleg niðurlæging
Argentínumanna heldur sigur
þeirra laga sem sett hafa verið um
samskipti þjóða.“
írar krefjast fundar
í Öryggisrádi SÞ
Þess verður vart að bandamenn
Breta hafa vaxandi áhyggjur af
ástandinu við Falklandseyjar og
hafa flestar vestrænar ríkisstjórnir
harmað örlög beitiskipsins og lýst
ótta sínum við það að átökin um
Falklandseyjar eigi enn eftir að
magnast með ófyrirsjáanlegum af-
leiðingum. I kvöld krafðist írska
stjórnin þess að Öryggisráð SÞ
kæmi saman til fundar um málið
þegar í stað og skömmu síðar sagði
Perez de Quellar, framkvæmda-
stjóri samtakanna, að hann hefði
lagt tillögur sínar fyrir stjórnir
Argentínu og Bretlands og ætti von
á svari við þeim á morgun, en ekki
væri við því að búast að Öryggisráð-
ið yrði kallað saman fyrr en þá.
Tundurspillirinn Sheffield sem Argentínumenn sökktu á S-Atlantshafi í gærkvöldi. Skipið var 3.660 tonn, smíðað 1975,
og að sögn Guðmundar Kjærnested, skipherra, af næstu stærð fyrir ofan freigáturnar af Leander-gerðinni sem voru
algengastar hér við land í landhelgisdeilunni. Áhöfn Sheffield var 280 manns. Myndin var tekin er skipið var á siglingu
við Bretland fyrir nokkru. Al‘-8imam;nd.
Peter Blaker (t.v.) hermálaráðherra Breta ásamt flotamálaráðherra Banda-
ríkjanna, John F. Lehman, er þeir hittust í I.undúnum í gærkvöldi til að ræða
um hugsanlega hernaðaraðstoð Bandaríkjanna við brezka flotann á S-Atl-
antshafi. \1’ simimvnH.
680 bjargað
af Belgrano
Mikil heift í gard Breta í Argentínu
Buenos Aires, 4. maí. Al*.
ARGENTÍNSK björgunarskip hafa
bjargað um 680 mönnum af beitiskip-
inu „Belgrano hershöfðingi", sem
brezkur kafbátur sökkti suðvestur af
Falklandseyjum í fyrrinótt. Með skip-
inu voru 1.042 menn og er enn ekki
útséð um að unnt verði að bjarga ein-
hverjum til viðbótar. Um fimmtán skip
taka þátt í björgunarstörfum og eru
sum þeirra á leið til Ushuaia, syðsta
odda Suður-Ameriku, með þá sem tek-
izt hefur að bjarga.
í Argentínu hefur gripið um sig
mikil reiði í garð Breta og í Buenos
Aires hefur mikið verið um mót-
mælaaðgerðir og kröfur um að Arg-
entínustjórn láti hart mæta hörðu.
Á mótmælaspjöldum gaf að líta
myndir af brezka fánanum, sund-
urskotnum, og yfirlýsingar um að
nú hafi Argentínumenn lært að
fórna lífi sínu fyrir Malvinu-eyjar
sínar og viti því hvernig eigi að fara
að því að drepa þá sem ætli að
hrifsa þær af þeim aftur. Þá var birt
bréf Costa Mendez, utanríkisráð-
herra, til Haigs, starfsbróður hans í
Bandaríkjunum, þar sem segir að
Argentínumenn muni ekki gleyma
því að „á einni mestu örlagastundu í
sögu sinni" hafi Bandaríkin skipað
sér að baki „ríkis úr öðrum heims-
hluta og tekið þátt í ofbeldisráða-
gerðum þess“.
Ný uppþot - útgöngubann
og hert herlög í Póllandi
N arsjá, 4. maí. Al\
TIL NÝKRA uppþota kom í Póllandi í
dag, en herstjórnin í landinu fyrir-
skipaði nýtt útgöngubann og ýmis
önnur bönn í Varsjá og fleiri borgum
í samræmi við herlögin, en hert
ákvæði þeirra koma í framhaldi af
óeirðunum í gær. Af hálfu herstjórn-
arinnar er því lýst yfir að 1.372 hafi
verið teknir höndum og að a.m.k. 72
lögreglumenn hafi hlotið meiðsl i
átökum við stuðningsmenn Sam-
stöðu, en samkvæmt sömu heimild er
enn ekki vitað hversu margir óbreytt-
ir borgarar hafa særzt.
Að sögn innanríkisráðherra her-
stjórnarinnar, Kiszczaks, urðu al-
varlegustu átökin í gær í Varsjá, en
alls sauð upp úr í 13 borgum. Víð-
ast hvar var endi bundinn á átök
þessi í gærkvöldi, en í bænum
Szczecin kom aftur til óeirða í dag.
Óeirðirnar í gær og í dag eru hinar
mestu síðan herlög voru sett í Pól-
landi 13. desember sl., en sl. sunnu-
dag var aflétt útgöngubanni og
ýmsum ákvæðum herlaganna öðr-
um. Innanríkisráðherrann sagði í
dag, að Samstaða hefði brugðizt
því trausti sem stjórnin hefði sýnt
með því að slaka á ákvæðum her-
laganna og væri ekki ætlunin að
taka slíka áhættu á næstunni.
Þegar íbúar pólskra borga komu
á kreik í morgun voru ummerki
átakanna víðast hvar horfin. Haig
utanríkisráðherra Bandaríkjanna
sagði i Washington í dag, að efna-
hagslegar refsingar Reagan-
stjórnarinnar hefðu æ alvarlegri
afleiðingar fyrir Sovétríkin og
herforingjastjórnina í Póllandi, og
kynni efnahagslegt hrun Póllands
að vera skammt undan.
Afganistan:
Talið að fjöldi
sovézkra her-
manna hafi
látizt í öflugri
sprengingu
Islamabad, 4. mai. Al\
GÍFURLEG sprenging varð í sov-
ézkri herstöð í Afganistan hinn I.
mai. Talið er að margir hafi látið
lifið en upplýsingar þar að lútandi
liggja ekki á lausu. Atburður þessi
átti sér stað í borginni Qala-E-
Ghazi, en af hálfu leppstjórnar
Sovélntanna í Kabúl er sagt. að
sprenging hafi orðið fyrir hand-
vömm verkamanns sem var að
huga að sprengjubirgðum. Margir
eru þeirrar skoðunar að flokkur
andspyrnumanna, sem vitað var
um í nágrenninu þegar sprenging-
in varð, hafi skotið að herstöðinni
og hitt sprengjugeymslu.
í kjölfar hátíðahalda í lok
apríl í tilefni þess að fjögur ár
voru liðin frá því að kommúnist-
ar tóku völd í Afganistan hafa
orðið átök og erjur víða í land-
inu, m.a. í Herat, sem er
skammt frá landamærum írans.