Morgunblaðið - 05.05.1982, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. MAÍ1982
Elín J. Jónsdóttir Richter skrifar frá Þýzkalandi
Sósíaldemókratar
Vestur-Þýzkalands í vanda
Flokksþing SPD
í Míinchen
Efst á baugi í stjórnmálaheimin-
um í Vestur-Þýzkalandi um
þessar mundir er flokksþing
SPD, sem fram fór í Miinchen
dagana 19.—23. apríl. Flokk-
urinn SPD (sozialdemokrat-
ische Partei Deutschlands),
sem situr í ríkisstjórn ásamt
FDP (freie demokratische
Partei) á við margvísleg
vandamál að etja. Innan
flokksins ber mikið á riðlum,
sem veikir stöðu hans út á
við. Sem stjórnarflokkur
stendur hann andspænis
sömu vandamálum sem flest
vestræn ríki glíma við; at-
vinnuleysi, efnahagsvanda-
mál, umhverfisvandamál o.fl.
o.fl. Fylgi flokksins meðal
kjósenda rýrnar stöðugt, og
lítill vafi leikur á, að ef kosn-
ingar væru á næsta leiti,
ættu þeir flokksfélagar ekki
afturkvæmt í ráðuneytin í
Bonn. Síðustu skoðanakann-
anir, sem birtar voru um líkt
leyti og flokksþingið hófst,
sýndu, að aðeins rúmlega
30% kjósenda myndu kjósa
SPD núna, en í kosningunum
í október 1980 hlaut hann
rúm 40% atkvæða. Fylgi
hinna flokkanna vex að sama
skapi, og jafnvel „litlu flokk-
arnir", svo sem FDP og
„grænu flokkarnir", eiga vax-
andi vinsældum að fagna.
Skilyrði fyrir því að fá sæti á
þingi, er að fá a.m.k. 5% at-
kvæða, en FDP hefur yfirleitt
náð því takmarki með naum-
indum. „Grænu flokkarnir",
en aðalmálefni þeirra eru
umhverfismál, hafa ekki átt
sæti á sambandsþinginu til
þessa; aftur á móti eiga þeir
fulltrúa á nokkrum lands-
þingum.
En snúum okkur nú að flokks-
þinginu. Þátttakendur voru
um 400 talsins auk 40 flokks-
stjórnarmanna, um 1000
blaðamanna og 4000 inn- og
erlendra gesta. Þrátt fyrir
þennan fjölda var sem þeir
hyrfu í gímald Olympia-
íþróttahallarinnar í Mun-
chen, enda horfðu ræðumenn
yfir 10.000 tóm sæti!
Þingið hófst með ræðu formanns
flokksins, Willy Brandt.
Hann nýtur enn mikils álits
og virðingar flokksfélaga
sinna, þrátt fyrir að þeir séu
æði sundurleitur hópur og
þrátt fyrir þverrandi áhrif
hans í ríkisstjórninni sjálfri.
Með ræðu sinni tókst Willy
Brandt að hrífa áheyrendur
með eldmóði sínum. Hann
reyndi síður en svo að breiða
yfir sannleikann um hið
sorglega ástand innan flokks-
ins, heldur gagnrýndi það
óhikað, en hafði samtímis lag
á að telja kjark í flokksfélaga
sína og vekja bjartsýni þeirra
og vilja til að sýna meiri
samstöðu og vi~na þar með
traust kjósenda aftur. En
hætt er við, að sá eldmóður
endist ekki lengi, þegar til
kastanna kemur.
Á öðrum degi þingsins tók Hel-
mut Schmidt, kanslari, til
máls. Schmidt hefur í mörg
horn að líta og stendur oft í
eldlínunni. Annars vegar
verður hann að standa sig
sem fremsti maður i stjórn
landsins. Þrátt fyrir gott
samstarf hans og Hans-
Dietrich Genscher, utanrík-
isráðherra og formanns FDP,
eru oft vandkvæði á að sam-
ræma skoðanir beggja
stjórnaraðila, og „litli bróðir"
er SPD ósjaldan Þrándur í
Götu ef um meiri háttar mál-
efni er að ræða. Og það verð-
ur að hafa „litla bróðurinn"
FDP góðan, því að án hans
væri SPD ekki í stjórn. Hins
vegar er staða Helmut
Schmidt gagnvart flokknum
sjálfum spennu þrungin;
hann sætir ákafri gagnrýni
flokksfélaga sinna fyrir
stjórnarstarfið. Ræða Hel-
mut Schmidt var að mestu
leyti yfirlit yfir störf ríkis-
stjórnarinnar það sem af er
þessu stjórnartímabili. Eins
og Brandt hvatti hann
flokksbræður sína til að sýna
meiri samstöðu en fyrr og
styðja stjórnarstarfið, en
hann nær ekki eins miklum
tökum á áheyrendum sínum
og Brandt.
Á flokksþinginu voru síðan öll
þau málefni tekin fyrir, sem
eru mönnum efst í huga og
hver ályktunin af annarri
gefin út. Vandann, að ráða
bug á atvinnuleysinu, ber þar
hæst, en nú eru tæpar 2
milljónir manna í Vestur-
Þýzkalandi atvinnulausar.
Ýmislegt hefur verið hugleitt
til úrlausnar, en allt kostar
peninga og ríkiskassinn er
galtómur. Talað hefur verið
um að fækka vinnustundum
úr 40 í 35 á viku og að senda
vinnuþega fyrr á eftirlaun, en
eftirlaunaaldurinn er nú
63—65 ár hjá körlum og 60 ár
hjá konum. Flokksþing SPD
gerði þá ályktun, að krefja
skattgreiðendur um tíma-
bundna greiðslu fram yfir
venjulega skatta, og færi sú
greiðsla hækkandi með
hækkandi tekjum til að fjár-
magna hvað sem svo verður
gert til að draga úr atvinnu-
leysinu. En aukin álagning á
skattgreiðendur mætir and-
stöðu FDP, svo að endanleg
ákvörðun verður vart tekin á
næstunni — og á meðan
eykst vandinn frá degi til
dags.
Ennfremur voru tekin til með-
ferðar umhverfismál og
spurningin um kjarnorkuna,
en það er einmitt hún, sem
veldur hvað mestum deilum
innan SPD-flokksins, enda er
um viðkvæmt mál að ræða.
Að lokum var samþykkt að
stöðva ekki byggingu kjarn-
orkuvera, en þessi samþykkt
var takmörkuð við árið 1990,
en þá er óvíst hvað hægt er
að gera við úrganginn, sem
myndast við vinnslu kjarn-
orkunnar.
Mönnum hitnaði heldur betur í
hamsi, er varnarmálin voru
tekin fyrir — hér nær ágrein-
ingurinn hámarki. Menn eru
ekki á eitt sáttir um, hvort
halda skuli fast við ákvörðun
NATO frá 1979 varðandi
gagnkvæma afvopnun, en að
lokum var samþykkt á
flokksþinginu að styðja ríkis-
stjórnina í þessu máli, sem
sýndi NATO fullan stuðning
á sínum tíma.
Við kosningu nýrrar stjórnar
SPD hlaut Willy Brandt yfir-
gnæfandi meirihluta at-
kvæða er hann gaf kost á sér
til áframhaldandi for-
mennsku. Skipan annarra
flokksstjórnarmanna helzt
einnig að mestu leyti óbreytt.
í þessu greinarkorni hefur verið
stiklað á stóru, enda er hvert
málefni, sem um var rætt,
viðameira en svo, að því verði
gerð skil með nokkrum orð-
um. I næstu greinum mun ég
gera mér far um að skýra frá
því helzta, sem vekur umræð-
ur og umhugsun fólks hér í
landi.
Samtök íbúðareigenda við Gnoðarvog:
Mæta ekki á fundi
Alþýðubandalagsins
„ÞAÐ HEFIJR verið rætt meðal
stjórnarmanna í Samtökum íbúðareig-
enda við Gnoðarvog, að halda annan
fund og boða félagsmenn og alla
borgarfulltrúa á hann. Við viljum und-
ir engum kringumstæðum færa
ágreining um byggð á Sogamýrar-
svæðinu niður á flokkspólitískt plan,“
sagði Árni Bergur Eiríksson, einn
þriggja manna í framkvæmdastjórn
Samtaka íbúðareigenda við Gnoðar-
vog í samtali við Mbl., vegna bréfs
Svavars Gestssonar, formanns Al-
þýðubandalagsins, og Sigurjóns Pét-
urssonar, forseta borgarstjórnar, þess
efnis, að Alþýðubandalagið hefði
ákveðið að efna til fundar með íbúum
Vögahverfis um íbúðarbyggð á Soga-
mýrarsvæðinu.
75 ára 1 dag
ÞÓRLINDUR Magnússon, fyrrver-
andi skipstjóri á Eskifirði, er 75
ára í dag. Afmælisbarnið verður á
heimili dóttur sinnar, Hólagötu
42, Vestmannaeyjum, á afmælis-
daginn.
„Ástæða þess, að við skrifuðum
félagsmálaráðherra og forseta
borgarstjórnar bréf, var, að við
höfðum ekkert svar fengið frá borg-
arstjórn við okkar athugasemdum
um skipulag í Sogamýri og töldum
að óhætt yrði að skrifa tveimur
æðstu mönnum skipulagsmála í
embættisnafni, en ekki sem
flokkspólitíkusum," sagði Árni
Bergur.
Framkvæmdastjórn samtakanna
var sent bréf þessa efnis og sendu
samtökin eftirfarandi svar: „Því
miður getum við ekki gengið að boði
yðar um fund í nafni Alþýðubanda-
lagsins þar sem fjallað yrði um
skipulagsmál Sogamýrarsvæðisins.
Forsendur fyrir því eru eftirfar-
andi:
1. Ætlunin með bréfi okkar var
sú að rætt yrði við stjórn okkar
samtaka um borgarafund, sem
boðaður yrði í nafni horgarstjórnar
og skipulagsyfirvalda en ekki í
nafni neins ákveðins stjórnmáia-
flokks.
2. I okkar samtökum er fólk úr
öilum stjórnmálaflokkum og þess
vegna viljum við, að á borgarafundi
um skipulagsmál Sogamýrarsvæð-
isins njóti allar skoðanir sannmæl-
is, hvar í flokki sem menn standa.
Þess vegna viljum við að á fundinn
verði boðaðir borgarfulltrúar frá
öllum fjórum stjórnmálaflokkunum
svo og fulltrúar skipulagsyfir-
valda.“
Samtökin fóru þess á leit við
Svavar og Sigurjón, að boðað yrði
til fundarins í Glæsibæ í dag í nafni
Samtaka íbúðareigenda við Gnoð-
arvog og að samtökin boðuðu alla
aðila sem þau teldu nauðsynlegt að
fundinn sætu. Þessari bón samtak-
anna var hafnað.
Rausnarleg gjöf
til Steinahlíðar
STEINAHLÍÐ, sem er í eign Barna-
vinafélagsins Sumargjafar, hefur bor-
ist höfðingleg gjöf til minningar um
Jón Andrésson frá Minna-Hofi,
Gnúpverjahreppi, Árnessýslu, en hann
er látinn fyrir nokkrum árum.
Björn Jóhannesson, verslunar-
maður, Laugavegi 85, afhenti stjórn
Sumargjafar í dag, 30. apríl, gjöf að
upphæð kr. 110 þús. f.h. systur Jóns,
sem gat ekki verið viðstödd vegna
tasleika. (Kréttalilkynnine.)
Humarvertíðin hefst 24. maí nk.
ÁKVEÐIÐ er að humarvertíö hefjist
hinn 24. maí næstkomandi og að þessu
sinni verður heimilt að veióa 2700 lest-
ir, sem er sami afli og á síðustu vertið.
Vertíðin má lengst standa til 15. ágúst.
í fréttatilkynningu frá sjávarút-
vegsráðuneytinu segir, að humar-
leyfi verði aðeins veitt bátum, sem
eru minni en 105 brúttólestir.
Stærri bátar geta þó fengið leyfi til
humarveiða, séu þeir búnir 400 hest-
afla aðalvél eða minni. Bátar, sem
fá leyfi til humarveiða fá ekki leyfi
til síldveiða í hringnót á hausti
komanda.
Sömu reglur gilda um lágmarks-
verð humars, gerð humarvörpu og
skýrslugerð og gilt hafa undanfarin
ár.
Umsóknir um humarveiðileyfi
þurfa að hafa borist sjávarútvegs-
ráðuneytinu fyrir hinn 12. maí
næstkomandi og verða umsóknir,
sem berast eftir þann tíma ekki
teknar til greina.