Morgunblaðið - 22.02.1997, Blaðsíða 45
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 22. FEBRÚAR 1997 45
AÐSENDAR GREINAR
Mínnka þarf launamismun
ÞAÐ STEFNIR í
vinnudeilur. Það þarf
að hækka lægstu
launin alveg sérstak-
lega, það hefur líka
heyrst áður.
Nú er talað um að
lægstu taxtarnir þurfi
að komast í 433 kr.
eða er kannski bara
verið að tala um 389
kr.! Út af því er lagt
að það kosti 30% óða-
verðbólgu.
Það er karpað um
að fá bónus og aðrar
umsamdar og óums-
amdar greiðslur inn í
taxtana og það er
karpað um að þeir, sem hafi tekið
námskeið og hækkað sig þannig,
verði að fá að halda því.
Það hefur margsannast að í
einu fyrirtæki, sama hvort það
er stórt eða lítið, eru allir jafn
nauðsynlegir hvort sem það er
skúringaskólpmeistarinn, meina-
tæknirinn, vélstjórinn, verkamað-
urinn eða framkvæmdastjórinn.
Það hefur líka margsannast að
hvort sem það er skólpmeistarinn,
vélstjórinn eða verkamaðurinn
sem leggja t.d. niður vinnu, þá
er fyrirtækið oftast óstarfhæft.
Líka má benda á, að þessir aðilar
eru ekki endilega alltaf ómiss-
andi. Ef einhver þeirra veikist þá
er því líka oft bjargað. Þá kemur
það stundum í ljós, að ekki skilur
mjög mikið á milli manna. Það
er ekki látið ógert sem gera átti
í dag af því að framkvæmdastjór-
ann vantar, þótt verk-
stjórinn veikist er
unnið. Vandinn er
ekkert minni, ef vant-
ar verkamennina eða
skúringaskólpmeist-
arann.
Það þarf, trúi ég,
ekkert að deila um
það, að allir séu nauð-
synlegir í þessari okk-
ar íslensku þjóðar-
keðju.
Hvers vegna að
leggja alltaf áherslu á
launamismun? Er það
vegna þess að ekki
væri líðandi, að litli
maðurinn væri
kannski kominn, áður en nokkur
veit af, á stóran jeppa eða er þetta
forvarnarstarf svo að stóri maður-
inn þurfi ekki að þjást af því að
aka um á Lödu.
Námskeið o.fl. þyrftu ekki endi-
lega að skapa launamismun. Hafi
einhver kostað til þess sjálfur má
alveg hiklaust telja að hann njóti
þess þó að hann fái sömu hækkun
og hinn sem ekki fór á námskeið.
Það er nefnilega málið, að vinnu-
veitandinn hefur fullt frelsi til að
leggja sitt af mörkum svo að báð-
ir geti staðið jafnfætis.
Námskeið þurfa alls ekki að
vera í þeim dúr að þau séu beinlín-
is gerð til þess að hækka launin.
Þess eru mörg dæmi, að fólk sem
hefur menntun fyrir, þarf á nýjan
leik að afla sér menntunar til þess
eins að geta verið með. Oft kostar
vinnuveitandinn slíkt. Ef nú vinnu-
Ef við höldum áfram að
auka launamismun, seg-
ir Reynir Bergsveins-
son, munu ofbeldi, eitur-
lyf, einelti og jafnvel
atvinnuleysi aukast.
veitandanum finnst að eitthvað
vanti á að sá, sem ekki hafði far-
ið á námskeið, vinni það sem til
er ætlast eins og við á, er þá ekki
vinnuveitandinn ftjáls að því að
semja um að bjóða þeim sama upp
á námskeið án þess að það hækki
launin?
Við öll hérna í ættinni minni
(þjóðarsálinni) höfum undanfarið
verið að leggja ofuráherslu á að
kveða niður ofbeldi, komast fyrir
rætur eiturlyfjavandans, koma í
veg fyrir einelti, minnka atvinnu-
leysi o.fl.
Við komumst kannski ekki alla
leið í því öllu með því að hækka
lægsta kaupið úr 300 kr. í rúmar
400 kr. á tímann, en það væri
mjög gott skref.
Hitt er jafnvíst, eins og að sólin
kemur upp og sest aftur, að ef
við höldum áfram að auka launa-
mismun, þá munu ofbeldi, eitur-
lyf, einelti og jafnvel atvinnuleysi
aukast.
Einhveijum finnst kannski það
vera öfugmæli, að hækkun lægstu
launa dragi úr atvinnuleysi, en það
kæmi upp sá flötur að fleiri gætu
eignast húsnæði og svo má reikna
með því að sá fjöldi sem fengi nú
loksins laun gæti bætt á sig
kannski togarafarmi af spiki. Þá
þarf þar á eftir margar pyntingar-
stöðvar til að losna við það aftur.
Batnandi horfur ungs fólks með
aukinni atvinnu, við að pynta
pabba og mömmu o.fl., leiða það
af sér að bjartsýni þeirra almennt
verður ofurlítið meiri og ofurlítið
færri falla í farveg vonleysis.
WICANDERS
GUMMIKORK
í metravís
• Besta undirlagið fyrir trégólf
og linoleum er hljóðdrepandi,
eykur teygjanleika gólfsins.
• Stenst hjólastólaprófanir.
• Fyrir þreytta fætur.
WICANDERS
GUMMIKORK róar gólfin niður!
PP
S.CO
I rúllum - þykktir 2.00 og 3.2 mm.
Þ. ÞORGRÍMSSON & CO
ÁRMÚLA 29 • PÓSTHÓLF 8360 • 128 REYKJAVÍK
SÍMI553 8640 • 568 6100
Reynir
Bergsveinsson
Einelti kemur fram í ýmsum
myndum, dæmi eru um að kennar-
ar í skóla hampi nemanda sínum
af því hann sé af ríku fólki kominn
og hinir nemendurnir tóku upp
einelti sem andsvar við snobbinu.
Sífellt breikkandi bil milli hærri
og lægri launa, leiðir af sér mis-
mun í skóla eins og annars staðar.
Ef við ætlum áfram að heita
ein þjóð í einu landi þá þarf að
stöðva ferðina um þá óheillabraut,
sem leiðir af sér síaukinn mismun.
Af hveiju þarf Siggi alltaf að
vera með múður og segja „Palli
fékk 20 kr. hækkun, þá verð ég
að fá 40 kr.
Styðjum nú loksins öll við bakið f
á Palla, hann þarf eins og Siggi ‘
að geta horft á stöð 1, 2, 3 og 4
og náð sér í eitthvað gott að borða.
Strákar og stelpur, áfram ís-
land.
Með baráttukveðju.
Höfundur er atvinnulaus
atvinnurekandi.
BÓKHALDSHUGBÚNAÐUR
fyrir WIND0WS
Sjáðu nýjan frábæran
hugbúnað:
g] KERFISÞRÓUN HF.
Fákafeni 11 - Sími 568 8055
www.treknet.is/throun
I
I
Maður lítílla
sanda og
lítilla sæva!
ÞETTA íslenska orðtæki hefur
oft verið notað um þá, sem hafa
brúnina á eldhúsborðinu sínu, sem
sjóndeildarhring. Það hefur aldrei
verið litið á það sem merki um víð-
sýni, enda ætla ég ekki að væna
hæstvirtan iðnaðarráðherra, Finn
Ingólfsson, um slíkt athæfi. Auðvit-
að ber það ekki vott um víðsýni að
hrúga hér inn í landið hveiju álver-
inu á fætur öðru en hundsa algjör-
lega það sem heitir íslensk nýsköp-
un og frumkvæði.
Ef hæstvirtur iðnaðar-
ráðherra, Finnur Ing-
ólfsson, fengi að ráða,
segir Ægir Geirdal, þá
færi allt í gang, jafnvel
strax á morgun.
Kínveijar eru að velta fyrir sér
að setja upp hér álver. Columbia
fyrirtækið ætlar að setja hér upp
álver. Norðmenn eru að hugsa um
að setja hér upp álver. Atlantsál-
hópurinn er aftur kominn á stjá að
setja hér upp álver. Elkem og Sumi-
tomo, minnihlutaeigendur í járn-
blendinu á Grundartanga, vilja
stækkun. Íslenska álfélagið, með
Svisslendinga í broddi fýlkingar eru
að stækka álverið. Ef hæstvirtur
iðnaðarráðherra, Finnur Ingólfsson,
fengi að ráða færi allt í gang að
setja þetta allt upp, jafnvel strax á
morgun. Það kemur til með að kosta
íslensku þjóðina tugi milljarða
skuldsetningu að koma þeim virlq'-
unarframkvæmdum af stað til þess
að anna orkuþörf allra þessara stór-
iðjufyrirtækja. Það er engin trygg-
ing fyrir því að þessi fyrirtæki komi
til með að skila hagnaði. Auðvitað
getur hæstvirtur iðnaðarráðherra,
Finnur Ingólfsson, reiknað fjand-
ann ráðalausan og skilað svipuðum
útreikningum og hann gerði til þess
að sýna fram á að verkamenn í
Straumsvík hefðu 40% hærri laun
en gengur og gerist annars staðar.
Þeir útreikningar verða eflaust til
þess að alþjóð falli fram og tilbiðji
stóriðjuguðinn.
Það er staðreynd að stóriðju-
rekstur á íslandi hefur gengið frek-
ar erfiðlega og engan veginn á vís-
an að róa í slíkum efnum. Það er
einkennilegt að allir þessir aðilar
vilja ekkert gera til þess að efla
atvinnu í sínum heimalöndum, með
því að setja upp þessar „umhverfis-
vænu“ verksmiðjur í sínum land-
búnaðarhéruðum. Það vekur óneit-
anlega furðu, að á sama tíma og
atvinnuleysi fer vaxandi í Þýska-
landi, þá selja þeir til niðurrifs „um-
hverfisvæna, atvinnuskapandi ál-
verksmiðju", sem á svo að setja upp
í miðjum Hvalfirðinum.
Það væri hægt að gera miklu
betri hluti og skapa fleiri störf, ef
þeir milljarðar, tugir milljarða, sem
virkjanir koma til með að kosta, í
nýsköpun hvers konar t.d. í iðnaði
og ferðaþjónustu. Þessi barátta,
sem hafin er gegn hinum „umhverf-
isvænu“ álverum hæstvirts iðnaðar-
ráðherra, Finns Ingólfssonar, skilar
sér í þeim árangri að það kemur
ekkert álver í Hvalfjörðinn eða í
aðrar náttúruperlur íslands. Col-
umbia kemur aldrei í Ilvalfjörðinn
og hæstvirtur iðnaðarráðherra,
Finnur Ingólfsson, situr ekki annað
kjörtímabil.
Höfundur er listamaður.