Morgunblaðið - 23.05.1997, Blaðsíða 2

2 FÖSTUDAGUR 23. MAÍ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Niðurstöður samræmdra grunnskólaprófa liggja fyrir
Meðaleinknnn í stærð-
fræðiprófínu var 5,1
NIÐURSTÖÐUR samræmdra prófa
liggja nú fyrir og verða birtar þeg-
ar allir grunnskólar landsins hafa
fengið þær í hendur, sem ætti að
verða einhvern tíma í næstu viku,
að sögn Þórólfs Þórlindssonar, for-
stöðumanns Rannsóknastofnunar
uppeldis- og menntamála.
Sé miðað við að einkunnir séu
gefnar í heilum tölum eins og á
síðasta ári er meðaleinkunn á
stærðfræðiprófinu nú 5,1 og er þá
tekið tillit til athugasemda sem
komu fram við dæmi 44. í fyrra
var meðaleinkunnin 5,4. í ár er
gefið í heilum og hálfum tölum en
til þess að samanburður við fyrra
ár sé marktækur hafa einkunnir
verið umreiknaðar á sama mæli-
kvarða.
Þórólfur segir ljóst að prófið í
ár hafi verið lengra en í fyrra og
að vissulega hafí verið erfið dæmi
í því en þau hafi hins vegar ekki
verið aftast. Hann segir einnig að
á því sé enginn vafi að erfiðara
hafi verið að fá 10 nú en í fyrra.
Sjö milljóna
króna fjár-
dráttur
FLUTNINGAMIÐSTÖÐ Norður-
lands, FMN, hefur kært fyrrverandi
framkvæmdastjóra fyrirtækisins
fyrir rúmiega sjö milljóna króna
fjárdrátt og hefur verið óskað eftir
opinberri rannsókn á málinu. Fram-
kvæmdastjórinn fyrrverandi hefur
játað að hafa dregið sér fjármuni
og lýst sig fúsan til að aðstoða við
að upplýsa málið og endurgreiða
félaginu.
Ólafur Ólafsson, stjórnarformað-
ur FMN, sagði í samtali við Morg-
unblaðið að mál þetta hefði borið
mjög hratt að. Hinn ákærði var
ráðinn framkvæmdastjóri FMN í
júní 1995 og sagði hann upp starfi
sínu 8. apríl síðastliðinn að ósk
stjórnar FMN, en að sögn Ólafs
hafði þá ekkert komið í ljós sem
benti til þess að hann hefði dregið
sér fé.
Við innri endurskoðun félagsins
hefðu hins vegar vaknað grunsemd-
ir um að ekki væri allt með felldu
í rekstrinum og sá grunur hefði
síðar verið staðfestur af endurskoð-
anda féiagsins.
Síðan megi deila um hvort það sé
gott eða slæmt. Samkvæmt athug-
un trúnaðarmanna virðist sem
50-70% nemenda hafi verið farin
út áður en próftímanum lauk.
17 nemendur fengu 10
Við athugun RUM hefur komið
í ljós að útkoman úr fyrri hluta
prófsins er lakari en í fyrra og seg-
ir Þórólfur það koma mjög á óvart.
Líklegra hefði verið að seinni hlut-
inn hefði komið verr út nú vegna
tímahraks en svo sé ekki að sjá.
Algebra er skylda á prófínu í
ár en var val í fyrra. Þessi breyting
leiðir til þess að einkunnin verður
lægri en í fyrra. Því segir Þórólfur
ekki annað hægt að segja en að
niðurstaðan í ár sé mjög svipuð,
og þá hvað varðar meðaleinkunn,
en hins vegar sé dreifing einkunna
önnur. Nú fá alls 17 nemendur tíu
á móti 60 í fyrra. Til að kanna
áhrif mögulegs tímahraks var próf-
að að reikna út einkunnina með
því að sleppa síðustu 20% prófsins
JAAK Allik menningarmálaráð-
herra Eistlands, er staddur hér á
landi í opinberri heimsókn ásamt
stjórn eistneska menningarsjóðs-
ins. Björn Bjarnason menntamála-
ráðherra tók á móti ráðherranum
í menntamálaráðuneytinu í gær
og á fundi með embættismönnum
þar var rætt um fjármögnun og
stuðning við íslenska menningu.
Að loknum fundinum var haldið
en það breytti að sögn Þórólfs
engu, meðaleinkunnin varð sú
sama, 5,1.
Þórólfur segir rétt að prófið nú
hafi verið nokkuð frábrugðið því í
fyrra og því sé spuming hvort nem-
endur hafi verið nógu vel undirbún-
ir. „í ljósi þess finnst mér vel koma
til greina að hækka einkunnir upp
að óvissumörkum sem eru 0,4 stig,
þannig að allir nemendur hækki um
0,4. En það er ekki hægt að hækka
einkunnirnar á neinum faglegum
grunni. Það er engin leið að segja
að þetta hafi verið vont próf eða
of þungt og tímahrakið sést heldur
ekki í prófmu, hvemig sem leitað
er. Það er því mjög erfitt að fara
að gera einhveijar björgunarað-
gerðir þess vegna,“ segir hann.
Þórólfur segir skólastjóra fram-
haldsskólanna ráða hvernig þeir
vega og meta einkunnir úr sam-
ræmdum prófum og skólaeinkunnir
og því telur hann umræðu um ógild-
ingu prófanna á misskilningi
byggða.
í Alþingishúsið, þar sem Ólafur
G. Einarsson, forseti Alþingis, tók
á móti gestunum en síðan var
Ríkisútvarpið sótt heim. í gær-
kvöldi var ráðherra ásamt fylgd-
arliði viðstaddur frumsýningu hjá
íslenska dansflokknum í Borgar-
leikhúsinu. Að sýningu lokinni
gafst erlendu gestunum tækifæri
til að ræða við fulltrúa Félags
íslenskra listamanna.
Morgunblaðið/Halldór
Opinber heimsókn
frá Eistlandi
Morgunblaðið/Sigurgeir
LÖNDUNARMENN við Stefni ÍS í Vestmannaeyjahöfn.
Stefnir landaði í
V estmannaeyjum
STEFNIR ÍS landaði um 40 tonn-
um af karfa og grálúðu í Vest-
mannaeyjum í gærmorgun, en
þangað hélt togarinn eftir að verk-
fallsverðir frá Vestfjörðum komu í
veg fyrir að landað yrði úr honum
í Reykjavíkurhöfn í fyrradag. For-
maður Verkalýðsfélagsins í Vest-
mannaeyjum beindi þeim tilmælum
til félagsmanna að þeir lönduðu
ekki úr togaranum, en sjálfstætt
starfandi löndunarverkamenn tóku
verkið að sér og var því lokið um
hádegisbilið.
Bessi frá Súðavík var enn í Hafn-
arfjarðarhöfn í gær, en hann er
með fullfermi af frosinni rækju, um
200 tonn. Verkfallsverðir eru enn
á vakt við Bessa, en verkamannafé-
lagið Hlíf hóf samúðarverkfall á
miðnætti í fyrrinótt og verður ekki
landað úr skipum frá verkfalls-
svæðum á Vestfjörðum á meðan
samningar hafa ekki náðst þar.
Samningamál í sjálfheldu
Geir Gunnarsson vararíkissátta-
semjari sagði í samtali við Morgun-
blaðið að kjaradeilan á Vestijörðum
væri í algjörri sjálfheldu og hann
gæti ekkert sagt um það á þessari
stundu hvort lögð yrði fram miðlun-
artillaga í kjaradeilunni. „Menn hafa
það alltaf í huga og það getur kom-
ið að því en nú get ég ekkert sagt
um það. Málið er hjá þeim eins og
er og auðvitað tala þeir saman eitt-
hvað óformlega,“ sagði Geir.
Verkfallsverðir á Isa-
firði lentu í árekstri
ÁREKSTUR varð í Tungudal við
Ísaíjörð síðdegis í gær milli bíls
tveggja verkfallsvarða og bíls
tveggja starfsmanna sorphirðufyr-
irtækis bæjarins. Að sögn lögreglu
voru verkfallsverðir að aka fram úr
hinum og hugðust stöðva akstur
þeirra þar sem þeir töldu þá vera
að fremja verkfallsbrot.
Lögregla segir að ökumennirnir
segist hafa verið á 70-80 km hraða.
Bíl verkfallsvarðanna var ekið fram
úr hinum og síðan sveigt í veg fyr-
ir hann of snemma þannig að bílarn-
ir rákust á. Lögregla telur það mildi
að ökumönnum tókst að halda bílum
sínum á veginum þannig að ekki
hlaust teljandi tjón af og enginn
meiddist.
Hvorugur starfsmanna sorp-
hreinsunarfyrirtækisins sem sátu í
bílnum sem átti að stöðva er í verka-
lýðsfélaginu Baldri en annar þeirra
er í Verkalýðs- og sjómannafélagi
Bolungarvikur. Verkfallsverðir
töldu að mennirnir væru að bijóta
verkfall með því að ganga í störf
félaga í Baldri.
Guðmundur Fylkisson, varðstjóri
í lögreglunni, kvaðst í samtali við
Morgunblaðið telja það áhyggjuefni
þegar verkfallsbaráttan væri með
þessum hætti farin að færast frá
bílastæðum og athafnasvæðum fyr-
irtækjanna og út á þjóðvegina og
sagði málinu ekki lokið, þvi að fram-
hald þess væri til sérstakrar skoð-
unar hjá sýslumanni.
I
i
i
I
i
I
I
i
I
(
OECD spáir góðum hagvexti, minnkandi atvinnuleysi og meiri verðbólgu hér á landi
Herða þarf aðhald í pen-
inga- o g ríkisfjármálum
EFNAHAGS- og framfarastofnun-
in, OECD.telur að búast megi við
4-5% hagvexti hér á landi á þessu
og næsta ári, atvinnuleysi dragist
verulega saman og geti farið í 3,5%
árið 1998, og jafnframt geti verð-
bólga þá náð aftur 3% í fyrsta skipti
síðan 1993. Þá sé útlit fyrir versn-
andi viðskiptajöfnuð.
Þetta kemur fram í ársskýrslu
OECD um íslensk efnahagsmál sem
birt var í gær. Fram kemur, að vel
hafi árað í íslenskum þjóðarbúskap
síðustu þijú ár og á síðasta ári
hafi landsframleiðsla aukist um
5,7% sem sé mesti hagvöxtur sl.
áratug og með því hæsta sem ger-
ist innan OECD.
Til mótvægis er í skýrslunni lögð
áhersla á að stjórnvöld fyrirbyggi
ofþenslu í efnahagslífinu og haldi
aftur af eftirspurn eftir innlendri
framleiðslu með öllum tiltækum
ráðum.
Á undanförnum tveimur árum
hafi ríkisfjármálastefnan ekki verið
eins aðhaldssöm og stefnt var að.
Tryggja þurfí að ríkisútgjöld fari
ekki fram úr því sem kveðið sé á
um í fjárlögum til að treysta efna-
hagsstöðugleikann, afkomu ríkis-
sjóðs og viðunandi jöfnuð í viðskipt-
um við útlönd.
Þörf á vaxtahækkun
Þá segir að stjórnvöld verði að
tryggja að launahækkanir í ríkis-
geiranum fari ekki úr böndum.
Hallalaus ríkisbúskapur væri í
sjálfu sér verulegur árangur og
myndi tryggja að staða ríkisfjár-
mála á íslandi væri með því besta
sem gerist innan OECD. Hins vegar
væri það ekki nægur árangur þar
sem slík niðurstaða hefði aðeins
takmörkuð áhrif á efnahagsumsvif-
in og kæmi í veg fyrir að staðan í
ríkisfjármálum styrktist þegar til
lengri tíma væri litið.
Pjallað er um leiðir til að auka
aðhald í peningamálum og fram
kemur að á sama tíma og Seðla-
bankinn hafi aukið aðhald að verð-
lagi með vaxtahækkun á síðasta
ári hafí hann opnað fyrir þann
möguleika að slakað yrði á aðhaldi
í peningamálum ef niðurstaða
kjarasamninganna væri á skynsam-
legum nótum. Sú von sé sennilega
orðin að engu, enda sé nú, eftir að
kjarasamningarnir liggja fyrir, full
þörf á strangara aðhaldi til að koma
í veg fyrir að víxlhækkanir launa
og verðlags fari í gang. Til að slík-
ar aðhaldsaðgerðir skili bestum ár-
angri þurfi bæði að koma til hækk-
un vaxta og meiri sveigjanleiki í
gengismálum.
Lítil framleiðni
í skýrslunni er fjailað um vinnu-
markaðinn og kemur fram að hér
á landi sé mesta atvinnuþátttaka
innan OECD og meðalvinnuvika
fólks í fullu starfi sé lengst hér.
Landsframleiðsla á íbúa sé hins
vegar rétt í meðallagi OECD-ríkja
sem feli í sér að framleiðni á unna
vinnustund hljóti að vera mjög lítil,
sérstaklega í ljósi umtalsverðrar
auðlindarentu frá fiskveiðum og
orkuiðnaðinum. Sú spurning vakni ^
hvort skýringarinnar sé alfarið að |
leita í óhagkvæmni smæðarinnar,
hvort mannauði sé á einhvem hátt
ábótavant eða hvort fyrirkomulagið
á vinnumarkaði sé ófullkomið.
í því sambandi er bent á óhag-
kvæmt vinnutímafyrirkomulag,
óþarflega flókna og langdregna
kjarasamninga, og atvinnuleysis-
bætur. Segir m.a. í skýrslunni, að /
þær breytingar sem til stendur að
gera á þeim séu ófullnægjandi. |
Þegar atvinnuleysi sé ekki meira f
en raun beri vitni, sé lengd bóta-
tímabils í þeim tillögum sem fyrir
liggi enn óþarflega langt, auk þess
sem bótaréttur þeirra sem stunda
hlutastörf sé of rúmur. Þetta skapi
hættu á því, að tilhneigingin til að
atvinnuleysistímabil lengist sífellt
hjá bótaþegum festist í sessi. Þá
virðist örlætið í atvinnuleysisbóta- í
kerfinu einnig draga úr atvinnu-
þátttöku þeirra sem hafa minnsta I -
menntun.