Morgunblaðið - 23.05.1997, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
FÖSTUDAGUR 23. MAÍ1997 25
Morgunblaðið/Golli
SEAN Gregory og Paul Griffíths, kennarar við Guildhall Scho-
ol of Music and Drama, eru leiðbeinendur á námskeiðinu.
Fjölmennur hópur nemenda
frumflytur eigið verk
Hín lifandi
tengsl styrkt
SÍÐDEGIS í dag, föstudag, verða
haldnir tónleikar í sal Æfingadeilar
KHÍ sem marka lok námskeiðs í
spuna og tónlistarmiðlun er staðið
hefur yfír síðustu daga á vegum
Tónlistarskólans í Reykjavík. Leið-
beinendur á námskeiðinu eru þeir
Paul Griffiths og Sean Gregory,
kennarar við hinn virta Guildhall
School of Music and Drama í Lund-
únum.
A fímmta tug nemenda hefur
tekið þátt í námskeiðinu, sem hóf
göngu sína í sal Tónlistarskóla FÍH,
og fólst í að þátttakendur sömdu
tónverk fyrir minni hljóðfærahópa.
Seinustu tvo dagana hefur nám-
skeiðið hins vegar færst inn í sal
Æfingadeilar KHÍ þar sem um 30
12 ára nemendur gengu inn í verk-
efnið. Þeir taka virkan þátt í frek-
ari uppbyggingu þess, að sögn
Halldórs Haraldssonar, skólastjóra
Tónlistarskólans í Reykjavík. Alls
munu um 70 manns taka þátt í
flutningi verksins.
í sífelldri endurnýjun
Paul og Sean starfa við deild
Guildhall School of Music and
Drama sem nefnist í lauslegri þýð-
ingu Deild tónlistarflutnings og tón-
listarmiðlunar og er forvígismaður
hennar og yfirmaður Peter
Renshaw, ásamt því að gegna öðr-
um stjórnunarstörfum við skólann.
„Renshaw fékk hugmyndina
þegar hann var skólastjóri Yehudi
Menuhin skólans, en þeirri stöðu
gegndi hann í ellefu ár. Á þeim
árum gerði hann sér grein fyrir því
hve lítil tengsl almenningur í Bret-
landi hafði við allt það tónlistarlif
sem fram fer í tónlistarskólum og
tónleikum yfirleitt. Hann vildi koma
á tengslum og stofnaði áðurnefnda
deild í því skyni og má segja að
með henni hafi Renshaw sannað
tilverurétt þessarar námsgreinar og
byggt hana upp sem fag. Nú er
deildin að hefja sitt tólfta námsár,"
segir Halldór.
Hann segir að fagið sé raunar í
sífelldri endurnýjun og endursköp-
un og hafi starf deildarinnar haft
gífurleg áhrif á aðra tónlistarskóla
víða um heim. Renshaw kom sjálfur
hingað til lands ásamt Paul
Griffiths í lok janúar 1996 og héldu
þeir námskeið fyrir kennaradeildir
Tónlistarskóians í Reykjavík. Paul
hélt síðan annað námskeið á vegum
skólans í Skálholti í ágúst í fyrra,
auk þess sem níu nemendur skólans
héldu utan í desember síðastliðnum
og tóku þátt í námskeiði í Guild-
hall School of Music.
„í grófum dráttum má segja að
þróunin hafi orðið sú að fara í gegn-
um almennar kynningar, notkun
leiklistar og annarra listgreina í
kynningu tónlistar yfir það sem nú
tíðkast mest, þ.e. að gera áheyrend-
ur virka í tónlistarflutningnum með
einhveijum hætti.
í Guildhall School of Music verða
allir nemendur að taka eitt ár í
þessu fagi á lokaárum sínum við
skólann. Þar fá þeir tilsögn og þjálf-
un í því að kynna tónlist, í víðasta
skilningi þess orðs, áheyrendum á
ýmsum aldri og úr ýmsum sviðum
þjóðfélagsins.
Leikur fær nýja vídd
Auk þess sem nemendurnir fá
þjálfun í þessu fagi, hafa áhrif
námsins orðið þau að leikur og túlk-
un þeirra hefur fengið nýja vídd,
orðið meira skapandi og lifandi en
áður. Hin lifandi tengsl við áheyr-
andann hafa styrkst," segir Hall-
dór. Tónleikarnir hefjast klukkan
16 í dag í sal Æfingardeildar KHÍ.
Tvær sýningar
eftir á Dómínó
NÆSTSÍÐASTA sýning á Dómínó
Jökuls Jakobssonar verður í kvöld
og annað kvöld allra síðasta sýn-
ing.
Dómínó var frumsýnt 9. janúar
sl. og hlaut góðar viðtökur, en
verkið hefur nú verið sýnt yfir
fjörutíu sinnum og verið uppselt á
flestar sýningar.
Leikritið hefur af mörgum verið
talið eitt besta leikrit Jökuls. Þetta
er margslungið verk: „duiarfullt,
einfalt og flókið í senn. Líkt og í
mörgum öðrum verka Jökuls er
lýst sálarástandi og firringu ráð-
villts fólks í þjóðfélagi allsnægta“.
Leikarar eru Eggert Þorleifsson,
Egill Ólafsson, Guðrún Ásmunds-
dóttir, Halldóra Geirharðsdóttir,
Hanna María Karlsdóttir og Mar-
grét Ólafsdóttir. Lýsingu hannaði
Ogmundur Þór Jóhannesson. Hljóð
sér Ólafur Örn Thoroddsen um,
leikmynd og búninga hannaði Stíg-
ur Steinþórsson og leikstjóri er
Kristín Jóhannesdóttir.
Bandaríkin og Evrópa
eftír seinni heimsstyrjöld
BÆKUR
F r æ ð i r i t
AÐSTOÐ OG SAMRÁÐ
BANDARÍKJANNA
VIÐ LÖND í VESTUR-
EVRÓPU, 1940-1959
eftir Harald Jóhannsson, Reylgavík,
Akrafíall, 1996,159 bls.
ÞAÐ fer ekkert á
milli mála að hlutverk
Bandaríkjanna í stjórn-
málum Evrópu á þess-
ari öld hefur skipt sköp-
um um frið í álfunni.
Frá því í síðari heims-
styijöldinni hafa
Bandaríkin tekið virkan
þátt í stjórnmálum Evr-
ópu, fyrst með þátttöku
í styijöldinni, síðar með
Atlantshafsbandalag-
inu og ýmsum öðrum
alþjóðastofnunum. Eft-
ir að kalda stríðinu lauk
hafa Bandaríkin viljað
draga úr hlutverki sínu
í Evrópu en það hefur
ekki gengið allt of vel.
Stríðið í Bosníu hefur
fært mönnum heim sanninn um það
að Evrópuríkin eru ekki enn fær um
að taka á erfiðustu málum álfunnar
án aðstoðar Bandaríkjanna. Hlut-
verki þeirra í stjómmálum Evrópu
er því alls ekki lokið.
Haraldur Jóhannsson hefur tekið
saman kver um fjárhagslega aðstoð
Bandaríkjanna við Evrópu á 19 ára
tímabili, frá 1940-1959. Hann fjallar
ekkert um hernaðarlega aðstoð eða
stjórnmálaaðstoð almennt. Hann
greinir frá því hvernig hugmyndir
manna um aðstoð Bandaríkjanna við
Evrópu þróuðust, en Evrópa fór illa
út úr stríðsrekstrinum í styijöldinni.
Hann byijar á því að gera grein
fyrir peningalegri aðstoð Bandaríkj-
anna í styijöldinni sjálfri en megnið
af þessari litlu bók seg-
ir frá árunum eftir
styijöldina.
í bókinni er farið orð-
um um Marshall-áætl-
unina, Schuman-áætl-
unina og Evrópska
greiðslubandalagið.
Leitazt er við að gera
grein fyrir tildrögum
hverrar áætlunar,
markmiðum og meta
að einhveiju leyti hvort
þessum markmiðum
var náð. Það er reynt
að lýsa áhrifum á efna-
hag ríkjanna og hvemig
Bandaríkjamenn
reyndu að greiða úr
þeim vandkvæðum sem
voru á því að koma á
eðlilegum viðskiptum Evrópuríkj-
anna innbyrðis og við aðra hluta
heimsins. Það var í mörg horn að
líta við að ná því marki og sérstak-
lega var staða Vestur-Þýzkalands
viðkvæm á árunum eftir styijöldina.
En það er óhætt að segja að það
hafi tekizt að ná því marki að koma
á markaðsskipulagi í Vestur-Evrópu.
Peningaleg skipulagning Vestur-
Evrópu á árunum eftir styijöldina
er forvitnilegt viðfangsefni núna af
tveimur ástæðum. Frá 1989 hefur
verið unnið að því að koma á mark-
aðsskipulagi í Austur-Evrópu um
leið og stjórnarhættir hafa verið
bættir og reynt að tryggja réttindi
þegnanna. Núna er stefnt að því
að taka upp sameiginlega mynt í
Evrópu og gífurlegt undirbúnings-
starf er unnið þessi árin við að
skapa skilyrði fyrir því. Vandamálin
eru önnur nú og Evrópuríkin eru
einfær um að greiða úr peningaleg-
um vanda álfunnar og þurfa ekki á
aðstoð Bandaríkjanna við það. En
vandamálin í Áustur-Evrópu og
röksemdirnar sem beitt er við Evr-
ópumyntina eru um sumt svipaðar
því sem áður var.
Þessi bók er ekki sérlega vel
skrifuð. Setningar eru stirðlegar á
köflum og orðaröð óeðlileg. Höfund-
ur heldur sig ágætlega við efnið og
vitnar skipulega í nokkrar bækur
og skýrslur. En hann gerir enga
skipulega tilraun Ul að tengja ísland
inn í þetta þótt ísland sé nefnt og
höfundur hefur engar rannsóknir
gert á sögulegum frumheimildum.
Það er engin viðleitni til að tengja
efnið við vandamál samtímans til
að vekja áhuga lesandans. Það er
því vandséð hvaða erindi bókin á
við íslenzkan samtíma þótt efnið sé
áhugavert.
Guðmundur Heiðar
Frímannsson
Haraldur
Jóhannsson
NEMENDUR sýna stutta dansa í Þjóðleikhúsinu.
Listdansskóli
íslands sýnir
í Þjóðleikhúsinu
LISTDANSSKÓLI íslands heldur
nemendasýningu í Þjóðleikhúsinu
á morgnn, laugardag kl. 14.
Allir nemendur skólans taka
þátt í sýningunni. Stuttir dansar
bæði í klassískum og nútíma stíl,
samdir af kennurum skólans fyrir
viðkomandi fíokka, sumir með
aðstoð nemendanna sjálfra. Einn-
ig verður sýnt nýtt dansverk eftir
David Greenall, Nátthrafnar, við
tónlist Duke Ellingtons, en David
er dansari íslenska dansflokksins
og kennir við Listdanskólann. Það
eru tveir elstu flokkar skólans
auk forskóla sem taka þátt í því
verki. Lokaatriði sýningarinnar
er „Les Sylphides" skógardísirnar
við tónlist F. Chopin. Gestadans-
ari með skólanum í Les Sylphides
er Guðmundur Helgason, sem
kennir við skólann, auk þess að
vera dansari í íslenska dans-
flokknum. Önnur aðalhlutverk
eru í höndum nemenda skólans.
Ingibjörg Björnsdóttir lætur
af störfum
Þessi sýning er jafnframt síð-
asta nemendasýningin sem núver-
andi skólastjóri, Ingibjörg Björns-
dóttir stýrir, en hún lætur af
störfum eftir margra ára starf,
fyrst við Listdansskóla Þjóðleik-
hússins og siðan Listdansskóla
Islands.
Tónleikar
Kórs Hafn-
arQarð-
arkirkju
KÓR Hafnarfjarðarkirkju
heldur vortónleika í kvöld kl.
16 í Hafnarfjarðarkirkju.
Kórinn skipa um 30 félagar
og stjórnandi kórsins er Natal-
ía Chow. Undirleik á píanó
annst Helgi Pétursson.
Efnisskráin inniheldur trú-
arleg verk ásamt vor- og sum-
arlögum.
Kórinn er að fara í vorferða-
lag og mun í þeirri ferð halda
tónleika í Dalvíkurkirkju 31.
maí kl. 17 og syngja í guðs-
þjónustu í Akureyrarkirkju 1.
júní.
Aðgangur að tónleikunum
er ókeypis.