Dagblaðið Vísir - DV - 09.04.1985, Blaðsíða 2

2
DV. ÞRIÐJUDAGUR 9. APRIL1985.
Kvikmyndir Kvikmyndir
Þráinn Bertelsson leikstjóri kemur fram í myndinni í hlutverki blaða-
manns. Hér sést hann með Unni (MaríuSigurðardóttur).
Nýja bíó — Skammdegi_
Myrkraverk í
afskekktri sveit
SKAMMDEGI.
Leikstjóri: Þráinn Bertelsson.
Handrit: Þráinn Bertelsson og Ari
Kristlnsson.
Kvikmyndun: Ari Kristinsson.
Hljóóupptaka: Jón Hermannsson.
Tónlist: Lárus Grímsson.
Aðalieikendur: Ragnheiður Arnardóttir,
María Sigurðardóttir, Eggert Þorleifsson
og Hallmar Slgurðsson.
Það hlýtur að teljast meiriháttar
afrek hjá einu fyrirtæki að geta sent
frá sér þrjár leiknar íslenskar kvik-
myndir í fullrí lengd á tveimur
árum. Það er einmitt það sem kvik-
myndafyrirtækið Nýtt líf hefur gert.
Til að geta gert þrjár kvikmyndir á
jafnskömmum tíma verða kvik-
myndirnar að sjálfsögöu að skila
arði. Og það þarf mikinn áhorfenda-
fjölda til að kvikmynd skiU aröi í
jafnlitlu landi og Island er.
Þetta hefur aðstandendum Nýs
lífs tekist með tveimur fyrri mynd-
um sínum, Nýtt Uf og DalaUf. Þær
tvær myndir voru gamanmyndir
sem féUu hinum almenna áhorfanda
vel í geð og var Dalalíf tU að mynda
eina kvikmyndin af fimm, er gerðar
voru í fyrra, sem skilaði arði.
Skammdegi er ekki gamanmynd
heldur fjaUar hún um morð, fé-
græðgi og dularfuUa atburði á af-
skekktu sveitabýli á Vestfjörðum.
Myndin gerist aö mestu leyti á
bænum Reykjafirði við Amarfjörð.
Þar er eingöngu rafmagn frá eigin
orkustöö og bærinn er Utilfjörlegt
kotbýli. En þar er mikiU hiti neöan-
jarðar og er sumum mikið í mun aö
geta keypt jörðina til að geta hafiö
þar fiskeldi. Eigendur jarðarinnar
eru þrjú systkin sem eiga hana að
hálfu á móti Elsu (Ragnheiður
Arnardóttir) sem er ekkja eftir einn
bróöurinn. Hún er fengin tU að fara
vestur og reyna aö hafa áhrif á
systkinin sem ekki vilja selja.
Ekki fær hún blíðar móttökur er í
sveitina er komið. Unnur (María
Sigurðardóttir) er sú sem stjómar á
heimUinu. Magnús (Hallmar
Sigurðsson) er annar bróðirinn,
veUcgeðja og undir stjórn systur
sinnar. Einar (Eggert Þorleifsson)
er geðsjúklingur sem systirin veröur
aðpassa veluppá.
Fyrir Elsu er heimsóknin vestur
martröð Ukust og koma fyrir hana
ýmsir atburðir er óskýrðir eru í
myndinni. Aö því er virðist er allt
gert til, annaðhvort að koma henni í
burtu sem fýrst eða jafnvel að drepa
hana. Eftir miklar hamfarir, þar
sem reynt er að drepa Elsu meö því
að láta hana vera aftan í vélsleða á
skíöum, reynt er aö drekkja henni og
látiö er líta þannig út aö hún hafi
ráðist á Unni, selja systkinin jörðina,
en ekki fyrr en þau halda aö Elsa sé
ekki lengur á meðal lifandi
manna. . .
Eins og söguþráöurinn er byggður
upp er mikið um spurningar sem fá
svör fást við og oft er handrítið
gloppótt í atburðalýsingum.
Persónunum eru misjafnlega vel
gerö skil frá höfunda hendi. Eisa,
sem er sú persóna sem ætti að vera
heiisteyptust, er orðin spumingar-
merki í lokin. Eins er um Magnús.
Skýringar á hegðun hans eru litlar og
tilfinningarhans eru eitthvað loðnar.
Aftur á móti er Unnur vel gerð frá
höfunda hendi og Einar einnig.
Það má sem sagt finna ýmsa galla
í persónusköpun í Skammdegi. Það
aftur á móti bitnar minna á mynd-
inni en ætla mætti. Leikaramir sjá
um það. Þaö er sama hvar litið er á
leik þeirra leikara er leika aðal-
persónurnar, þeir koma því til skila
sem handritiö býður upp á og vel
það. Það er mikið um nærmyndatök-
ur í Skammdegi og því reynir mikiö á
leikarana. Það er erfitt að gera upp á
milli fjögurra aðalleikaranna. Þó
hreifst ég mest af kvenfólkinu.
María Siguröardóttir nær sérlega vel
að lýsa hinni einmana Unni sem vill
engar breytingar en finnur samt
fyrir vanmætti sínum í samanburði
við heimskonuna Elsu.
Ragnheiður Amardóttir er nær
allan tímann á tjaldinu. Mikið er af
nærmyndatökum af henni og ekki
veit ég hvemig farið hefði fyrir
myndinni heföi hún ekki haft þennan
þokka og glæsileika ásamt góðum
leikhæfileikum sem þarf til að koma
Elsu vel til skila. Hallmar Sigurðs-
son og Eggert Þorleifsson eru einnig
góðir. Að vísu er Eggert það þekktur
gamanleikari aö hann vekur hlátur
hjá áhorfandanum þótt ekki gefi
atriöiö tilef ni til.
Varla er hægt að kalla Skammdegi
spennumynd í þeirri merkingu sem
orðið tíðkast hér á landi. Þriller er
aftur á móti betra orð. Atburðarásin
er í hægara lagi, þrátt fyrir það er
ekki langt í spennuna og það eru
atriði í myndinni sem fá áhorfand-
ann til að hrökkva við. Það gefur
myndinni nokkuð sérstakt yfirbragð
að láta hana gerast að vetrarlagi í af-
skekktu héraöi. Ognunin verður
áhrifameiri fyrir bragöið. Kvik-
myndatakan er í heild ágæt og
hljóðið kemst vel til skila þótt ójafnt
sé.
Skammdegi er afþreyingarmynd
sem fáum ætti að leiðast yfir þótt
svörin við hinum ýmsu spurningum
séu ekki á hreinu þegar mynd lýkur.
HilmarKarlsson.
Kvikmyndir Kvikmyndir
Fengu mun minna útborgað en þær höfðu reiknað með:
GRÆNLENSKU STÚIK-
URNAR FARNAR
FRÁ SUÐUREYRI
Að undanfömu hafa margar græn-
lenskar stúlkur verið í fiskvinnu í
nokkrum bæjum á Vestfjörðum. DV
hafði haft fregnir af því aö ekki væru
Grænlendingarnir allir jafnánægöir
meösín kjör.
„Jú, þetta mun vera rétt. Um
helmingur þeirra er nú farinn heim og
hinn helmingurinn fer í dag,” sagði
Sveinbjörn Jónsson, formaður verka-
lýðsfélagsins Súganda á Suðureyri við
Súgandafjörð.
„Þegar fólkinu er sagt hvað það
muni fá í kaup snýr þetta ööruvísi viö
því því að það þekkir ekki þau kjör sem
verkafólk í íslenskum fiskvekunar-
húsum býr við. Fólkið var : áðið til 6
mánaða og þurfti því að miðla málum
til að það gæti hætt áður en sá tími var
liðinn. Nú hafa atvinnurekendur sæst á
að borga því farið til síns heima.
Grænlensku stúlkumar hafa sagt að
þeim hafi ekki verið tilkynnt hve mikið
yrði dregið af launum þeirra, þannig
að minna hefur veriö eftir í launaum-
slaginu en þær hafa búist við.
Þetta hlýtur að vekja athygli á þeim
þrælakjörum sem starfsfólk í
frystihúsum býr viö yfirleitt ef farið er
að f jalla um þessi mál. Að mínum dómi
er þetta líka misskilin góðgerðarstarf-
semi sem við stundum. Það væri nær
að hjálpa Grænlendingum á einhvern
annan hátt, til dæmis með einhvers
konar félagslegri aöstoð,” sagöi Svein-
björn.
„Þetta hefur verið leiöinlegur tími
sem við höfum átt héma,” sagði ein
grænlensku fiskverkunarstúlknanna
sem ekki vildi láta nafns síns getið.
„Það hefur verið tekið miklu meira af
laununum okkar en við bjuggumst viö.
Á skrif stofunni í Grænlandi, sem sá um
þessi mál, var okkur sagt hve hátt
kaupiö okkar myndi verða en þar var
ekki tekið fram hve mikið yrði dregið
af launumokkar.”
Ekki tókst að ná tali af talsmönnum
frystihússins á Suðureyri.
ÁE
Sjóbirtingsveiðin hafin:
Góð veiði á regn-
bogasilungi í Varmá
Margir vona að vorið sé á næstu
grösum, vorfuglamir sumir komnir og
bændur famir að huga að vorverkun-
um. Þetta er merki um vorkomuna
langþráða.
Mörgum finnst kærkomið að fá að
renna um páskana og komast út í
náttúmna og glíma við silunginn. I
apríl mátti veiðin hefjast og var víst
ekki hægt að veiða nema í Varmá í
Hveragerði. Þar gekk víst mikið á og
fengu menn regnbogasilung í hverju
kasti. „Það var alveg sama hverju viö
beittum, regnbogasilungurinn tók allt,
þetta vom 1—2 punda fiskar og gaman
að veiöa þá. Fengum helling og ætli
maður láti ekki reykja þá, fengum líka
sjóbirting og þeir vom jafnstórir 1—1,5
punda.” Þetta hafði veiðimaöur að
segja um góða veiöi í Varmá, en vel
hefur veiðin gengið þar þessa fyrstu
veiðidaga. Tveimur dögum á eftir
þessum veiddi veiðimaður 25 regn-
bogasilunga og sjóbirtinga víða í lækn-
um, allt fallega fiska og veiddust þeir á
flugur. Veiðimenn njóta nú góðs af því
að síðasta haust slapp töluvert af regn-
bogaseiðumíána.
Sú fræga sjóbirtingsá Geirlandsá
var ísi lögð og Vatnamótin líka fyrstu
daga mánaðarins. Um Laxá í Leirár-
sveit og Leirá var svipaða sögu aö
segja, allt ísi lagt en þaö kom betri tíð.
Hún var kærkomin þíðan sem kom um
páskana og veiöimenn uröu kátir
mjög.
Arnefndin í Geirlandsá tók kvótann
þegar veiöin gat hafist og veiddi hún 30
fiska á tveimur dögum, en veiða má 5
fiska á stöng á dag og veitt er á þrjár
Skúli Kristinsson með fallega veiöi úr Varmá í Hveragerði um helgina.
DV-mynd G. Bender.
stangir. Hann var 9 punda sá stærsti og
veiddust allir fiskarnir á reflex spún og
voru þetta í bland bjartir fiskar og
dökkir.
„Gekk heldur rólega til að byrja með
og á skírdag og föstudaginn langa
fengum við ekki ..eitt. A skírdag vom
Vatnamótin á ís en það fór að rigna og
á föstudaginn langa var ísinn farinn að
mestu, en fiskurinn tók ekki, elti
bara,” sagði Jón R. Ársælsson úr
Keflavík.” Á laugardaginn fórum við
snemma út og þá byrjaði veiðin,
fengum 12 sjóbirtinga 2—2,5 punda og
það var greinilega að lifna yfir þessu,
næstu veiöimenn ættu að fá þá, þetta
voru bæöi nýir og eldri fiskar.”
Allt var víst heldur dautt í Hörgsá og
Fossálunum en þetta kemur allt með
betritíð.. G. Bender.
Þeir reyndu margir veiðimennirnir
um helgina en höfðu ekki erindi
sem erfiði. Þessir reyndu í Ytri-
Rangó og þar var ekki beint vorlegt.
DV-mynd G. Bender.
íslendingar f I júga þotu Artic Air
Islenska flugfélagið Artic Air er
þessa dagana að láta breyta leiguþotu
sinni til vöruflutninga. Þotan, sem er
af geröinni Boeing 707—320 og ber ein-
kennisstafina TF—AEA, hefur undan-
fama þrjá mánuði veriö notuð til
farþegaflutninga.
Að sögn Amgríms Jóhannssonar,
flugstjóra, eiganda Artic Air, er þotan
leigö af bresku fyrirtæki til næstu sex
mánaða.
Ein áhöfn mun fyrst um sinn fljúga
þotunni. Amgrímur veröur flugstjóri.
Einar Frederiksen, sem hefur að
undanförnu veriö í þotuþjálfun í
Belgíu, verður aðstoðarflugmaöur.
Flugvélstjóri verður Bjöm Vignir
Jónsson.
Þeir félagar ætla að bjóða í verkefni
hér og þar á hinum alþjóðlega
markaði. Amgrímur gerði ekki ráð
fyrir því að þeir myndu keppa á ís-
lenska markaðnum enda væri hann
lítill. -KMU.