NT - 27.09.1985, Blaðsíða 10

flokksstarf
Blönduósingar
- Blönduósingar
Almennur borgarafundur um sjávarútvegsmál og hafnaraö-
stööu á Blönduósi verður haldinn á Hótel Blönduósi þriöjudag-
inn 1. október kl. 20.30.
Dagskrá:
1. Hver er framtíð útgeröar frá Blönduósi. Halldór Ásgríms-
son, sjávarútvegsráðherra.
2. Hver er afstaða þingmanna Framsóknarflokksins á Norður-
landi vestra til útgerðar og hafnarframkvæmda á Blönduósi.
Páll Pétursson og Stefán Guðmundsson alþingismenn svara
því.
Dagskrá nánar auglýst síðar.
FUF A-Húnavatnssýslu.
Norðurland - eystra
Alþingismennirnir Ingvar Gíslason, Stefán Valgeirsson og
Guðmundur Bjarnason, halda almennan stjórnmálafundi sem
hér segir:
Laugardagur28. seþtemberkl. 15.00Samkomuhúsið, Hrísey
Sunnudagur29. seþtemberkl. 21.00 Barnaskólinn, Barðadal
Miðvikudaginn 2. október kl. 21.00 Bergþórshvoll, Dalvík.
Fimmtudaginn 3. október kl. 21.00 Tjarnarborg, Ólafsfirði.
Föstudagur 4. október kl. 21.00 Samkomuhúsið, Grenivík.
Framsóknarflokkurinn
Vesturland
Alexander Stefánsson félagsmálaráðherra og Davíð Aðal-
steinsson alþingismaður, halda almenna stjórnmálafundi
sem hér segir:
Föstudag 27. sept.kl. 21 Mettubúð Olafsvík
Fundur á öðrum stöðum í kjördæminu auglýstir síðar.
Framsóknarflokkurinn
Konur - Kópavogi
Aðalfundur Freyju, félags framsóknarkvenna verður haldinn
þriðjudaginn 1. októbern.k. í Framsóknarsalnum, Hamraborg
5 og hefst kl. 20.35. Dagskrá:
1. Aðalfundarstörf
2. Veitingar
3. Framboðsmál. Framsögumaður Elín Jóhannsdóttir
4. Önnur mál.
Nýir félagar velkomnir.
Stjórn Freyju.
Mosfellssveit - Kjalarnes - Kjós
Aðalfundur Framsónarfélags Kjósarsýslu verður haldinn
fimmtudaginn 3. október kl. 20.30 í Hlégarði. Venjuleg
aðalfundarstörf.
Stjórnin.
Föstudagur 27. september 1985 10
Steinþór Carl Olafs-
son f rá Skagaströnd
Fæddur 18.11,1923
Dáinn 18.9.1985
Horfinn er af sviði jarðlífsins
gamall og góður félagi frá æsku-
árum, traustur vinur sem ætíð
mundi eftir fornum kynnum. Sí-
fellt glaður og reifur. Slíkra er
gott að minnast að leiðarlokum.
Steinþór Carl var fæddur á
Skagaströnd. Voru foreldrar
hans hjónin Ólafur Lárusson og
Björg Carlsdóttir Berndsen.
Samtímis Steinþóri fæddist
sonur, sem gefið var nafnið
Theódór Lárus. Auk þeirra
bræðra fæddust þeim hjónum
dóttirin Sigríður og sonurinn
Ólafur Árni, en hann lést af
slysförum vorið 1939, aðeins
sex ára að aldri. Var mikill
harmur kveðinn við hið sviplega
fráfall hans. Foreldrunum var
hann einkar kær, svo og afa og
ömmu sinni, Carli Berndsen og
Steinunni konu hans. Ég minn-
ist þessara systkina allra. Þegar
ég var á Skagaströnd lék ég mér
með tvíburunum, Steinþóri og
Theódóri. Þeir voru yndislegir
félagar. Theódór er látinn fyrir
mörgum árum. Hann var þjónn
og mjög þekktur á þeim vett-
vangi. Ég var í barnaskóla með
bræðrunum, fyrst á Skagaströnd
(Hólanesi) og síðar á Ytri-Ey.
Kennari okkar var hinn Ijúfi og
leiðandi maður, Sigurjón Jó-
hannsson. Vart minnist ég að
hafa haft betri kennara um mína
daga, og hef ég þó kynnst þeim
býsna mörgum.
Skömmu áður en Steinþór
féll frá, (varð bráðkvaddur
heima hjá sér) átti hann tal við
mig í síma og spurði mig að því
hvort ég mundi geta útvegað sér
ljóðabók föður míns, Andstæð-
ur, hann hafði glatað eintaki því
er honum hafði áskotnast - frá
afa sínum, Carli Berndsen. Ein-
takið var áritað af föður mínum.
Þótti vini mínum að vonum
slæmt að missa bókina. Ekki gat
ég bætt úr þessu. sem varla er
von, því að Ijóðabækur föður
míns, tvær að tölu, mega nú
heita ófáanlegar hjá fornbóksöl-
um. Daginn eftir lagði ég leið
nn'na, ásamt konu minni, til
Steinþórs og konu hans, Guð-
Dapurleg frá-
sögn en fróðleg
Erlendar bækur:
Heinrich Harrer:
Return to Tibet
■ Translated from thc Germ-
an by F.wald Osers.
Penguin Books 1985
184 bls.
Höfundur þessarar bókar,
Heinrich Harrer, á að baki all
sérkennilegan feril. Hann er
Austurríkismaður að uppruna,
en lenti í bresku fangelsi á
Indlandi í síðari heimsstyrjöld.
Honuni tókst að flýja ásamt
öðrum landa sínum og komust
þeir landleið til Tibet eftir
miklar þrengingar á fjöllum
uppi. í Tíbet dvöldust þeir
síðan um sjö ára skeið og urðu
fyrstir vestrænna manna til
þess að vinna fullt traust Tí-
beta. Varð Harrer aðalverk-
fræðingur landsins og að auki
einn af kennurum Dalai Lama.
Hann flýði landið er Kínverjar
réðust inn í það árið 1952, en
skrifaði síðan bók um dvöl
sína með fjallaþjóðinni. Hún
bar nafnið Sjö ár í Tíbet og fór
sigurför um heiminn, enda þóttu
frásagnir Harrers af daglegu
lífi Tíbeta bæði snjallar og
fróðlegar og bókin öll ágætlega
samin.
Sumarið 1982 sneri Harrer
aftur til Tíbet og dvaldi þar um
skamma hríð. í þessari bók
greinir hann frá þeirri heim-
sókn og því hvernig landið og
þjóðin kontu honum fyrir
sjónir, eftir að hafa lotið kín-
verskri stjórn um árabil. Sú
frásögn er í senn fróðleg og
dapurleg. Hin eldforna og sér-
stæða menning Tíbeta er á
undanhaldi og Kínverjar hafa
eyðilagt fjöldann allan af þjóð-
legum og trúarlegum helgigrip-
um. Þeim hefur þó ekki tekist
að bæla niður sjálfstæðisvitund
fjallaþjóðarinnar og einmitt nú
virðist ýmislegt benda til þess
að Tíbetar séu að rétta úr
kútnum. í ferð sinni ræddi
Harrer við ýmsa gamla vini og
kunningja f Tíbet og átti jafn-
framt langt viðtal við Dalai
Lama, sem býr í útlegð á
Indlandi. Frásögn hans af þeim
viðtölum er fróðleg og at-
hyglisverð, auk þess sem
hann greinir allnokkuð frá lífi
og lífskjörum tíbetskra útlaga
á vesturlöndum og reynir að
skyggnast inn í framtíðina og
segja nokkuð fyrir um hvernig
málefni Tíbeta muni þróast á
komandi árum.
Þetta er fróðleg bók og for-
vitnileg, en full af depurð og
eftirsjá eftir horfnum heimi,
sem kemur aldrei aftur.
Jón Þ. Þór.
rúnar Halldórsdóttur, að Há-
bergi 14 hér í borg. Viðtökur
voru alúðlegar mjög. Hér hitt-
ust tveir gamlir félagar. Var
gaman að ræða við þau hjón.
Steinþór hafði orðið fyrir alvar-
legu umferðarslysi í fyrrasumar,
og hafði ekki enn náð sér eftir
það. Ekki bauð mér þó í grun,
að tíu dögum síðar frefti ég lát
hans í útvarpinu. Hann hafði
tvívegis kennt alvarlegrar hjarta-
bilunar á síðustu árum, tjáði
mér kona hans er ég ræddi við
hana eftir að ég hafði heyrt lát
manns hennar getið.
Fjölskyldurnar á Skagaströnd
og á Vindhæli á Skagaströnd og
á Laxárdal voru mikið vinafólk.
Faðir minn og Ólafur Lárusson,
svo og Carl Berndsen, voru
alúðarvinir. Þá Björg og Stein-
unn. Er nú gott að minnast
þessa ágætisfólks, er ævidegin-
um er tekið að halla.
Störf Steinþórs Carls voru
lengstaf á vegum Pósts og síma.
Ferðaðist hann um allt land á
vegum þessarar stofnunar, og
mun hafa komið svo að segja á
hvern bæ á landinu í sambandi
við þetta starf sitt. Það sagði
hann mér, er fundum okkar bar
síðast saman. Hann var traustur
starfsmaður, og sárt þótti hon-
um að geta ekki lengur sinnt
störfum á vegum Pósts og síma.
En hann vonaði hið besta.
Lundin var létt til hinstu
stundar.
Steinþór kvæntist eftirlifandi
konusinni, Guðrúnu Halldórs-
dóttur frá Blönduósi, hinn 20.
desember 1952. Eignuðust þau
fimm börn. Eru þrjú þeirra gift
og hafa stofnað eigin heimili.
Dóttir er heima og stundar há-
skólanám (í Kennaraháskóla
íslands) og sonur einnig heirna.
Er hann ennþá í grunnskóla.
Öll geyma þau minningu Stein-
þórs í þakklátum huga.
Far þú í friði, vinur, friður
Guðs þig blessi ævinlega.
Með innilegum samúðar-
kveðjum til aðstandenda hans.
Auðunn Bragi Sveinsson
frá Refsstöðum.
■ Á borðinu liggja tvö tíma-
rit, 5. tbl. Veru og 6. tbl.
Bjarnta, tímarit sem í fljótu
bragði eiga fátt sameiginlegt.
Að baki Veru standa
Kvennaframboðið í Reykjavík
og Samtök um Kvennalista.
Þetta tölublað er helgað
barneignunr og í samræmi við
það prýðir forsíðuna gömul
mynd af stoltri móður með
barn í fangi og annað við hné
sér. En þessari friðsemd er
síðan ögrað með spurning-
unni: „Er þetta hamingjan?"
Flestar greinar í blaðinu eru
eins konar hólmganga gegn
staðlaðri og viðtekinni móður-
hugmynd. Lítið er dvalið við
hamingjuna sem fylgir því að
eiga og eignast börn enda nógu
algengt umræðuefni. Hins veg-
ar er rætt við konur sem hafa
kynnst og vilja ræða um
„hinar" hliðarnar sem fylgja
barneignum. T.a.m. segir 35
ára kona sína sögu. 16 ára
eignaðist hún sitt fyrsta barn
og 19árasittþriðjaogseinasta.
Hún verður ófrísk á mann-,
kven- og kynfrelsisárunum
skömmu fyrir 1970, þegar auð-
velt var að verða þunguð en
erfitt að fá fóstri eytt, enda
höfðu lög um fóstureyðingu þá
enn ekki verið sett.
Önnur kona segir reynslu-
sögu sína sem þó er ólík. Þau
voru bæði í námi og barn því
ekki á dagskrá fyrst um sinn.
En þegar átti að láta til skarar
skríða gekk dæmið ekki upp.
hún varð ekki þyngri. Reynsla
þessarar konu endurspeglar
vel þröngsýni þeirra sem eiga
börnin gagnvart þeim sem ekki
eiga.
Þannig fann hún til einhvers
konar sektarkenndar gagnvart
foreldrum sínum að hafa ekki
alið þeim barnabörn. Jafn-
framt spyrja gömlu fétagarnir
hana hversu mörg börn hún
eigi en ekki hvort. Hún tekur
samt fram að viðhorfin til barn-
lausra sambýlinga og hjóna
séu að breytast og vonandi er
það satt.
Um frágang tímaritsins er
fátt annað en gott að segja. Þó
finnst mér aðfinnsluvert að
endurtaka eina greinina og láta
standa sem leiðara.
Bjarmi er tímarit nálægt átt-
ræðu, gefið út af nokkrum
kristilegum félögum, þ.á.m.
KFUM og KFUK.
í 6. tbl. er fjallað um hjóna-
bandið frá ýmsurn hliðum og
spurt hvort það sé úrelt. Skv.
lífsafstöðu greinahöfunda er
hjónabandið ekki bara lögleg
stofnun heldur gjöf guðs og
þar með nokkuð sem fólki ber
að standa vörð um og byggja
upp.
Nýjar tölur segja að hjóna-
skilnuðum hér á landi fjölgi
allört,3-4afhverjum lOhjóna-
böndum lýkur með lögskiln-
aði. í erlendum stórborgum er
hlutfall skilnaða enn hærra eða
allt upp í 50%. Jafnframt er
þar miklu algengara að fólk
giftist (eða hefji sambúð) seint
eða alls ekki.
Það er því full ástæða til að
spyrja hvernig á þessari þróun
stendur. Svörin í Bjarma eru,
eins og vænta má, mótuð af
trúarafstöðu greinahöfunda.
Yfirleitt tengja þeir uppflosnun
hjónabandsins við hvarf nú-
tímamannsins frá guðlegri
forsjón. Þó er ekki horft fram
hjá því að hér sé um að ræða
tilhneigingu sem leita má
skýringar á í mismunandi sam-
félagsgerð fyrr og nú. Þannig
rifjar sr. Kjartan Jónsson upp
sögu stórfjölskyldunnar og
hvernig hún saxaðist sundur í
kjarnafjölskylduna. En steðja
ekki einmitt svipuð sundrungar-
öfl að kjarnafjölskyldunni nú
eins og að stórfjölskyldunni
áður? Nú er það ekki bara
vinnan sem að skilur eintakl-
inga sömu fjölskyldu heldur
líka tómstundir og hugðarefni.
Árið 1966 hugguðu sjónvarps-
fjendur sig við það að þessi nýi
miðill fæli í sér lán í óláni:
Hann sameinaði fjölskylduna.
En bráðum hlýtur sú iðja náð-
arskotið. Þá fer hver inn í sitt
herbergi til að horfa á sína rás.
Fjölgun hjónaskilnaða og
sambúðaslita virðist því mega
skoða sem rökrétt framhald
þessarar þróunar.
Vera og Bjarmi eru ólík
blöð.
Hugmyndalegur grundvöll-
ur þeirra er gerólíkur. Hið
fyrra er tilbúið til að gagnrýna
og rífa niður það sem ekki fær
staðist. Hið síðara virðist
endurmeta sumt en stendur
vörð um íhaldsamt gildismat
og vill benda á kjölfestu í
nútímans ólgusjó.
Á hitt skal þó minnst sem
þessi blöð eiga sameiginlegt,
þau teljast bæði til „alvarlegra"
íslenskra tímarita. Verkefni
þeirra er ekki að skemmta
heldur fræða og boða. Þau
taka til umfjöllunar hverju
sinni efni sem hver maður
neyðist til að hugsa um og taka
afstöðu til. Kallast það ekki
þroskandi?
Ingi Bogi