Tíminn - 25.06.1974, Blaðsíða 16

16
TÍMINN
Þriðjudagur 25. júni 1974.
r--------------
A. Conan Doyle:
Eimlestin,
sem hvarf
v______________
HERBERT DE LERNAC, sem nú bíður dóms og dauða-
refsingar í AAarseilles, hefur lagt fram játningu, sem
varpar Ijósi yfir einn undarlegasta og óskiljanlegasta
glæp, er framinn var á öldinni sem leið. Ég hygg, að sá
glæpur eigi engan sinn líka í afbrotamálum nokkurs
lands. Þó að lítið sé um þennan atburð rætt á æðri stöð-
um, og þótt blöðin hafi litlar fregnir getað f lutt um mál-
ið, eru ýmis atvik, sem staðfestu framburð þessa erki-
bófa, og benda eindregið til þess, að nú sé loksins f undin
ráðningin á einu af ótrúlegasta og furðulegasta glæpa-
verki. Þar semþessi atburðurgerðistfyrirátta árum, og
ýmsir atburðir stjórnmálalegs eðlis drógu athygli
manna frá honum, þá sýnist mega einu gilda, þótt
gögnin séu nú lögð f ram, þau er málið varða.
Þessi málsgögn eru tekin úr dagblöðunum í Liverpool,
úr málsskjölum varðandi John Slater vélarmeistara, og
úr skýrslu járnbrautarfélagsins West Coast Railway
Company, sem félagið leyfði mér góðf úslega aðgang að.
Stuttur útdráttur úr þessum heimildum fer hér á eftir:
Hinn 3. júní 1890 kom maður nokkur, AAonsieur Louis
Caratal að nafni, og bað um viðtal við hr. James Bland,
yfirmann og aðalforstjóra járnbrautarlinunnar milli
Liverpool og London. Þetta var miðaldra maður, lítill
vexti, með dálitla kryppu, dökkur á brún og brá. í för
með honum var risavaxinn maður, og mátti þegar sjá af
virðulegri framkomu hans og vökulli athygli, að hann
hafði einhverju mikilverðu hlutverki að gegna. Hann lét
ekki nafns síns getið, en dökkur hörundslitur og útlend-
ingslegt yfirbragð benti endregið til þess, að hann væri
Spánverji eða Suður-Ameríkumaður. Það vakti eftirtekt
að i vinstri hendi hélt hann á lítilli, svartri skjalatösku,
sem f est var með ól við úlnlið hans. Eftir þá atburði, sem
næst gerðust, rif jaðist þetta upp, og virtist mundi geta
haf t einhverja þýðingu. AAonsieur Caratal var vísað inn
á skrifstof u hr. Blands, en förunautur hans beið úti fyrir
á meðan.
Erindi Caratals var fljótlega afgreitt. Hann hafði
komið þennan sama dag með skipi frá AAið-Evrópu.
Hann hafði misstaf Lundúnalestinni. Knýjandi nauðsyn
krafðist þess, að hann kæmist til Parísar án allrar tafar.
Hann varð að fá aukalest þegar í stað. Kostnaðurinn
hafði enga þýðingu, timasparnaðurinn var fyrir öllu. Ef
járnbrautarfélagið vildi greiða för hans áfram, var því
heimilt að ákveða gjaldið eftir eigin geðþótta.
Herra Bland hringdi bjöllu, talaði við hr. Potter Hood,
umferðarstjórann, og greiddu þeir úr málinu á fáum
mínútum. Eimlestin gatorðið ferðbúin eftir þrjá stundar
f jórðunga. Á þeim tíma var unnt að ganga úr skugga
um að járbrautarlínan væri ,,f rí", þ.e. laus við aðra um-
ferð. öflug eimreið, Rochdale nr. 247, var tengd við tvo
vagna, var hinn aftasti flutningsvagn, þar sem varð-
maður hafði aðsetur sitt. Vagninn, sem næstur var eim-
reiðinni var tómur og skyldi hann aðeins draga úr ruggi
og titringi eimreiðarinnar. I næsta vagni var skipting
klefanna eins og venja var til, voru þeir f jórir: fyrsta
flokks farrými, fyrsta flokks reykingaklefi, annars
flokks farrými og reykingaklefi, er tilheyrði því. Far-
þegarnir tveir settust að í 1. fl. farrýminu, en hinir þrír
vagnarnir voru auðir. Varðmaðurinn i eimreiðinni var
James AAcPherson. Kyndarinn, William Smith, var nýr
maður í þjónustunni. AAs. Caratal og félagi hans voru
mjög óþolinmóðir yfir biðinni, áður en hægt var að
leggja af stað. Eimlestin kostaði 50 pd. sterling og 5 shill-
ings, greiddu þeir upphæðina þegar í stað. Þeir létu því
næst vísa sér á klefa sinn og settust þar að, þótt þeir yrðu
að bíða 3/4 stundar áður en brautin var rýmd.
En nú kom fyrir einstætt atvik í skrifstofu forstjóra
brautarfélagsins. Um leið og AAonsieur Caratal fór út
þaðan eftir að hafa greitt farareyri sinn, kom þar annar
ferðamaður. Beiðni um aukalest er mjög sjaldgæf ur við-
burður á þessum slóðum, en að tvær slíkar beiðnir komi
fram á sama kvöldinu, var með öllu óvenjulegt. En svo
varð þó nú í þetta skipti. Herra Bland brautarstjóri hafði
naumlega afgreitt erindi Caratals, fyrr en annar ferða-
maður kom fram með sömu beiðni. Sá nefndist Horace
AAoore, og leit út fyrir að vera hermaður. Kona hans,
sem var í London, hafði orðið skyndilega fárveik, og
hann varð að komast áleiðis til London, hvað sem það
kostaði. Sorg hans og hugarangist var svo augljós, að hr.
Bland vildi reyna að gera sitt ýtrasta, til að greiða úr
málinu. Um aðra aukalest var ekki að ræða. Eimlestin,
sem Caratal fékk, hafði þegar valdið truf lun á eðlilegri
umferð um frekari umferðarhindrun gat ekki verið að
ræða. Eitt úrræði aðeins virtist vera fyrir hendi. Reyn-
andi væri fyrir hr. Horace AAoore að fá far í eimlestinni,
sem Caratal hafði tekið á leigu. Nóg var rúmið í lestinni,
þrír auðir klefar og auk þess f lutningsvagninn, svo örð-
ugt var að sjá nokkra meinbugi á þessu. En reyndin varð
þó sú, að þegar hr. Potter Hood bar f ram þessa málaleit-
un þá neitaði Caratal kalt og ákveðið að verða við henni.
Hann kvaðst hafa umráð yf ir lestinni og greitt f yrir f ullt
gjald, ekki þyrfti að nef na far fyrir f leiri. Allar fortölur
um að falla frá þessari ákvörðun reyndust árangurs-
lausar, og var því f rá henni horf ið. Herra Horace AAoore
varð f rá að hverfa í m jög þungu skapi, því nú var sá einn
kostur að bíða hinnar hægfara lestar, sem fara átti frá
Liverpool kl. 6.
Klukkan 31 mínútu yfir f jögur fór aukalestin af stað
frá Liverpool, með krypplinginn Caratal og hinn tröll-
vaxna förunaut hans. Brautin var nú hrein, og skyldi
hvellI
G
E
I
R
I
i
D
R
E
K
I J
K
U
B
B
U
R
I ' Ku“bU j V11 I o öv“bul
Hvell Geiri eyöi^ hann beint i G
lagöi áform hennar greipar henni.
ilU ii:l
I
Þriðjudagur
25. júnl
7.00 Morgunútvarp
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veöurfregnir.
Tilkynningar
13.00 Eftir hádegiö. Jón B.
Gunnlaugsson leikur létt lög
og spjallar við hlustendur.
14.00 Prestastefna sett i Hall-
grimskirkjuBiskup Islands,
herra Sigurbjörn Einarsson
flytur ávarp og yfirlits-
skýrslu um störf og hag
þjóðkirkjunnar á synodus-
árinu.
15.15 Miödegistónleikar: ts-
lensk tónlist a.
Sinfóniuhljómsveit Islands
leikur, Páll P. Pálsson stj.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
16.15 Veðurfregnir Popphorn-
iö
17.10 Tónleikar.
17.40 Sagan „Fólkið mitt og
fleiri dýr” eftir Gerald
Durrell.Sigriöur Thorlacius
les þýöingu sina (8).
18.00 Tónleikar. Tilkynning-
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
19.35 Húsnæöis- og bygg-
ingarmál. Ólafur Jensson
ræöir við Gisla Júliusson
verkfræðing um varmadælu
til upphitunar húsa.
19.50 Siimarkvæði eftir Ingóif
Jónsson frá Prestbakka
Knútur R. Magnússon les.
20.00 Lög unga fólksins.Ragn-
heiður Drifa Steinþórsdóttir
kynnir.
21.00 Stjórnarskráin og lýö-
ræöiö. Ólafur Hannibalsson
flytur erindi.
21.30 Kórsöngur i útvarpssal:
Karlakórinn Þrestir syngur
lög eftir Pál Isólfsson, Pál
Þorleifsson, Friðrik
Bjarnason, Mozart, og Sig-
fús Halldórsson. Einsöngv-
ari: Ólafur H. Eyjólfsson.
Undirleikari: Agnes Löve.
Stjórnandi: Eiríkur
Sigtryggsson.
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir Kvöldsag-
an: „Eiginkona i álögum”
eftir Alberto Moravia
Margrét Helga Jóhanns-
dóttir les sögulok (13)
22.35 Harmonikulög. Örvar
Kristjánsson leikur.
22.50 A hljóöbergi.Hneyksli i
Bæheimi: Basil Rathbone
les sögu af Sherlock Holmes
eftir Sir Arthur Conan
Doyle.
23.40 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
Þriðjudagur
25. júnil974.
20.00 Fréttir
20.25 Veður og augiýsingar
20.30 Dagdraumar. Finnskur
leikþáttur án orða. Höfund-
ur Matti-Juhani Karila.
Leikstjóri Risto Linnus. Að-
alhlutverk Anneli Sari og
Markku Putkonen. Leikur-
inn gerist um aldamótin sið-
ustu og fer að mestu fram i
hugarheimi lestarstjóra,
sem árið um kring ekur lest
sinni fram og til baka hina
mörkuðu leið án tilbreyting-
ar. Hann leitar þvi á náðir i-
myndunarinnar, og i litlu
húsi, skammt frá járn-
brautinni, býr stúlka, sem
hann heimsækir i vöku-
draumum sinum.
21.05 Heimshorn. Fréttaskýr-
ingaþáttur um erlend mál-
efni. Umsjónarmaður Jón
Hákon Magnússon.
21.40 lþróttir. Meðal efnis
verða myndir frá tslands-
glimunni 1974 og heims-
meistarakeppninni i knatt-
spyrnu.
Dagskrárlok óákveðin.