Menntamál - 01.10.1946, Blaðsíða 13

MENNTAMÁL
115
færir um að dæma fyrir sig. Níu af hverjum tíu okkar
þurfa að vita nafn höfundarins áður en þeir dirfast að
láta skoðun í Ijósi á kvæðinu. Hvernig eigum við að eign-
ast góðan smekk? Hvernig eigum við að kenna hann?
Áreiðanlega ekki með fyrirmælum. Það er vita þýðing-
arlaust að koma með mælikvarða eða kreddukenndar full-
yrðingar um, að tiltekin kvæði séu góð eða tiltekin skáld
mikil, fyrr en bekkurinn hefur tileinkað sér kvæðin, og
það er til tjóns, ef kvæðin af einhverjum ástæðum ná ekki
til barnanna.
Við skulum hugleiða, hvernig fara myndi, ef þú segðir
heilum bekk, að t. d. Lycidas væri merkilegt kvæði. Fjórð-
ungur manna í bekknum dáist að þér. Þín vegna lesa
þeir kvæðið og reyna að láta sér þykja mikið til þess
koma. Tveim eða þrem þykir kvæðið gott. Ágætt! Nokkr-
ir aðrir láta sem þeim þyki gaman að því, til þess að gera
þér ánægju. Mjög slæmt! Öðrum þykir ekkert gaman
að því og skammast sín fyrir að hafa slæman smekk. Enn
verra! Fáeinum í bekknum er illa við þig og eru andvígir
kvæðinu af því, að þú hrósaðir því. Ekki er það gott!
Hinum er sama og láta kvæðið lönd og leið.
Niðurstöðurnar verða þá þessar: Veldu efni, sem börn-
unum þykir gaman að. Ef þú þarft að láta þau læra utan-
bókar, lofaðu þeim að velja sér kvæðin. Notaðu hljóðið
eins mikið og þú getur. Lestu og láttu lesa. Vertu ekki
hræddur við hávaða. Reyndu að viðhalda og efla ánægju
þeirra af hrynjandi og hljómi orðanna. Hafðu skýringar
og útlistanir eins litlar og unnt er. Ánægjan er fyrsta
skilyrðið, annað, þriðja og fjórða. Níðstu aldrei á til-
finningum barns eða hlédrægniskennd þess. Og vertu
mjög, mjög spar á sjálfs þín skoðanir.