Æskan - 01.11.1971, Blaðsíða 10
r maður nálgast bæinn Assísi eftir rykugum
veginum, sem bugðast upp Subasiofjall, kem-
ur maður að vegamótum og verður að velja
þar um 'efri eða neðri veginn. Velji maður
svo neðri veginn, kemur maður brátt inn í Assísi um
bogahlið frá 12. öld. En sé efri vegurinn valinn, sogast
maður brátt inn í þá mergð af mannfólki, uxum, jarm-
andi geitum, kálfum, múldýrum, alifuglum, börnum,
söluskýlum og vögnum, sem fylla markaðstorgið fyrir
utan borgarmúrana.
Þar eru mestar líkur til þess að rekast á hann Pepino
litla og ösnuna hans, hana Violettu, sem eru bæði önnum
kafin í dagsins 'erli. Hann hjálpar til við hvert það viðvik,
sem veita kann litlum dreng og sterku burðardýri mögu-
leika á að vinna fyrir jieim velktu líruseðlum, sem nauð-
synlegir eru til þess að kaupa mat og greiða húsaskjól í
gripahúsi Niccolos ekils.
Pepino og Violetta voru hvort öðru allt. Hvarvetna í
Assísi voru þau dagleg sjón, alltaf óaðskiljanleg, horaði,
útitekni drengurinn með geysistóru, dökku augun, strítt
hárið, bera fætur og í slitnum tötrum og litla, rykgráa
asnan.
Pepino var tíu ára og munaðarlaus. Foreldrar hans og
aðrir nánir ættingjar höfðu allir verið drepnir í stríðinu.
Pepino var miklu eldri en 10 ára, hvað sjálfsöryggi og
veraldarvizku snerti, jiví að Pepino var sem sé ólíkur öðr-
um munaðarleysingjum, hvað eitt mjög þýðingarmikið
atriði snerti: Honum hafði hlotnazt arfur, og því þurfti
hann ekki að vera neinum til byrði. Og arfur Pepinos
var einmitt hún Violetta.
Það var ekki hægt að hugsa sér indælli ösnu. Augu
hennar voru blíðleg og vingjarnleg, snoppan mjúk og
moldvörpugrá og eyrun löng og oddmjó. En hún hafði
einnig sín sérkenni: Munnvik h'ennar teygðust oftast
svolítið upp á við, svo það var eins og hún brosti að ein-
hverju, sem skemmti henni eða gladdi hana. Það var al-
veg sama, hversu erfiða vinnu hún þurfti að leysa af
hendi. Hún virtist alltaf gera það af sannri ánægju. Hin
dökku, glampandi augu Pepinos og bros Viol'ettu hafði
svo góð áhrif á fólk, að Jaau höfðu alltaí nóg að gera,
meira en keppinautarnir. Þau mynduðu svo indæla heild,
sem var þrungin viðkunnanlegu samræmi. Þess vegna
tókst þeim ekki aðeins að vinna sér nóg inn til þess að
uppfylla nauðsynlegar þarfir sínar, heldur hafði þ'eim tek-
izt að leggja svolítið til hliðar með góðri hjálp og ráðum
sóknarprestsins, hans föður Damicos.
Það var svo ótal margt, sem þau gátu leyst af hendi,
sótt vatn, flutt alls konar varning og farangur, hjálpað
til þess að draga vagna upp úr forarvilpum eða hjálpað
til við olífuuppskeruna. Stundum kom Jjað jafnvel fyrir,
að þau fluttu einhvern borgarann heim, sem hafði f'engið
sér heldur mikið neðan í því til þess að komast heim
á óstyrkum fótum.
En þetta var ekki eina ástæðan til þessa innilega kær-
leika, sem tengdi drenginn og ösnuna saman. Violetta
var Pepino miklu meira en tæki til þess að afla lífsviður-
væris. Hún var honum móðir og faðir, bróðir og leikfé-
lagi, vinur og huggari. Á næturnar svaf Pepino í hálm-
inum í griðahúsi Niccolos ekils við hlið Violettu. Og
þegar kalt var í veðri, þrýsti hann sér að henni og lagði
höfuðið að hálsi hennar. Væri hjarta hans barmafullt af
gleði, söng hann sína fjörugu söngva í 'eyra henni af
slíkum krafti, að hún varð að blaka þeim svolítið til. Væri
hann einmana og dapur, hallaði hann höfðinu að hlýrri
síðunni á henni og lét hárin renna niður eftir loðinni
húðinni.
Pepino gaf henni svo aftur á móti mat og vatn, hreins-
aði af henni óþrif, plokkaði steina tir hófum hennar,
klóraði henni og burstaði hana og kembdi. Hann jós
kærleik sínum yfir hana, 'einkum þegar þau voru ein. En
hann sló hana mjög sjaldan með keyrinu, jafnvel þegar
aðrir sáu til. í Jjakklætisskyni fyrir þessa góðu meðferð
skoðaði Violetta hann sem eins konar guð og launaði
honum Jretta allt með einstakri trúmennsku, hlýðni og
ástúð.
Það var því það alvarlegasta, sem hafði nokkru sinni
komið fyrir Pepino, þegar Violetta veiktist eitt sinn
snemma vors.
8