Tímarit lögfræðinga - 01.10.1989, Blaðsíða 47

er í hjúskap eða óvígðri sambúð með móður. Þetta er m.ö.o. ekki gert
ef refsifanginn er meðlagsskyldur.
d. 1 4. mgr. kemur fram að Lífeyrisdeild Tryggingastofnunar skuli
greiða barnalífeyri þegar skilríki liggja fyrir um að barn verði ekki
feðrað. Þau gögn sem hér um ræðir eru fyrst og fremst fæðingar-
vottorð barns og gögn frá viðkomandi valdsmanni (í Reykjavík yfir-
sakadómara) sem sýna að barn verði ekki feðrað: Annaðhvort með
því að kona hefur ekki getað bent á neinn líklegan föður eða fyrir
liggur sýknudómur í barnsfaðernismáli. Einhliða yfirlýsing móður um
að hún vilji ekki feðra barn sitt hefur í framkvæmd ekki verið talin
nægja.
6.3. Hversu lengi greiðist barnalífeyiir?
Barnalífeyrir er greiddur með börnum allt til 18 ára aldurs. 1 7.
mgr. 14. gr. er gert ráð fyrir að hægt sé að greiða allt til 20 ára aldurs
vegna menntunar eða starfsþjálfunar ungmennis þegar annað for-
eldri eða bæði eru ellilífeyris- eða örorkulífeyrisþegar. Hér er um að
ræða svokallaðan menntunarlífeyri. Þessi réttur er ennfremur fyrir
hendi þegar úrskurði um menntunarmeðlag samkvæmt 1. mgr. 17. gr.
bl. verður ekki við komið vegna efnaleysis foreldris eða ekki tekst að
hafa upp á því. Þetta gildir ekki þegar svo stendur á að barn er ekki
feðrað eða annað foreldri er refsifangi. 1 þessu tilfelli er það ung-
mennið sjálft sem sækir um menntunarlífeyrinn.
6.4. Hverjum tilheyrir barnalífeyrir?
1 1. mgr. 14. gr. atl. segir að barnalífeyrir sé greiddur með börn-
um yngri en 18 ára . . . , og í 5. mgr. ákvæðisins að barnalífeyrir
greiðist foreldrum barnanna, enda séu börnin á framfæri þeirra, eða
öðrum er annast framfærslu þeirra að fullu. Það er ekki tekið fram
að barnalífeyrir skuli tilheyra barni eins og gert er í 1. mgr. 23. gr.
bl. varðandi meðlagið. I 7. mgr. 14. gr. segir hins vegar að barnið
sjálft sæki um menntunarlífeyrinn og í samræmi við það er eðlilegt
að líta svo á að hann tilheyri því. 1 H 1982,140 reyndi á það álitaefni
hvort barn öðlast sjálfstæðan rétt til barnalífeyris þegar það er á
eigin framfæri og byggði dómurinn á því að svo væri.34
34 H 1982, 140. Málavextir voru þeir að R krafði M, móður sína, um endurgreiðslu barna-
lífeyris sem M hafði þegið af Tryggingastofnun ríkisins og Lífeyrissjóði starfsmanna
ríkisins, eftir að R var flutt af heimili M og var ekki lengur á framfæri hennar. M var
gert að endurgreiða R lífeyrinn. Var byggt á því að barnalífeyrinn ætti að greiða fram-
færanda, sem í þessu tilfelli var barnið sjálft.
189