Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Page 131
Inngangur.
Textasaga og textarannsóknir Nýja-testamentisins eru
fræðigrein, sem meira og meira hefir dregið að sér athygli
manna, og fjöldi visindamanna liefir varið til þessara rann-
sókna aðal æfistarfi sínu. Enda er nú svo komið, að þessi
fræðigrein er orðin geysilegl hákn.
Þegar gera skal stutt vfirlit um þessi fræði er því talsvert
mikill vandi að vita, hvar bjTja skal og hvar enda, og fara
menn i því all jnisjafnar leiðir. Skal þvi hér í örstuttu máli
rakin sú leið, sem farin verður i þessari ritgerð, sakir þess
að hún virðist næst rökfræðilegu skipulagi.
Fyrst þarf að skýra frá því, hver sé tilgangur fræðigrein-
arinnar og hvað geri liana nauðsynlega. Verður í því skyni
að henda á helzlu orsakir þess, að handritin verða mismun-
andi. En siðan verður að lýsa þeim reglum, sem farið er eftir,
þegar grafist er eftir rétta textanum, bæði reglum „ytri“ og
„innri“ rannsóknanna.
Þá er að snúa sér að efni því, sem úr á að vinna. Lýsa
verður þá fyrst, hvernig frumhandritin muni hafa verið. Þá
er að rannsaka þann forða, sem til er af handritum. Er liand-
hægt að fylgja í því efni venjulegri skipting í stórstafa-hand-
rit og smástafa-handrit. Þá þarf og að athuga texta fornra
„lesbóka“.
Þá er að lýsa fornum þýðingum af Nýja-testamentinu, og
loks tilvitnunum kirkjufeðra. Öllu þessu efni verður að
kynnast nákvæmlega, ef finna skal upprunalega textann.
Eftir að efninu, sem unnið er úr, liefir þannig lýst verið,
er rétt að skýra frá því, hvað unnið liefir verið úr þessu efni.
Það er saga textarannsóknanna. Og loks er svo að skýra frá
þeim niðurstöðum, sem heztu vísindamenn hafa komizt að
lil þess að gera sér grein fvrir því, hvernig þessum málum er
nú komið.