Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Blaðsíða 244
244
NafniS, sem tíðkast, „aðgreindu guðspjöllin“ virðist benda á,
að samsteypan hafi verið eldri, og þetta, að liafa guðspjöll-
in livert í sínu lagi hafi komið sem nokkurskonar nýjung.
En ekki sker þó sú röksemd úr.
Hér er ekki ástæða til þess, að nefna neina af þeim mörgu
sérkennilegu lesháttum, sem þessi handrit, og þá einku.ni
sýr. Sín. hafa. Lang kunnastur er leshátturinn í Matt. 1,16:
„Jósep, sem María mey er heitin, gat Jesúm, sem Kristur er
kallaður“. Sýr. Cur. hefir aftur á móti: „Jósep, sem María mey
var heitin, sú er ól Jesúm Krist“. Þessi lesháttur i jafn æfa-
fornu liandriti eins og' sýr. Sin. vakti auðvitað geysilega at-
hygli, einkum vegna þess, að margir fræðimenn höfðu leitt
að þvi líkur, að textinn myndi einmitt liafa verið þannig
upphaflega. En við nánari rannsókn hefir komið i ljós, að
lesháttur þessi er ekki sérlega sennilegur, og er i raun og
veru andmælt í handritinu sjálfu, t. d. í hinum tilvitnuðu orð-
um sjálfum, með þvi að kalla Maríu „mey“, og mætti fleira
til nefna, ef þörf væri. Benda má þó á, að tæplega er liér um
beina ritvillu að ræða, sérstaklega vegna þess, að þessi les-
háttur er víðar til (sjá hér að framan um Ferrar-flokkinn),
er sýnir, að þessi lesháttur var til víðar. Varla mun þó noklc-
ur halda, að hann sé sá upprunalegi.
Af öðrum ritum Nýja-testamentisins i forn-sýrlenzkri
þýðing eru engin liandrit til. En sjá má af tilvitnunum, að
Post. og Pálsbréf liafa verið til. Alm. bréfin og Opinb. munu
aftur á móti tæplega liafa verið til, því að þau rit koma ekki
inn i ritsafn sýrl. kirkjunnar fyrri en siðar.1)
Texti þessarar forn-sýrlenzku þýðingar virðist talsvert í
ætt við „vestræna“ textann og sýnir því, ásamt fleiru, að
þetta nafn, „vestrænn“, er ekki heppilegt, ef skilið er bók-
staflega. En þýðingin er einnig víða í samræmi við N B-text-
ann. Yfirleitt bendir margt i þá átt, að hún sé nálægt upp-
runalega textanum, eins og er að vænta, ef litið er á aldur
hennar.
Peshitta.
Uppruni og þýðing þessa nafns er i nokkurri óvissu. Orð-
ið getur þýtt ýmislegt, liin einfalda, hin nákvæma, hin al-
genga, almenna. Sumir hafa haldið, að nafnið væri til kom-
ið i mótsetning við Hexapla, (einföld i stað sexföld). Aðrir
að nafnið væri æltað til aðgreiningar frá Diatessarón (ein-
1) Sjá sögu ritsafnsins, bls. 87—88.