Fréttablaðið - 20.05.2011, Page 18

18 20. maí 2011 FÖSTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
Sameiginlegir hagsmunir Íslands og Bandaríkjanna um norðurslóðir eru
miklir. Þeir varða jafnt siglingar yfir heim-
skautið í kjölfar bráðnunar sem og aðgerðir
til að tryggja öryggi sæfarenda og þeirra
sem munu vinna við nýtingu auðlinda undir
hafsbotni á norðurslóðum. Báðum þjóðum
er mikilvægt að nýta friðsamlegar leiðir til
að greiða úr deilum sem kunna að spretta
upp um landamörk á hafsbotni og þar með
eignarhald á auðlindum. Íslandi og Banda-
ríkjunum er svo vitaskuld báðum annt
um að efla rannsóknir og eftirlit með við-
kvæmu vistkerfi norðursins.
Á öllum þessum sviðum náðust mikil-
vægir áfangar á afar jákvæðum og vin-
samlegum fundi mínum og utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna, í Washington á
miðvikudag. Í fyrsta lagi sammæltumst við
um að hefja þegar í stað vinnu við viljayfir-
lýsingu um samstarf á vettvangi norður-
slóða, ekki síst akademískra rannsókna. Í
öðru lagi lýsti Clinton utanríkisráðherra
fullum vilja til að vinna að alþjóðlegum
samningum um varnir gegn olíuslysum á
norðurhöfum. Í þriðja lagi var mikilvægt
að utanríkisráðherra Bandaríkjanna undir-
strikaði eindreginn vilja Bandaríkjanna
til að nota hafréttarsáttmálann til að setja
niður deilur sem upp kunna að koma um
landamæri á norðurslóðum. Það eyðir öllu
lagalegu tómarúmi ef deilur spretta og
dregur þar með úr líkum á spennu í norð-
urhöfum.
Í fjórða lagi var mjög mikilvægt að
stefna Íslands um að koma upp alþjóðlegri
miðstöð björgunar og leitar á Íslandi, til
að tryggja öryggi á því víðfeðma svæði
sem Ísland mun bera ábyrgð á þegar nýt-
ing norðurslóða eykst, á hljómgrunn hjá
Bandaríkjamönnum. Þó að engar skuld-
bindingar hafi verið gefnar af hálfu
Hillary Clinton á frumstigi viðræðna er
ljóst að við eigum í henni hauk í horni.
Samvinna á norðurslóðum er því að
verða nýr burðarás í samstarfi Bandaríkj-
anna og Íslands í kjölfar fundar utanríkis-
ráðherra þjóðanna tveggja nú í vikunni.
HALLDÓR
Þó að engar skuldbind-
ingar hafi verið gefnar
af hálfu Hillary Clinton á frum-
stigi viðræðna er ljóst að við
eigum í henni hauk í horni.
A
merískur spéfugl sneri eitt sinn út úr þekktu máltæki
og sagði að þótt hægt væri að leiða mann að háskóla
væri ekki hægt að láta hann hugsa. Í byrjun vikunnar
vakti nokkra athygli könnun sem stærðfræðingurinn
Pawel Bartoszek vann fyrir tímaritið Frjálsa verslun,
en í henni var mælistika lögð á framhaldsskóla í landinu. Í fram-
haldinu mátti víða sjá því slegið upp að Menntaskólinn í Reykja-
vík væri „bestur“, enda fékk hann hæstu einkunn í samanburð-
inum.
Tímaritið segir könnunina þá fyrstu sinnar tegundar hér á
landi, en slíkur samanburður sé algengur í öðrum löndum. Við
lesturinn vaknar hins vegar
spurningin um gagnsemi sam-
anburðarins. Þótt ákveðin teg-
und menntaskóla í Reykjavík fái
hæsta einkunn þegar bornir eru
saman þættir á borð við mennt-
un kennara, aðsókn í skólana,
frammistöðu í raungreina- og
tungumálakeppnum og þátttöku
nemenda í ræðu- og spurningakeppnum er vandséð að með því sé
skorið úr um gæði skólastarfsins. Hvað þá að samanburðurinn
fái staðið undir fullyrðingum um að einhver skóli teljist bestur.
Í umfjöllun tímaritsins benda skólastjórnendur raunar á hversu
vafasamt sé að draga ályktanir af könnuninni. Lárus H. Bjarna-
son, rektor Menntaskólans í Hamrahlíð, tiltekur til dæmis að
ekki sé horft til þátta á borð við viðmið námsskrár eða hvernig
nemendum vegni í námi eða starfi að framhaldsskóla loknum.
Eftir því sem næst verður komist sýnir nýjasta könnun sem gerð
hefur verið á slíkum þáttum að hæst hlutfall útskriftarnemenda
einstakra framhaldsskóla sem lokið hafi háskólanámi, eða séu
langt komnir, komi frá Fjölbrautaskóla Suðurlands á Selfossi, eða
um 85 prósent. Í öðru sæti í þeim samanburði er Verslunarskólinn
og svo Menntaskólinn við Hamrahlíð í þriðja sæti.
Besti skólinn hlýtur nefnilega að vera sá sem stendur sig best
í því að koma sem flestum til manns. Virðisaukinn er fólginn í
mismuninum á þeim hópi sem er innritaður í upphafi náms og
þeim sem svo aftur útskrifast. Virðisaukinn er mestur þar sem
tekist hefur að hjálpa þeim sem í upphafi stóðu höllum fæti í
náminu þannig að þeir fái staðið sig vel og útskrifist með sóma.
Virðisaukinn er lítill þar sem nýnemar eru upp til hópa afburða-
nemendur og halda áfram að vera það fram að útskrift.
Þá má spyrja sig hvort ekki felist verðmæti í því samspili og
blöndun þar sem ólíkir nemendur koma saman. Líka mætti halda
því fram að stefna aðgreiningar og elítisma þar sem „afburða-
nemendum“ er safnað í „bestu skólana“ stuðli að þjóðfélagi
stéttaskiptingar. Einsleitir hópar nemenda ala á skilningsleysi
á aðstæðum annarra. Nær væri að auka gæði „elítuskólanna“
með því að hjálpa þeim að breikka nemendahópinn og styðja þá
til fjölbreyttara námsframboðs, eins og þekkist í mörgum þeirra
skóla sem ekki komust hátt á lista Frjálsrar verslunar.
Þá má kannski líta á þessa umræðu sem áminningu um þörfina
á að yfirvöld menntamála í landinu láti gera heildstæða úttekt
á námi í landinu þar sem dregnir verði fram kostir hvers skóla
og nemendum sem komi úr grunnskóla gert auðveldara að velja
nám við hæfi. Í öllu falli þarf að passa að hugsunina skorti ekki
í samanburði á ólíkum skólum.
Virðisaukinn má ekki gleymast í samanburðinum.
Hverjir eru bestir?
SKOÐUN
Óli Kristján
Ármannsson
olikr@frettabladid.is
Alhæfingar um ESB
Óvíða finnast jafn margar alhæfingar
og í ESB-umræðunni. Þeir sem eru
fylgjandi aðild eiga það oft til að
oflofa aðstæður í Evrópu í tengslum
við ákveðinn málaflokk á meðan
þeir sem eru á móti mála skrattann
á vegginn. Vandamálið er að í ESB
eru 27 ríki og aðstæður þeirra eru
í mörgum málaflokkum verulega
ólíkar. Gott dæmi er atvinnuleysi, en
því er oft haldið fram að það sé mikið
í ESB og því sé líklegt
að það aukist hér á
landi eftir aðild. Sann-
leikurinn er hins vegar
aðeins flóknari, eins og
sést á því að í Hollandi
er atvinnuleysi 4,2 prósent en á Spáni
20,7 prósent.
Einn fyrir alla, alla fyrir einn
Annað hvimleitt og raunar skylt
vandamál í ESB-umræðunni er þegar
aðstæður í einu aðildarríkjanna eru
heimfærðar upp á Ísland eftir aðild
án þess að huga sérstaklega vel að
samanburðinum. Björn Bjarnason,
fyrrverandi ráðherra, fellur í
þessa gryfju í pistli sem birtist
á Evrópuvaktinni í gær. Þar
snuprar hann Árna Pál
Árnason, efnahags- og
viðskiptaráðherra, fyrir
ummæli um kosti
evruupptöku. Björn
segir Grikkland, Írland og Portúgal
vera lítil ríki á evrusvæðinu sem ekki
síður hafi þurft að glíma við hrun en
Ísland og því sé ljóst að engu betra sé
að vera með evru en krónu.
Samanburðurinn skiptir öllu
Það er út af fyrir sig alveg rétt hjá
Birni að þessi ríki hafa orðið illa úti í
kreppunni, en alveg eins hefði verið
hægt að benda á Holland, Finn-
land og Austurríki, sem öll hafa
staðið hana nokkuð vel af sér.
Það verður nefnilega að huga að
samanburðinum. Menn komast
ekki langt á keppni í upptaln-
ingu á ríkjum.
magnusl@frettabladid.is
Clinton, Ísland og norðurslóðir
Samvinna
á norður-
slóðum
Össur
Skarphéðins-
son
utanríkisráðherra
Öflugur greiðendavefur með hagnýtum
upplýsingum s.s.