Morgunblaðið - 03.12.2009, Blaðsíða 29

Minningar 29
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. DESEMBER 2009
Kveðja frá Félagi
sögukennara
Það eru nú orðnir
hátt í þrír áratugir
síðan mörg okkar í Félagi sögu-
kennara kynntumst Róberti F. Sig-
urðssyni. Hann var góður félagi og
kunni vel við sig í hópi samnem-
enda sinna úr sagnfræðinni. Jafnan
var stutt í gamansemina en þess á
milli hafði Róbert yndi af að ræða
af alvöru hin ýmsu sögulegu álita-
efni sem hæst bar hverju sinni.
Áhugi Róberts á sögu og sam-
félagsmálefnum kom síðar fram
hjá honum í kennslunni sjálfri eftir
að hann hóf við hana störf og einn-
ig í þeim áhuga sem hann hafði á
málefnum sögu sem kennslugrein-
ar. Hann hafði þannig mikinn
áhuga á starfi Félags sögukennara
frá upphafi, var ætíð virkur í um-
ræðum, sat í stjórn félagsins frá
árinu 1999 og varð síðar formaður
þess. Með störfum sínum þar,
sýndi Róbert rækilega fram á að
það þurfti hreint ekki að vera nein
hindrun í nútímasamfélagi þó að
formaðurinn væri ekki búsettur á
suðvesturhorninu.
Með Róberti F. Sigurðssyni
kveðjum við skemmtilegan skóla-
félaga, frábæran samstarfsmann
og kollega í sögukennarastétt sem
hafði mikinn og lifandi áhuga á
málefnum greinarinnar. Hans
verður sárt saknað. Aðstandendum
Róberts vottum við okkar innileg-
ustu samúð.
Eiríkur K. Björnsson.
„Það að undrast er upphaf allrar
heimspeki,“ sagði Sókrates. Róbert
var að vísu sagnfræðingur, en
stundum undrandi og spurði þá
gjarnan af bernskri einlægni og
ástríðufullri fróðleiksfýsn. Hann
vissi sem er, að svo lengi lærir sem
lifir – og einnig hitt, að „sá lærir
sem kennir,“ eins og Rómverjar
höfðu að orði. Ævistarf Róberts
var sögukennsla í menntaskóla og
hann kenndi af lífi og sál, nokkuð
sérstakur í töktum en ávallt háttvís
og formfastur. Áhugi hans og virð-
ing fyrir viðfangsefninu sáði fræj-
Róbert Friðþjófur
Sigurðsson
✝ Róbert FriðþjófurSigurðsson fædd-
ist í Hafnarfirði 18.
september 1960.
Hann lést hinn 19.
nóvember 2009.
Útför Róberts fór
fram frá Akureyr-
arkirkju 30. nóv-
ember 2009.
um söguvitundar í
huga fjölmargra
nemenda. Og það er
ekki ónýtt veganesti
ungmenna á leið í há-
skólanám ellegar út í
lífið sjálft.
Róbert var einn sá
besti kollega sem
hægt er að hugsa
sér. Vandaður maður
og vinnusamur,
nokkuð íhaldssamur
og reglufastur, sam-
viskusamur svo jaðr-
aði við fullkomnunar-
áráttu, hreinlyndur og laus við allt
undirferli, sagði hug sinn umbúða-
laust, en alltaf kurteis og tillögu-
góður mannasættir. Hann var
drengur góður.
Róbert var einnig skemmtilegur
og eftirminnilegur veiðifélagi.
Snemmsumars á bökkum Laxár í
Aðaldal að egna flugu fyrir urriða
og jafnvel laxavon, þar var hann í
essinu sínu. Árvekni, úthald og
læsi á blæbrigði náttúrunnar gáfu
feng. Að kvöldi gerði hann að fiski
og smjörsteikti á pönnu. Þegar
þakkað var fyrir lostætið hneigði
hann sig lítillega og sagði: „Takk
fyrir, takk fyrir,“ – séntilmaður
sem hann var. Róbert var anglofíl,
unnandi enskrar menningar og
tungu, og vel að sér í breskri
stjórnmálasögu. Þar gnæfði Win-
ston Churchill upp úr í hildarleik
síðari heimsstyrjaldar. Sá merki
maður talaði stundum um „svarta
hundinn“ en það var þunglyndið
sem að honum sótti. Róbert glímdi
við sinn „svarta hund“, en það var
á fárra vitorði. Að lokum varð
hann undir og er mikill harmur að
okkur kveðinn, sem þekktum hann
og virtum. Mestur er þó harmur
konu hans og dætra, sem hann
unni af öllu hjarta. Hans er sárt
saknað.
Sigurður Ólafsson.
Á sólbjörtum degi í áliðnum júní
árið 1987 fengum við hjónin einkar
ánægjulega heimsókn þegar þau
Róbert og Kristín bönkuðu upp á
til þess að ræða fyrirhugaðan bú-
ferlaflutning til Akureyrar. Róbert
til þess að kenna sögu við Mennta-
skólann á Akureyri, hún til meina-
tæknistarfa á Fjórðungssjúkrahús-
inu. Þau voru ung og vonglöð, þess
albúin að hefja störf í bæjarfélagi
sem þau þekktu ekki neitt. Heimili
settu þau upp í lítilli íbúð, komu
sér smekklega fyrir og nutu þess
einlæglega að deila hamingju sinni
með öðrum.
Á næstu árum treystust vina-
böndin. Róbert varð náinn sam-
starfsmaður okkar beggja sem
þetta skrifum, stoltur mennta-
skólakennari með mikinn metnað
fyrir sína hönd og stofnunar sinn-
ar. Síðan eru liðin mörg ár og sam-
starfið á vinnustað sem persónuleg
kynni hafa ávallt verið af bestu
gerð. Róbert reyndist fljótt ein-
staklega samviskusamur og áreið-
anlegur kennari, vinsæll og virtur
af nemendum sínum. Verkefni
undirbjó hann jafnan af kostgæfni,
kannaði bókakost og aðrar heim-
ildir, gætti þess vandlega að
hvergi væri blindgata á leið. Slík
leiðsögn er dýrmæt þeim sem
hljóta. Á kennarastofu var hann
glaður og reifur, hugsandi, leit-
andi, vel lesinn og fréttaþyrstur,
viljugur til rökræðna um málefni
líðandi stundar. Aldrei lá honum
illt orð til nokkurs manns.
Mannkostir Róberts komu víða
fram. Heiðarleiki var honum
inngróinn og peningaleg áhætta
óhugsandi. Óreiðu samtímans í
þeim efnum tók hann nærri sér.
Trygglyndi og hjálpsemi var hon-
um í blóð borin og drjúg eru þau
skiptin sem leitað var til hans um
styrka hönd þegar færa þurfti
hluti úr stað ellegar heilar búslóð-
ir. Ekkert var Róberti sjálfsagðara
og þeim mun ánægjulegra var að
geta endurgoldið greiðann þá
sjaldan eftir var leitað.
Í seinni tíð bar hann stundum út
sunnudagsmoggann á laugardags-
kvöldum með Davíð vini sínum. Þá
var oft glatt á hjalla hjá þeim fé-
lögum og stundum knúðu þeir
glugga eða dyra í Ásabyggðinni,
kankvísir á svip og ekki ósennilegt
að laumast væri undir boðung,
seilst í viskípyttlu og húsráðendum
boðið tár. Stundin varð aldrei löng
en græskuleysið og gleðin sem
fylgdi þessum óvæntu heimsóknum
gleymist seint. Sama er um fiski-
súpuna góðu sem Róbert bauð
kollegum sínum, nokkrum sérvitr-
um sagnfræðingum, ítrekað til ef
svo verkaðist að Kristín brá sér
bæjarleið til Reykjavíkur. Yfir
þeirri súpu var ævinlega glatt á
hjalla og gott að njóta þeirrar
ómældu gestrisni sem ætíð hefur
verið órjúfanlegur hluti af heimili
þeirra hjóna.
Nú er dimmt á Suðurbrekkunni
á Akureyri sem ekki verður aftur
söm. Róbert Sigurðsson hefur tek-
ið sér stöðu meðal minninganna,
þeirra minninga sem er ýmist ljúft
eða sárt að fóstra, minninga sem
auðga líf okkar og tilveru, minn-
inga sem við ráðum stundum
hverjar verða og stundum ekki.
Við sendum Kristínu, Mörtu Sig-
ríði, Bryndísi Mónu og öðrum að-
standendum einlægar samúðar-
kveðjur.
Ragnheiður Sigurðardóttir
og Bragi Guðmundsson.
Náinn samverkamaður minn og
góður vinur Róbert F. Sigurðsson
er fallinn frá langt um aldur fram.
Fráfall hans kom óvænt og skilur
okkur félaga hans og vini eftir með
ráðgátu sem er svo áleitin og tor-
ræð að nærri lætur að okkur fallist
hendur. Leiðir okkar Róberts lágu
saman við Menntaskólann á Ak-
ureyri þar sem báðir kenndum
sögu. Þó að viðhorfin væru um
sumt ólík byggðist samstarfið í
sögudeildinni alltaf á gagnkvæmu
trausti og þar bar aldrei neinn
skugga á. Virðingu nemenda og
samkennara ávann Róbert sér
vegna þess hversu heill og falslaus
hann gekk til verka.
Eftirminnilegustu stundir sem
ég átti með Róberti voru þó ekki
úr starfi Menntaskólans á Akur-
eyri heldur voru það veiðistund-
irnar í eyðifjörðum og við heiða-
vötn hér norðanlands. Þar hófst
Róbert F. Sigurðsson í æðra veldi.
Hann samsamaðist náttúrunni og
frá honum streymdi birta og gleði.
Ákjósanlegri félaga við slíkar að-
stæður var ekki hægt að hugsa sér.
Þar var hann hið sjálfsagða fyrsta
val. Enginn staður var Róberti
kærari en Skagaheiðin og Skaginn.
Ég held það hafi verið það
ósnortna og falslausa við þetta
land við ysta haf sem talaði til Ró-
berts.
Um leið og ég þakka þér Róbert
gefandi samverustundir og votta
Kristínu, Mörtu og Bryndísi Mónu
dýpstu hluttekningu kveð ég þig
með kvæði þar sem kveðið er um
strönd heiðarinnar sem þér var svo
kær.
Blik um fjörðinn og blik í ánum.
Blærinn var saltur. Hjá rekatrjánum
lognaldan svaf í sölvum og þangi.
Síðdegisskin. Ég var einn á gangi.
Brimill hvíldist á blökkum hleinum.
Hann bærðist ekki! Og fast hjá, úr
leynum
fékk ég örstund í augum hans grun-
að
öldunnar mýkt og djúpsins unað.
(Hannes Pétursson)
Björn Vigfússon.
Róbert F. Sigurðsson vinur minn
og samkennari er fallinn frá. Hann
er mér harmdauði. Hugurinn er
hjá fjölskyldu Róberts, eiginkonu
og dætrum, þær hafa samúð mína
óskipta. Haustið 1987 komum við
liðlega tvítugir að Menntaskólan-
um á Akureyri og kenndum sögu,
ég próflaus en hann með eins árs
kennslureynslu úr grunnskóla.
Gísli heitinn Jónsson menntaskóla-
kennari kom að okkur í lávarða-
deildinni, sem stundum heitir svo,
þar sem við reyktum og ræddum
málin. „Gaman að sjá unga menn
reykja sígarettur“ sagði Gísli. Við
hættum báðir að reykja til þess að
geta orðið gamlir kennarar eins og
okkur fannst Gísli Jónsson vera þá.
Báðir fórum við í frekara nám og
hvort sem það var ætlunin eða ekki
þá vorum við enn farnir að kenna
við MA nokkrum árum síðar.
Barnaeldi, búslóðarflutningar úr
einu heimili í annað stærra, kenn-
araverkföll, tölvuvæðing, hið árlega
jólatros kennara, nýjar kennslu-
bækur, veiðiferðir á Skaga eftir út-
skriftina 17. júní, „bannað að mæta
í sparifötum“ sagði Róbert, nýj-
ungar í kennsluháttum, „Hraun:
norðan átta vindstig“, svartnætt-
israus í fjölmiðlum … Sjúkdómur-
inn hlífir ekki góðum dreng, sem
við öll munum sakna. Dauði Ró-
berts heitins var slys sem ekki
varð afstýrt. Róbert var góður fé-
lagi, tók á móti vinum og ef því var
að skipta rútuförmum af norð-
lenskum kennurum, var manna
kátastur en fór aldrei yfir strikið,
var hófsemdarmaður á áfengi og
pólitískar skoðanir. Róbert skrifaði
lokaritgerðir sínar um árekstra í
samskiptum Íslendinga og Breta,
hann var aðdáandi engilsaxneskrar
menningar, lauk framhaldsnámi á
Englandi og kenndi ensku um
tíma. Hann lagði allan sinn metnað
í kennsluna og að nýjar kynslóðir
réðu vegferð sinni til betra lífs og
réttlátara samfélags. Sjálfstæðisyf-
irlýsing Bandaríkjanna var honum
leiðarljós:
„Við teljum eftirfarandi augljós-
an sannleika: Að allir menn eru
skapaðir jafnir, að guð hefur gefið
þeim réttindi sem ekki verða frá
þeim tekin og eru þar á meðal rétt-
urinn til lífs, til frelsis og til að
leita sér farsældar.“ Megi minning
þín lifa kæri vinur.
Þorlákur Axel Jónsson.
Róbert sögukennari hóf að
kenna okkur á 3. ári. Hann tók við
dæmigerðum náttúrufræðibekk
þar sem margir hverjir höfðu meiri
áhuga á lotukerfinu og frumuskipt-
ingum en mannkynssögu. Hann
var ekkert sérlega spenntur fyrir
því að taka við þessum bekk, og
játaði við dimmiteringuna að hann
hefði átt sér þá einlægu ósk að
þurfa aldrei að kenna okkur. Hann
hafði nefnilega kennt í stofu við
hliðina á okkur árið áður og leist
ekki á blikuna miðað við lætin sem
bárust yfir þilið. Þetta small þó
strax saman, enda ekki annað
hægt með svo hrífandi kennara.
Róbert lýsti sögulegum atburðum
með miklum tilþrifum og einlægum
áhuga. Glampinn í augum hans og
meðfylgjandi líkamstjáning gerði
það að verkum að þurrar stað-
reyndir úr sögubókunum hreinlega
lifnuðu við í skólastofunni. Við
sáum fyrir okkur Gorbatsjev sem
poppstjörnu á Vesturlöndum,
reyndum að ímynda okkur hvernig
SJÁ SÍÐU 30
Amma er ein af
þeim sem mest áhrif
höfðu á mig á upp-
vaxtarárunum og nú,
er hún hefur kvatt í
hinsta sinn, rifjast upp ýmsar góðar
minningar frá liðnum árum.
Ég man til dæmis vel eftir ótal
heimsóknum til ömmu og afa á
Tjarnarbrautina þegar ég var lítill
drengur, en þangað fórum við oft á
laugardagsmorgnum. Ég man eftir
að fá cheerios með rúsínum og
súkkulaði. Ég man eftir tómu skyr-
dósunum og gömlu myntinni sem
við fengum að leika okkur með og
voru bestu leikföng í heimi. Ég man
eftir að fara með ömmu út að læk að
gefa öndunum og hvernig við fylgd-
Elín Guðjónsdóttir
✝ Elín Guðjóns-dóttir fæddist í
Hafnarfirði 10. des-
ember 1918. Hún lést
á Hrafnistu í Reykja-
vík 23. nóvember sl.
Elín var jarðsungin
frá Fríkirkjunni í
Hafnarfirði 30. nóv-
ember 2009.
umst með þeim gegn-
um stofugluggann
meðan hún reyndi að
kenna mér heitin á
þeim. Ég man eftir
súkkulaðikökum,
skrældum eplum, fiski
í hlaupi og jólasælgæti
í álpappír. Ég man að
hún vildi helst að ég
yrði prestur eða veð-
urfræðingur. Ég man
eftir heimsóknum til
hennar í Perluna. Ég
man að hún hjálpaði
mér við að lesa og að
leysa krossgátur. Ég man hversu oft
hún sótti tónleika eða aðra viðburði
sem ég tók þátt í. Ég man þegar hún
gaf mér stílabók sem límd voru í
ýmis spakmæli sem hún hafði klippt
út úr tímaritum á löngum tíma, en
þá bók geymi ég enn á vísum stað.
Fyrst og fremst man ég þó eftir
miklum kærleika í bland við óbilandi
léttleika og kímnigáfu, en amma
hafði sérstakt lag á því að slá hlut-
unum upp í grín og fá alla til að
hlæja, en þó mátti oft greina mikla
visku á bak við gamansemina.
Það er sorglegt að hugsa til þess
að ekki bætist meira við þessar
minningar af ömmu, en einnig fyllist
maður þakklæti fyrir allar þær góðu
stundir sem við áttum saman. Ég
kveð því hana ömmu með söknuði en
einnig þökk í hjarta.
Bragi.
Amma var einstök. Það eru ekki
allar ömmur sem eru alltaf í góðu
skapi og tilbúnar að sjá allt það góða
og fallega í öllum. Við systkinin
minnumst ólýsanlegra hamingju-
stunda hjá ömmu og afa á Tjarn-
arbrautinni, best var auðvitað að fá
að gista og þá var dekrað við mann
út í það óendanlega. Þar var manni
færður morgunmatur í rúmið, hvítt
brauð sem búið var að skera skorp-
una af og seríós með súkkulaði og
rúsínum út í. Eplin skræld og búið
til mandarínublóm og svo auðvitað
besta skyr í heimi. Amma átti alltaf
aukatíkall fyrir tyggjói og þegar
maður kom við í tískuvöruverslun-
inni Perlunni fékk maður að aðstoða
við afgreiðsluna, fara út í bakarí og
kaupa snúð og var svo ævinlega
kvaddur með samanvöðluðum seðli í
lófann.
Amma hafði alltaf ótæmandi
áhuga á öllu sem við tókum okkur
fyrir hendur og gat spjallað um allt
við alla. Þau voru bæði óskaplega
stolt af okkur og ömmu fannst ekk-
ert sjálfsagðara en að ráða sig átt-
ræð í vist til að passa elsta lang-
ömmubarnið nýfætt þegar mamman
var í ströngum próflestri. Lang-
ömmubörnin þótti henni bera af öðr-
um og hafði orð á því fremur
áhyggjufull að það væri hreinlega
ekki til sá skóli sem væri nógu góð-
ur til að taka við þeim sex ára göml-
um.
Viljum enda þetta á vísu sem
amma söng oft og lýsir henni af-
skaplega vel:
Sól úti, sól inni
Sól í hjarta, sól í sinni
Sól, bara sól
Elsku amma, takk fyrir allt.
Sigríður og Magnús.
Elsku amma mín er búin að
kveðja. Langri ævi yndislegrar
manneskju er lokið og eftir liggja
ótal minningar, aðeins góðar minn-
ingar.
Nú rifjast upp allar þær góðu
stundir sem ég átti með ömmu þeg-
ar ég var í heimsókn hjá henni og
afa á Tjarnarbrautinni. Hún var allt-
af svo góð við mig, alltaf glöð og svo
ljúf. Alltaf vildi hún hjálpa til og
dunda sér með mér þegar ég var lít-
il. Við fórum svo oft saman út á róló,
ég fékk að leika mér og amma beið
þolinmóð eftir mér. Við fórum svo
oft að heimsækja blessaðar endurn-
ar með brauð. Og öll þau skipti sem
við spiluðum ólsen og veiðimann, við
hljótum að hafa sett met.
Alltaf var hægt að hlæja með
ömmu, hún hló oftast mest sjálf.
Stundum hló hún svo mikið að hún
gat varla klárað söguna sem hún var
að segja. Hún var alltaf svo glöð og
léttlynd. Það var alltaf svo gott að
vera í kringum hana, hún vildi allt
fyrir alla gera. Alltaf tók hún á móti
mér með bros á vör. Alltaf gerði hún
handa mér Maggabland á laugar-
dagsmorgnum þegar við pabbi kom-
um í heimsókn. Alltaf var til brún-
kaka í ofninum og ísköld mjólk
komin í glas. Svo var tekin smá
danssveifla í eldhúsinu.
Amma kenndi mér að vera þakk-
lát fyrir og njóta þess góða í lífinu.
Mér þykir svo leiðinlegt að geta
ekki verið heima á Íslandi og kvatt
ömmu í dag, en ég hef allar góðu
minningarnar um hana. Ég er þakk-
lát fyrir allar þær stundir sem ég
átti með henni.
Elsku amma mín, takk fyrir allt.
Kristín Björg.